اسپوتنیک - بلومبرگ می نویسد: با نزدیک شدن اتمام ساخت خط لوله گاز روسیه Nord Stream-2 - "جریان شمالی دو" تنش ترنس آتلانتیک بیشتر می شود.
این خط لوله رهبران اروپای شرقی را می ترساند، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا را اذیت می کند و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان را در وضعیت ناراحت کننده ای قرار می دهد.
خط لوله گاز "جریان شمالی دو" که در حال حاضر روی کف دریای بالتیک از روسیه به طور مستقیم به آلمان کشیده می شود، به یک عامل آزار دهنده در ژئوپلیتیک تبدیل شده است. کشورهای اروپای شرقی که این خط لوله از قلمروهای آنها دور می زند، از محروم شدن از پول دریافتی از ترانزیت می ترسند. علاوه بر این، ایالات متحده ادعا می کند که این خط لوله ابزار جدید تأثیرگذاری بر آلمان و دیگر کشورهای ناتو برای کرملین خواهد بود. با نزدیک شدن پایان ساخت "جریان شمالی دو"، تنش آتلانتیک بیشتر می شود و دونالد ترامپ تهدید می کند که تعداد پرسنل ارتش آمریکا در آلمان را کاهش می دهد. - جزا، بخاطر این خط لوله گاز.
1. "جریان شمالی دو" یعنی چه؟
این یک خط لوله گاز 1230 کیلومتری است که از طریق آن گاز طبیعی از منابع روسیه به یک هاب - مرکز اروپایی گاز در شمال آلمان تحویل داده می شود. بر اثر کار خط لوله جدید گاز ظرفیت خط لوله انتقال گاز زیر آب موجود، Nord Stream که در سال 2011 به بهره برداری رسید، دو برابر خواهد شد. این پروژه متعلق به شرکت روسی گاز پروم است و رویال داچ شل (Royal Dutch Shell) و چهار سرمایه گذار دیگر از جمله شرکت های آلمانی Uniper و Wintershall، نیمی از هزینه های ساخت را متحمل شده اند که بالغ بر 10.6 میلیارد دلار است. در ابتدا قرار بود Nord Stream-2 در سال 2019 به بهره برداری برسد، اما روند ساخت و ساز به دلیل تحریم های ایالات متحده به تأخیر افتاد و این باعث شد شرکت سوئیسی Allseas Group مجبور شود کشتی های خود را برای لوله گذاری فرا بخواند. دانمارک که کار ساخت و ساز در آبهای آن انجام می شود، درخواست Nord Stream-2 را برای کشتی های جدید در نظر گرفته است.
2. چرا Nord Stream 2 بسیار مهم است؟
پیش از راه اندازی "جریان شمالی" Nord Stream، روسیه حدود دو سوم از گاز طبیعی خود را از طریق خطوط لوله در حال عبور از طریق اوکراین به اروپا تحویل می داد، کشوری که روسیه پس از فروپاشی اتحاد شوروی با آن رابطه دشواری داشت. در نتیجه، گازپروم بارها و بارها اختلال عرضه را تجربه کرده است. در سال 2009، اختلاف نظرها در مورد قیمت گاز، رهبری روسیه را وادار کرد تا در طول 13 روز تحویل گاز را از طریق اوکراین متوقف کند. از آن زمان روابط دو کشور رو به وخامت گذاشت و اوج این روند حوادث سال های 2013-2014 در اوکراین بود. خطوط "جریان شمالی" تنها یکی از عناصر تلاش های دیرینه شرکت گازپروم برای متنوع سازی صادرات این کشور به اروپا است. روسیه انتظار دارد که تقاضای گاز در اروپا افزایش یابد زیرا برخی از کشورها به تدریج مصرف انرژی هسته ای و ذغال سنگ را کاهش می دهند و استخراج و تولید گاز خودشان رو به کاهش است.
3. چرا ایالات متحده در این روند کشانده شده است؟
دونالد ترامپ و نمایندگان کنگره آمریکا نگران آن هستند که "جریان شمالی دو" اروپا را بیش از حد به روسیه وابسته کند. ترامپ حتی یک بار گفته بود كه آلمان به "گروگان روسیه" تبدیل خواهد شد. علاوه بر این، واضح است که ایالات متحده به دنبال افزایش فروش آنچه که آنها "گاز آزادی" می نامند، است. در ماه ژوئن، یک گروه متشکل از سناتورهای دو حزب پیشنهاد کرد که تحریم های موجود علیه Nord Stream-2 گسترش داده شده و علیه شرکتهای بیمه، نهادهای صدور گواهینامه و شرکتهای IT که در اجرای این پروژه نقش دارند، مجازات اعمال شود. سناتور تد کروز، یکی از مولفان این لایحه، گفت این خط لوله "تهدیدی جدی برای امنیت ملی آمریکا است و نباید آن را تکمیل کرد." کمیته اقتصاد و انرژی پارلمان آلمان پاسخ داد که تحریم های جدید خلاف قوانین بین المللی است.
شایعه می شود که دفتر صدراعظم آلمان در صورت تشدید تحریم ها، اقدام هماهنگ اتحادیه اروپا را در نظر گرفته است.
4. این مجازات ها برای "جریان شمالی دو" چه عواقبی می تواند داشته باشد؟
به ناچار در پایان سال 2019 کار لوله گذاری در بخش دریایی "جریان شمالی دو" قطع شد و از آن زمان تاکنون نه اپراتور پروژه Nord Stream 2 AG و نه شرکت مادر گازپروم در روسیه اقدام جدیدی اعلام نکرده اند. با این حال، روسیه کشتی لوله گذار "اکادمیک چرسکی" را از ساحل اقیانوس آرام به بندر موکران بالتیک در آلمان فرستاد، جایی که لوله های Nord Stream-2 در آن قرار دارند. اگر دانمارک مجوز این کار را صادر کند، این کشتی می تواند مراحل لوله گذاری را انجام دهد. در ماه ژوئن، نمایندگان گازپروم دوباره اعلام کردند که این شرکت قصد دارد تولید گاز را از طریق Nord Stream-2 در اواخر سال 2020 یا اوایل 2021 آغاز کند. با این حال، تحریم های شدیدتر آمریکا می تواند این برنامه ها را نقش بر آب کند.
5. چه کشور دیگری در مورد ساخت "جریان شمالی دو" اعتراض می کند؟
اوکراین، لهستان و اسلواکی در سرزمینی بین روسیه و آلمان قرار دارند و مبلغی را برای ترانزیت گاز طبیعی از طریق قلمرو خود دریافت می کنند. آنها ممکن است حداقل بخشی از درآمد خود را پس از راه اندازی "جریان شمالی دو" از دست بدهند. پس از آنکه گازپروم توافق نامه ای را امضا کرد که می تواند انتقال گاز خود از طریق اوکراین تا حداقل سال 2024 را حفظ کند، این نگرانی ها اندکی کاهش یافت.
6. آیا اروپا واقعاً گروگان گاز روسیه است؟
همه کشورهای اروپایی به یک اندازه وابسته به گاز روسیه نیستند. به تدریج گاز طبیعی مایع، کاهش مقادیر گاز استخراجی در دریای شمال و هلند را جبران می کند. گازپروم تامین کننده اصلی گاز فنلاند، لتونی، بلاروس و کشورهای بالکان است، در حالی که اروپای غربی از منابع بسیار بیشتری از جمله نروژ، قطر، کشورهای آفریقایی و ترینیداد، گاز دریافت می کند. رقیب روسی گازپروم "نوواتک" در حال گسترش فروش گاز طبیعی مایع در اروپا است. طبق ارزیابی گازپروم، در سال 2019 سهم آن در بازار اروپا 35.5 درصد و در سال 2018 معادل 37 درصد بود. بسیاری از کشورها، از آلمان گرفته تا کرواسی، می خواهند پایانه های گاز طبیعی مایع را برای دریافت گاز از سراسر جهان بسازند.
7. آیا ایالات متحده گاز بیشتری به اروپا می فروشد؟
حتی پیش از آنکه همه گیری کووید-19 باعث کاهش شدید تقاضای جهانی سوخت و افت شدید قیمت ها شود، آمریکا تأمین کننده مهم گاز برای شمال غربی اروپا بود. با این حال آمریکا برای تحویل گاز خود توسط تانکرها از طریق اقیانوس اطلس، لازم داشت آنرا سرد کرده و به شکل مایع تبدیل کند که نیاز به هزینه های اضافی دارد و امسال، انتقال ترنس آتلانتیک گاز مایع طبیعی گران تر شده است. روسیه گاز خود را عمدتا از طریق بزرگترین شبکه خط لوله جهان، که برای چندین دهه وجود دارد، منتقل می کند.
با این حال، شرکت های آمریکایی قبلاً موفق به عقد قرارداد با لهستان شده اند. ایالات متحده همچنین امیدوار است که اختلاف بازرگانی با چین را حل کند؛ پس از وضع عوارض توسط کاخ سفید، پکن تعرفه هایی را وضع کرد و به این ترتیب واردات گاز آمریکا به چین به شدت کاهش یافت. تولیدکنندگان آمریکایی روی چشم انداز بلند مدت متمرکز بوده و آژانس بین المللی انرژی پیش بینی می کند که ایالات متحده تا سال 2025 بزرگترین تأمین کننده گاز طبیعی مایع در جهان خواهد شد.