پایگاه های خاور میانه‌ای آمریکا در تیررس موشک های ایرانی

پیشتر رسانه های آمریکا در مورد نقشه آن کشور در باره ارسال یک گروه نیروی دریایی با ناو هواپیمابر در راس به خلیج فارس به قصد "نشان دادن قدرت" گزارش دادند. در آمریکا ادعا می کنند که موشک های بالستیک ایران تهدیدی به اروپا و خاورمیانه می باشند. به گفته کارشناسان، اگر دو قدرت در خلیج فارس با هم درگیر شوند، این امر منجر به مشکلات جدی در زمینه امنیت انرژی جهانی خواهد شد. راشا تودی می پرسد، این سناریو چقدر محتمل است؟

عرب نیوز می نویسد: حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، گفت که اگر ایالات متحده سعی در جلوگیری از صدور نفت ایران داشته باشد، کشورهای دیگر خلیج نخواهند توانست این ماده انرژی‌زا را صادر کنند. "اگر روزی آنها بخواهند از صادرات نفت ایران جلوگیری کنند، نفت از طریق خلیج فارس اصلاً صادر نخواهد شد."

بیانیه رئیس جمهور ایران در زمینه تشدید متناوب وخامت اوضاع میان واشنگتن و تهران ایراد شده است. در تاریخ 2 دسامبر، وزیر امور خارجه ایالات متحده، مایک پمپئو، ایران را متهم به آزمایش موشک های بالستیک میان برد کرد که احتمالا می توانند کلاهک های هسته ای را حمل کنند و کشورهای اروپایی و خاورمیانه را تهدید کنند.

به نظر پمپئو، این آزمایش ها با قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد مغایراست که توافقنامه هسته ای 2015 را تأیید می کند که لغو تحریم ها علیه ایران را در ازای خودداری آن از برنامه هسته ای خود در نظر داشت. قطعنامه سازمان ملل متحد همچنین از ایران خواستار شد "انجام هیچ گونه فعالیتی در ارتباط با توسعه و ایجاد موشک های بالستیک طراحی و تولید شده به منظور حمل سلاح های هسته ای، از جمله پرتاب آن‌ها با استفاده از تکنولوژی موشک های بالستیک، صورت نگیرد".

جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، تقریبا بلافاصله پس از اظهارات پومپئو، اعلام کرد که برنامه موشکی ایران هیچ ارتباطی با فناوری هسته ای ندارد و در نتیجه کشورش چیزی را نقض نمی کند. وزارت دفاع ایران اشاره کرد که آزمایش های موشکی ادامه خواهد یافت.

نیکولای بوبکین، کارمند ارشد پژوهشی مرکز مطالعات نظامی- سیاسی موسسه تحقیق آمریکا و کانادا وابسته به آکادمی علوم روسیه در مصاحبه ای با کانال تلویزیونی راشا تودی روسیه گفت: "آمریکایی ها، علی رغم این واقعیت که بعد از خروج از توافق هسته ای 2015، در این مورد در سطح بین المللی منزوی شده اند، همچنان به فشار بر ایران ادامه می دهند. تهران آزمایش های معمولی سلاح های خود را انجام می دهد. هیچ چیز جدیدی اتفاق نیفتاده است. اما اکنون آمریکایی ها شروع به ادعا کرده اند که این موشک ها اروپا را تهدید می کنند."

پیشتر، متحدین اروپایی ایالات متحده — انگلستان، فرانسه و آلمان — پس از خروج واشنگتن از برجام خودشان این کار را نکردند و خواستار تمدید آن توافق نامه حتی بدون شرکت آمریکا شدند. ذیل این معامله را همچنین روسیه و چین امضا کردند.

در عین حال، ایالات متحده از اقدامات فشار بر ایران خودداری نمی کند. 4 نوامبر، نشریه آمریکایی وال استریت ژورنال گزارش داد که در اواخر این هفته گروه هواپیمایی نیروی دریایی ایالات متحده به رهبری ناو هواپیمابر جان سی ستنیس در خلیج فارس برای "نمایش قدرت" به ایران، مستقر خواهد شد.

پیش از آن، بری هاوک، نماینده وزارت امور خارجه ایالات متحده در مورد مسائل مربوط به ایران، گفت که ایالات متحده حق استفاده از از نیرو در حل مساله ایران را از آن خود می داند. هاوک در روز 29 نوامبر تأکید کرد: "ما برای مقامات ایران روشن کردیم که اگر منافع ما تهدید شود، ما از استفاده از نیروی نظامی صرف نظر نخواهیم کرد. فکر می کنم آنها این را درک می کنند."

سخنانی‌ جنگجویانه همچنین مختص مقام های عالی رتبه ایران است. در 21 نوامبر، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، سرتیپ امیر حاجی زاده، اعلام کرد که ناو های هواپیمابر آمریکا در خلیج فارس و همچنین پایگاه های ایالات متحده — العدید در قطر، الدفرا در امارات متحده عربی و قندهار در افغانستان — در تیررس موشک های ایرانی قرار دارند. به گزارش رسانه ایرانی تسنیم، سرتیپ امیر حاجی زاده گفت: "آنها در دسترس ما هستند و اگر آمریکایی ها به حرکت در آیند، ما به آنها ضربه خواهیم زد."

همانطوری که نشریه آمریکایی ناشنال اینترست در نوامبر سال جاری نوشت، در صورت بروز درگیری مسلحانه با ایران، ایالات متحده در معرض ضربه شدیدی به کشتی ها و پایگاه های خود در منطقه خلیج فارس قرار می گیرد. موشک های بالستیک، کشتی های کوچک دارای مانور بالا، زیردریایی ها و قایق های ناوگان ایران و همچنین موانع مین ها، تهدیدی جدی برای نیروی دریایی ایالات متحده خواهد بود.

این نشریه پیشتر اشاره کرد که انواع مختلفی از سلاح های موجود در ایران برای نیروهای آمریکایی "مرگبار" است. آن‌ها موشک های بالستیک سجیل با برد تا 2500 کیلومتر، زیردریایی های غدیر، موشک های ضد کشتی خلیج فارس و سیستم های پدافند هوایی روسی اس 300 است. در حال حاضر ایران نیروی دریایی خود را تقویت می کند. در روز 1 دسامبر، ایران با استفاده از تکنولوژی کم مرئی ، ناوشکن "سهند" ساخت خود را راه اندازی کرد. در 29 نوامبر، ناوگان ایران با دو مینی زیردریایی کلاس غدیر که قادر به حمل اژدر ها و موشک های سطح به سطح هستند، تکمیل شد.

به گفته کارشناسان، افزایش تنش در خلیج فارس، آبستن تشدید منازعه است. اما در این مورد، ایران فرصتی عالی برای بازدارندگی ایالات متحده دارد. بوبکین می گوید: "انجام اعمال تحریک آمیز امکان‌پذیر است. اما فاصله خلیج فارس چیست؟ ایران نیازی به داشتن موشک های جدید را ندارد. بنابراین، موشک های قدیمی با برد از 300 تا400 کیلومتر، که در طول 20 سال نگهداری شده بودند، کافی است. با آنها می‌توان با خیالی راحت ضربه زد."

نیکولای بوبکین موافق است که بسته شدن تنگه هرمز از طرف ایران در صورت فشار نظامی بر تهران توسط ایالات متحده امکان پذیر است. محققان سیاسی می گویند: "اگر آمریکایی ها با نیروی قهری و نظامی برای جلوگیری از صادرات نفت ایران دست به اقدام بزنند، چنین واکنشی امکان پذیر است."
با این حال، به گفته کارشناسان، ایالات متحده اقدامات محدود کننده کامل را علیه اکثر نفت ایران اتخاذ نکرد، این به معنی اینکه تهران دارای طیف وسیعی از امکانات می باشد.

حتی در 4 نوامبر، زمانی که ایالات متحده وعده داد تمام تحریم های قبلا لغو شده مربوط به برنامه هسته ای ایران را بازگرداند، چین، هند، ایتالیا، یونان، ژاپن، کره جنوبی، تایوان و ترکیه از این اقدام ها معاف شدند و اما اکثر صادرات نفت ایران به این کشورها است. بوبکین می گوید: "ایالات متحده موفق نشد تحریمات کامل را علیه ایران اعمال کند و تنها توانسته است در مورد تهران تحریم های جزئی را وضع نماید. بنابراین، کارشناسان می گویند، خیلی زود است که درباره وضعیت پیش از جنگ صحبت کنیم.