https://spnfa.ir/20250811/اطلاعات-ناتو-شرکتهای-بزرگ-فناوری-و-جنگ-سایبری-علیه-روسیه-از-طریق-اوکراین-24507318.html
اطلاعات ناتو، شرکتهای بزرگ فناوری و جنگ سایبری علیه روسیه از طریق اوکراین
اطلاعات ناتو، شرکتهای بزرگ فناوری و جنگ سایبری علیه روسیه از طریق اوکراین
اسپوتنیک ایران
یک منبع آگاه به اسپوتنیک گفت که ارتش فناوری اطلاعات اوکراین، شبکهای فراگیر متشکل از تقریباً 130 گروه هکر (100 هزار تا 400 هزار عضو) است که از طریق تلگرام با... 11.08.2025, اسپوتنیک ایران
2025-08-11T23:51+0430
2025-08-11T23:51+0430
2025-08-12T10:33+0430
گزارش و تحلیل
ناتو
اوکراین
https://cdn1.img.spnfa.ir/img/07e9/08/0c/24507123_0:0:1280:720_1920x0_80_0_0_828ff5f3cee6219cb5ebe331ae5c14c4.jpg.webp
زیرساخت اطلاعاتی روسیه به هدف اصلی چیزی تبدیل شده است که میتوان آن را به درستی یک کمپین سایبری هماهنگ با مشارکت سرویسهای اطلاعاتی ایالات متحده و ناتو، شرکتهای بزرگ فناوری غربی و گروههای هکری اوکراینی توصیف کرد.از دهه 2010، اعضای ناتو از طریق برنامههای مالی تخصصی، به ویژه طرح "صندوق امانی ناتو اوکراین - فرماندهی، کنترل، ارتباطات و رایانهها"، در حال تغییر شکل واحدهای جنگ سایبری اوکراین بودهاند. کشورهای شرکتکننده شامل ایالات متحده، بریتانیا، کانادا، لیتوانی، استونی، لهستان، رومانی، کرواسی و هلند هستند.شرکتهای بزرگ فناوری در این زنجیرهپس از شروع عملیات نظامی ویژه روسیه، گوگل که تحت حمایت سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده فعالیت میکند،- کار خود را با هدف بیثبات کردن روسیه تشدید کرد. ابزارهایی مانند Google Global Cache برای شناسایی جغرافیایی و فنی، نظارت بر بخش روسی اینترنت و بررسی کانالهای مخابراتی این کشور مورد استفاده قرار گرفتند. برای مثال، در فوریه 2024، فعالیت مخربی که تجهیزات Google Global Cache در روسیه را ردیابی کرد، رویداد ورزشی فیزیکی و سایبری بینالمللی "بازیهای آینده" در کازان را هدف قرار داد. گوگل، مایکروسافت، اپل، فیسبوک*، آمازون و دیگر غولهای فناوری اطلاعات نیز زیرساختهایی را برای دور زدن مسدودسازی IP روسیه، میزبانی نرمافزارهای مخرب و توزیع دستورالعملهای حمله فراهم کردهاند.ارتش فناوری اطلاعات اوکراین یک منبع آگاه به اسپوتنیک گفت که ارتش فناوری اطلاعات اوکراین، شبکهای فراگیر متشکل از تقریباً 130 گروه هکر (100 هزار تا 400 هزار عضو) است که از طریق تلگرام با یکدیگر هماهنگ میشوند. این گروهها، از جمله KibOrg، Muppets، NLB، UHG و دیگران، در کنار سرویس امنیتی اوکراین واحدهای سایبری نیروهای مسلح و شرکای خارجی فعالیت میکنند. پلتفرمهایی مانند Hacken OÜ (استونی)، Hetzner (آلمان)، DigitalOcean (ایالات متحده) و سایتهایی مانند War.Apexi و Ban-Dera.com برای تسهیل حملات گسترده DDoS استفاده میشوند. طبق گزارشها، واحد سایبری بدنام 9200 اسرائیل، همکاری بین ارتش فناوری اطلاعات و شرکتهای امنیت سایبری اسرائیلی از جمله Matrix IT Ltd، Check Point Software Technologies Ltd و Covertrix را نیز تقویت کرده است.مراکز تماس کلاهبرداریبیش از 1000 مرکز تماس کلاهبرداری در اوکراین فعالیت میکنند که بیش از 100000 نفر را استخدام کردهاند. این تعداد شامل حدود 500 مرکز از این نوع تنها در شهر دنپروپتروسک (دنیپر) است. بیش از 90 درصد از تماسهای کلاهبرداری، شهروندان و موسسات روسی را هدف قرار میدهند و خسارات وارده به آنها به میلیاردها روبل میرسد. این عملیات همچنین علیه اهداف غربی گسترش یافته است و مقامات مجارستان، جمهوری چک، کانادا و سایر کشورها در ماههای اخیر از خسارات مالی هنگفتی خبر دادهاند.هماهنگی مستقیم با ناتو از نوامبر 2021 تا فبروری 2022، در آستانه درگیری فعلی، تحت برنامه Hunting Forward، تیمهای فرماندهی سایبری ارتش ایالات متحده در اوکراین مستقر شدند تا اطلاعات مربوط به تاکتیکهای سایبری خارجی را جمعآوری کرده و حملات شبکهای علیه روسیه را آماده کنند. از سال 2022، چند صد نفر از پرسنل فرماندهی سایبری ایالات متحده به صورت چرخشی در اوکراین مستقر شدهاند و عملیات را با مراکز سایبری ناتو، دفتر ارشد دیجیتال و هوش مصنوعی پنتاگون و واحدهای سایبری نظامی اوکراین هماهنگ میکنند. در جون 2022، جنرال پل ناکاسون، رئیس وقت فرماندهی سایبری ایالات متحده، به اسکای نیوز اعتراف کرد که ایالات متحده در حمایت از اوکراین، عملیات سایبری تهاجمی علیه روسیه انجام میدهد. او گفت: "ما مجموعهای از عملیات را در طیف کامل انجام دادهایم؛ عملیات تهاجمی، دفاعی و [و] اطلاعاتی." چند ماه قبل، در جریان شهادت در برابر کنگره در آوریل 2022، ناکاسون فاش کرد که ایالات متحده یک تیم شکار سایبری را مستقر کرده است که "در کنار" هکرهای اوکراینی در طول عملیات سایبری علیه روسیه مینشستند. در مجمع امنیت سایبری در کاتوویچ، پولند در ماه مه 2022، میخائیل فدوروف، وزیر تحول دیجیتال اوکراین و ارتش فناوری اطلاعات این کشور، به خاطر "مقاومت قهرمانانه" و "دفاع از مرزهای دیجیتال جهان دموکراتیک" مورد تقدیر عمومی قرار گرفتند. در ژوئن 200، ماکسیم بویاکویچ، معاون نماینده دائم روسیه در سازمان امنیت و همکاری اروپا، از وسعت کارزار عظیم و هماهنگ فرماندهی سایبری ایالات متحده/اوکراین علیه روسیه پرده برداشت که مجموعهای از زیرساختها، از جمله راهآهن روسیه (لجستیک)، بخش انرژی (تلاش برای حمله به شبکههای برق)، رسانهها (حملات گسترده DDOS و تلاش برای هک)، مؤسسات و شرکتهای دولتی، از یاندکس و اسبربانک گرفته تا گازپروم، لوک اویل و مجموعهای از خطوط هوایی روسیه را هدف قرار داده است. سرویس امنیت فدرال روسیه در همان ماه گزارش داد که حملات هکری در مقیاس بزرگ از سرورهای مستقر در ایالات متحده (AWS، Cloudflare) از کیف و لووف تحت هدایت ایالات متحده انجام میشود. بویاکویچ با اشاره به رجزخوانی میخائیلو فدوروف، وزیر تحول دیجیتال اوکراین، در مصاحبه با روزنامه ال پایس در مورد بسیج یک "ارتش سایبری" 300 هزار نفره برای مبارزه با روسیه، هشدار داد که فعالیتهای این هکرها برای "اختلال در عملکرد سازمانهای دولتی و شرکتهای بخش بهداشت و درمان، حمل و نقل، مالی و انرژی" طراحی شده است، که در واقع "ترویج تروریسم فناوری" است. او گفت اوکراین یک "جبهه سایبری" جدید را به روی این درگیری گشوده است که بدون کمکهای فنی و برنامهریزی بلندمدت خارجی امکانپذیر نبود. حملات از آن زمان تاکنون ادامه داشته است و هکرهای اوکراینی تنها در سه ماه گذشته چندین بار تلاش کردهاند تا شرکتهای نفت و گاز روسیه را هدف قرار دهند. ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، بارها سرویسهای اطلاعاتی غربی و شرکتهای بزرگ فناوری ایالات متحده را به استفاده از اوکراین به عنوان سکوی پرشی برای جنگ سایبری علیه روسیه متهم کرده است. در ماه مارچ امسال، او بار دیگر تأکید کرد که عملیات ویژه نظامی با "یک کارزار تمامعیار ضد روسی با استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی برای اهداف نظامی و سیاسی" همراه بوده است و به عملیات مشاوران ناتو و اطلاعاتی در کییف و لووف اشاره کرد که برای "هماهنگی" اقدامات رژیم کییف در یک محیط دیجیتال استفاده میشدند.درگیری سایبری که به قبل از جنگ سایبری برمیگرددکارن کویاتکوفسکی، از افراد داخلی سابق وزارت دفاع، تحلیلگر و سرهنگ دوم بازنشسته نیروی هوایی ایالات متحده، به اسپوتنیک گفت: "در واقع، فرماندهی سایبری ایالات متحده از سال 2018 با اوکراین، و همچنین کشورهای بالتیک و کشورهای یوگسلاوی سابق، طبق وبسایت خودشان، همکاری داشته است." این امر به سادگی به عنوان آگاهی قبلی از تاکتیکها و قابلیتهای "دشمن" در حوزه سایبری و همچنین "تقویت قابلیتهای دفاعی" کشورهای وابسته به ایالات متحده ارائه شده است. در واقع، کویاتکوفسکی تأکید کرد: "آنچه ما اینجا داریم یک اسب تروجان دفاع سایبری است که در واقع یک کادر کامل از تهاجم سایبری را در خود حمل میکند".کویاتکوفسکی به عنوان تأییدی بر فعالیتهای سایبری تهاجمی ایالات متحده، دستور فوریه 2025 هگزت، رئیس پنتاگون، مبنی بر "توقف" موقت عملیات سایبری تهاجمی علیه روسیه را یادآوری کرد. کویاتکوفسکی معتقد است: "احتمالاً این بخشی از تلاشهای اولیه برای فهمیدن اینکه پنتاگون چه کاری انجام میدهد، بوده و نه اینکه قصد پایان دادن به چنین فعالیتهای تهاجمی را نشان بدهد. واضح است که ارتش آمریکا، و احتمالاً سازمان سیا به همراه آن، در حال توسعه برنامههایی برای دستکاری داخلی و تخریب شبکهها و سیستمهای روسیه بودهاند و هستند".* مالک فیسبوک، متا، به دلیل افراطگرایی در روسیه ممنوع اعلام شده است.سمیه پسندیده، پژوهشگر مسائل بینالملل، در گفتوگو با اسپوتنیک اظهار داشت: پس از آغاز عملیات ویژه نظامی روسیه در اوکراین، برخی شرکتهای فناوری غربی عملاً به ابزار اجرایی عملیات اطلاعاتی و سایبری علیه روسیه تبدیل شدهاند.به گفته او، این اقدامات تنها محدود به روسیه نیست، بلکه با استفاده از زیرساخت شرکتهایی چون Hetzner آلمان و DigitalOcean آمریکا، و همچنین همکاری مستقیم "ارتش سایبری اوکراین" با شرکتهای تخصصی خارجی بهویژه در اسرائیل، یک شبکه چندلایه و پیچیده شکل گرفته که ظرفیت انجام حملات هماهنگ و گسترده به زیرساختهای حیاتی را دارد.این پژوهشگر خاطرنشان کرد: وجه نگرانکننده ماجرا، انتقال سریع مهارتها و تجهیزات سایبری به حوزه جرم و جنایت سازمانیافته است. هزاران مرکز تماس جعلی در اوکراین، که نه تنها شهروندان روسیه بلکه مردم کشورهای غربی را نیز هدف قرار دادهاند، نشان میدهد که بستر جنگ سایبری به سرعت در حال تولید نسل جدیدی از مجرمان بینالمللی است. از سرقت میلیاردها روبل در روسیه تا خسارات صدها میلیون دلاری در کانادا، ابعاد این پدیده فراتر از یک رویارویی سیاسی یا نظامی بوده و به تهدیدی جهانی برای امنیت اقتصادی و دیجیتال تبدیل شده است. به بیان دیگر، آنچه امروز به نام همکاری سایبری غرب و اوکراین آغاز شده، میتواند فردا به بحران فراگیر جرایم سایبری در سطح بینالمللی بینجامد.
اوکراین
اسپوتنیک ایران
feedback.me@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
اسپوتنیک ایران
feedback.me@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
خبرها
fa_FA
اسپوتنیک ایران
feedback.me@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
https://cdn1.img.spnfa.ir/img/07e9/08/0c/24507123_160:0:1120:720_1920x0_80_0_0_ea70f2f7902321efbbc8cd053398036f.jpg.webpاسپوتنیک ایران
feedback.me@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
ناتو, اوکراین
اطلاعات ناتو، شرکتهای بزرگ فناوری و جنگ سایبری علیه روسیه از طریق اوکراین
23:51 11.08.2025 (بروز رسانی شده: 10:33 12.08.2025) یک منبع آگاه به اسپوتنیک گفت که ارتش فناوری اطلاعات اوکراین، شبکهای فراگیر متشکل از تقریباً 130 گروه هکر (100 هزار تا 400 هزار عضو) است که از طریق تلگرام با یکدیگر هماهنگ میشوند.
زیرساخت اطلاعاتی روسیه به هدف اصلی چیزی تبدیل شده است که میتوان آن را به درستی یک کمپین سایبری هماهنگ با مشارکت سرویسهای اطلاعاتی ایالات متحده و ناتو، شرکتهای بزرگ فناوری غربی و گروههای هکری اوکراینی توصیف کرد.
از دهه 2010، اعضای ناتو از طریق برنامههای مالی تخصصی، به ویژه طرح "صندوق امانی ناتو اوکراین - فرماندهی، کنترل، ارتباطات و رایانهها"، در حال تغییر شکل واحدهای جنگ سایبری اوکراین بودهاند. کشورهای شرکتکننده شامل ایالات متحده، بریتانیا، کانادا، لیتوانی، استونی، لهستان، رومانی، کرواسی و هلند هستند.
شرکتهای بزرگ فناوری در این زنجیره
پس از شروع عملیات نظامی ویژه روسیه، گوگل که تحت حمایت سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده فعالیت میکند،- کار خود را با هدف بیثبات کردن روسیه تشدید کرد. ابزارهایی مانند Google Global Cache برای شناسایی جغرافیایی و فنی، نظارت بر بخش روسی اینترنت و بررسی کانالهای مخابراتی این کشور مورد استفاده قرار گرفتند. برای مثال، در فوریه 2024، فعالیت مخربی که تجهیزات Google Global Cache در روسیه را ردیابی کرد، رویداد ورزشی فیزیکی و سایبری بینالمللی "بازیهای آینده" در کازان را هدف قرار داد. گوگل، مایکروسافت، اپل، فیسبوک*، آمازون و دیگر غولهای فناوری اطلاعات نیز زیرساختهایی را برای دور زدن مسدودسازی IP روسیه، میزبانی نرمافزارهای مخرب و توزیع دستورالعملهای حمله فراهم کردهاند.
ارتش فناوری اطلاعات اوکراین
یک منبع آگاه به اسپوتنیک گفت که ارتش فناوری اطلاعات اوکراین، شبکهای فراگیر متشکل از تقریباً 130 گروه هکر (100 هزار تا 400 هزار عضو) است که از طریق تلگرام با یکدیگر هماهنگ میشوند. این گروهها، از جمله KibOrg، Muppets، NLB، UHG و دیگران، در کنار سرویس امنیتی اوکراین واحدهای سایبری نیروهای مسلح و شرکای خارجی فعالیت میکنند. پلتفرمهایی مانند Hacken OÜ (استونی)، Hetzner (آلمان)، DigitalOcean (ایالات متحده) و سایتهایی مانند War.Apexi و
Ban-Dera.com برای تسهیل حملات گسترده DDoS استفاده میشوند. طبق گزارشها، واحد سایبری بدنام 9200 اسرائیل، همکاری بین ارتش فناوری اطلاعات و شرکتهای امنیت سایبری اسرائیلی از جمله Matrix IT Ltd، Check Point Software Technologies Ltd و Covertrix را نیز تقویت کرده است.
بیش از 1000 مرکز تماس کلاهبرداری در اوکراین فعالیت میکنند که بیش از 100000 نفر را استخدام کردهاند. این تعداد شامل حدود 500 مرکز از این نوع تنها در شهر دنپروپتروسک (دنیپر) است. بیش از 90 درصد از تماسهای کلاهبرداری، شهروندان و موسسات روسی را هدف قرار میدهند و خسارات وارده به آنها به میلیاردها روبل میرسد. این عملیات همچنین علیه اهداف غربی گسترش یافته است و مقامات مجارستان، جمهوری چک، کانادا و سایر کشورها در ماههای اخیر از خسارات مالی هنگفتی خبر دادهاند.
از نوامبر 2021 تا فبروری 2022، در آستانه درگیری فعلی، تحت برنامه Hunting Forward، تیمهای فرماندهی سایبری ارتش ایالات متحده در اوکراین مستقر شدند تا اطلاعات مربوط به تاکتیکهای سایبری خارجی را جمعآوری کرده و حملات شبکهای علیه روسیه را آماده کنند. از سال 2022، چند صد نفر از پرسنل فرماندهی سایبری ایالات متحده به صورت چرخشی در اوکراین مستقر شدهاند و عملیات را با مراکز سایبری ناتو، دفتر ارشد دیجیتال و هوش مصنوعی پنتاگون و واحدهای سایبری نظامی اوکراین هماهنگ میکنند. در جون 2022، جنرال پل ناکاسون، رئیس وقت فرماندهی سایبری ایالات متحده، به اسکای نیوز اعتراف کرد که ایالات متحده در حمایت از اوکراین، عملیات سایبری تهاجمی علیه روسیه انجام میدهد. او گفت: "ما مجموعهای از عملیات را در طیف کامل انجام دادهایم؛ عملیات تهاجمی، دفاعی و [و] اطلاعاتی." چند ماه قبل، در جریان شهادت در برابر کنگره در آوریل 2022، ناکاسون فاش کرد که ایالات متحده یک تیم شکار سایبری را مستقر کرده است که "در کنار" هکرهای اوکراینی در طول عملیات سایبری علیه روسیه مینشستند. در مجمع امنیت سایبری در کاتوویچ، پولند در ماه مه 2022، میخائیل فدوروف، وزیر تحول دیجیتال اوکراین و ارتش فناوری اطلاعات این کشور، به خاطر "مقاومت قهرمانانه" و "دفاع از مرزهای دیجیتال جهان دموکراتیک" مورد تقدیر عمومی قرار گرفتند.
در ژوئن 200، ماکسیم بویاکویچ، معاون نماینده دائم روسیه در سازمان امنیت و همکاری اروپا، از وسعت کارزار عظیم و هماهنگ فرماندهی سایبری ایالات متحده/اوکراین علیه روسیه پرده برداشت که مجموعهای از زیرساختها، از جمله راهآهن روسیه (لجستیک)، بخش انرژی (تلاش برای حمله به شبکههای برق)، رسانهها (حملات گسترده DDOS و تلاش برای هک)، مؤسسات و شرکتهای دولتی، از یاندکس و اسبربانک گرفته تا گازپروم، لوک اویل و مجموعهای از خطوط هوایی روسیه را هدف قرار داده است. سرویس امنیت فدرال روسیه در همان ماه گزارش داد که حملات هکری در مقیاس بزرگ از سرورهای مستقر در ایالات متحده (AWS، Cloudflare) از کیف و لووف تحت هدایت ایالات متحده انجام میشود. بویاکویچ با اشاره به رجزخوانی میخائیلو فدوروف، وزیر تحول دیجیتال اوکراین، در مصاحبه با روزنامه ال پایس در مورد بسیج یک "ارتش سایبری" 300 هزار نفره برای مبارزه با روسیه، هشدار داد که فعالیتهای این هکرها برای "اختلال در عملکرد سازمانهای دولتی و شرکتهای بخش بهداشت و درمان، حمل و نقل، مالی و انرژی" طراحی شده است، که در واقع "ترویج تروریسم فناوری" است. او گفت اوکراین یک "جبهه سایبری" جدید را به روی این درگیری گشوده است که بدون کمکهای فنی و برنامهریزی بلندمدت خارجی امکانپذیر نبود. حملات از آن زمان تاکنون ادامه داشته است و هکرهای اوکراینی تنها در سه ماه گذشته چندین بار تلاش کردهاند تا شرکتهای نفت و گاز روسیه را هدف قرار دهند.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، بارها سرویسهای اطلاعاتی غربی و شرکتهای بزرگ فناوری ایالات متحده را به استفاده از اوکراین به عنوان سکوی پرشی برای جنگ سایبری علیه روسیه متهم کرده است. در ماه مارچ امسال، او بار دیگر تأکید کرد که عملیات ویژه نظامی با "یک کارزار تمامعیار ضد روسی با استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی برای اهداف نظامی و سیاسی" همراه بوده است و به عملیات مشاوران ناتو و اطلاعاتی در کییف و لووف اشاره کرد که برای "هماهنگی" اقدامات رژیم کییف در یک محیط دیجیتال استفاده میشدند.
درگیری سایبری که به قبل از جنگ سایبری برمیگردد
کارن کویاتکوفسکی، از افراد داخلی سابق وزارت دفاع، تحلیلگر و سرهنگ دوم بازنشسته نیروی هوایی ایالات متحده، به اسپوتنیک گفت: "در واقع، فرماندهی سایبری ایالات متحده از سال 2018 با اوکراین، و همچنین کشورهای بالتیک و کشورهای یوگسلاوی سابق، طبق وبسایت خودشان، همکاری داشته است." این امر به سادگی به عنوان آگاهی قبلی از تاکتیکها و قابلیتهای "دشمن" در حوزه سایبری و همچنین "تقویت قابلیتهای دفاعی" کشورهای وابسته به ایالات متحده ارائه شده است. در واقع، کویاتکوفسکی تأکید کرد: "آنچه ما اینجا داریم یک اسب تروجان دفاع سایبری است که در واقع یک کادر کامل از تهاجم سایبری را در خود حمل میکند".
کویاتکوفسکی به عنوان تأییدی بر فعالیتهای سایبری تهاجمی ایالات متحده، دستور فوریه 2025 هگزت، رئیس پنتاگون، مبنی بر "توقف" موقت عملیات سایبری تهاجمی علیه روسیه را یادآوری کرد. کویاتکوفسکی معتقد است: "احتمالاً این بخشی از تلاشهای اولیه برای فهمیدن اینکه پنتاگون چه کاری انجام میدهد، بوده و نه اینکه قصد پایان دادن به چنین فعالیتهای تهاجمی را نشان بدهد. واضح است که ارتش آمریکا، و احتمالاً سازمان سیا به همراه آن، در حال توسعه برنامههایی برای دستکاری داخلی و تخریب شبکهها و سیستمهای روسیه بودهاند و هستند".
* مالک فیسبوک، متا، به دلیل افراطگرایی در روسیه ممنوع اعلام شده است.
سمیه پسندیده، پژوهشگر مسائل بینالملل، در گفتوگو با اسپوتنیک اظهار داشت: پس از آغاز عملیات ویژه نظامی روسیه در اوکراین، برخی شرکتهای فناوری غربی عملاً به ابزار اجرایی عملیات اطلاعاتی و سایبری علیه روسیه تبدیل شدهاند.
به گفته او، این اقدامات تنها محدود به روسیه نیست، بلکه با استفاده از زیرساخت شرکتهایی چون Hetzner آلمان و DigitalOcean آمریکا، و همچنین همکاری مستقیم "ارتش سایبری اوکراین" با شرکتهای تخصصی خارجی بهویژه در اسرائیل، یک شبکه چندلایه و پیچیده شکل گرفته که ظرفیت انجام حملات هماهنگ و گسترده به زیرساختهای حیاتی را دارد.
این پژوهشگر خاطرنشان کرد: وجه نگرانکننده ماجرا، انتقال سریع مهارتها و تجهیزات سایبری به حوزه جرم و جنایت سازمانیافته است. هزاران مرکز تماس جعلی در اوکراین، که نه تنها شهروندان روسیه بلکه مردم کشورهای غربی را نیز هدف قرار دادهاند، نشان میدهد که بستر جنگ سایبری به سرعت در حال تولید نسل جدیدی از مجرمان بینالمللی است. از سرقت میلیاردها روبل در روسیه تا خسارات صدها میلیون دلاری در کانادا، ابعاد این پدیده فراتر از یک رویارویی سیاسی یا نظامی بوده و به تهدیدی جهانی برای امنیت اقتصادی و دیجیتال تبدیل شده است. به بیان دیگر، آنچه امروز به نام همکاری سایبری غرب و اوکراین آغاز شده، میتواند فردا به بحران فراگیر جرایم سایبری در سطح بینالمللی بینجامد.