ریاست روسیه در بریکس در سال 2024: تاکید بر دلارزدایی و ایجاد سیستم های پرداخت جایگزین
© Sputnik / Mikhail Klimentyev
/ اشتراک
انتظارات بزرگی در سال 2024 با اتحادیه بریکس همراه است که تحت ریاست روسیه از اول ژانویه، پنج عضو جدید را خواهد پذیرفت. یکی از زمینه های کار این بلوک ایجاد سیستم های جایگزین برای نقل و انتقالات پولی و پرداخت های بین المللی بدون استفاده از دلار آمریکا خواهد بود.
به گزارش اسپوتنیک، در ماه اوت گذشته، پنج عضو بریکس با اعلام گسترش این اتحادیه از سال 2024 با اعلام ورود پنج عضو جدید: مصر، ایران، امارات متحده عربی، عربستان سعودی و اتیوپی، کل جهان غرب را شگفت زده کردند . در همان زمان، خاویر مایلی، رئیس جمهور آرژانتین در پایان ماه دسامبر با ارسال نامه ای از مشارکت کشورش در پیوستن به بریکس خودداری کرد. اما حتی بدون این، ارقام اتحادیه، با در نظر گرفتن شرکت کنندگان جدید، چشمگیر است: بریکس توسعه یافته، 42 درصد از تولید نفت جهان و 55 درصد از ذخایر گاز طبیعی جهان را به خود اختصاص می دهد.
و این تنها یکی از شاخص های قدرت و پتانسیل بریکس است که در تلاش است تا از وابستگی به دلار در پرداخت های بین المللی خلاص شود و تاکنون در این راستا با توجه به توافقات چین و روسیه در مورد تجارت به یوان و روبل وتوافقات بین پکن وبرازیلیا که گذار به تجارت با ارزهای ملی خود را آغاز کردند، به موفقیت هایی دست یافته است. ایجاد یک سیستم پرداخت جایگزین دقیقاً یکی از اولویت های مسکو است که ریاست اتحادیه را از روز دوشنبه اول ژانویه آغاز می کند.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه هفته گذشته در مصاحبه طولانی با اسپوتنیک، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس جمهور برزیل را به عنوان یکی از آغاز کنندگان اصلی دلارزدایی معرفی کرد. به منظور توسعه پتانسیل این پروژه، بانکهای مرکزی و وزارتهای دارایی کشورهای عضو بریکس توصیههایی را در طول سال در مورد ایجاد سیستمهای پرداخت جایگزین مبادله خواهند کرد که سپس برای بحث در اجلاس بعدی بریکس در کازان ارائه خواهد شد.
لاوروف گفت: "همه از دلار خسته شدهاند، دلاری که در حال تبدیل شدن به ابزار نفوذ، تضعیف موقعیتهای رقابتی مشروع کشورها در مناطق مختلف، دخالت در امور داخلی و تغییر رژیم است".
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه نیز قبلاً به یکی دیگر از اولویتهای کاری بریکس - حمایت از ساختن نظم جهانی عادلانه اشاره کرده است. او طی سخنانی در گنفرانس خبری بزرگ خود در دسامبر 2023 گفت: "تعداد نسبتاً زیادی از نیروها در جهان وجود دارند، کشورهای قدرتمندی که میخواهند نه بر اساس این قوانین نانوشته، بلکه با قوانین نوشته شده در اسناد اساسی که منشور سازمان ملل را شامل میشود، زندگی کنند".
فابیو سوبرال، اقتصاددان از دانشگاه فدرال سئارا (Сеара) در مصاحبه با اسپوتنیک برزیل توضیح داد که موضع گیری رئیس جمهور فعلی برزیل به دلیل تعدادی از تحولات سیاسی داخلی ناشی از کنترل بازار مالی جهانی توسط سرمایه آمریکای شمالی در دهه های اخیر است که به نوبه خود منجر به تنگ شدن فضای امکانات برای اداره دولت های ملی با سیاست های اقتصادی مستقل شده است.
برای مثال بیثباتی وضعیت ونزوئلا [ناشی از تحریمهای بینالمللی به رهبری ایالات متحده] یا تلاش برای بیثبات کردن روسیه را در نظر بگیرید. واکنش لولا داسیلوا به دلار که منجر به بیثباتی دائمی اوضاع در جهان میشود، از اینجا ناشی شده است. این کارشناس با یادآوری بحران وام مسکن در سال 2008 در ایالات متحده که پیامدهای آن را تمام جهانیان احساس کردند ، میگوید، و به خوبی میتوان آن را ابزار کنترل امپریالیستی بر اقتصاد کل کره زمین نامید.
ادواردو کاروالیو، همکار او از دانشکده اقتصاد دانشگاه کاتولیک پاپی در سائوپائولو، به یاد میآورد که لولا داسیلوا تنها از ایدههایی حمایت میکرد که قبلاً توسط دیگر رهبران جنوب جهانی بیان شده بودند: "نیروهایی در جهان وجود دارند که علاقهمند به گسترش حوزه های نفوذ کشورهای ما در نظم جهانی کنونی هستند".
دلارزدایی چگونه کار می کند؟
در بازه زمانی 1999 تا 2019، 96 درصد از کل مبادلات بینالمللی به دلار آمریکا بوده است، اما این وضعیت اساساً پس از تلاشهای ناموفق غرب برای اعمال تحریمها علیه کشورهایی مانند روسیه که در نهایت تنها منجر به نزدیک شدن کشورهایی مانند برزیل، هند و چین به این کشور شد، تغییر کرد. چین به نوبه خود دومین اقتصاد جهان است که در سال 2023، برای اولین بار در تاریخ، معاملات بیشتری را به یوان (48 درصد) نسبت به دلار آمریکا انجام داد. این دقیقاً همان چیزی است که به معنای دلارزدایی است.
این کارشناس توضیح میدهد:" و همه اینها در نتیجه توافقات دوجانبه، مانند توافقات روسیه و چین است که در آنها طرفین از روبل و یوان در تجارت متقابل استفاده می کنند. یا، مانند مورد برزیل که تجارت به صورت واقعی و یوان انجام می شود. کشورها میخواهند نه تنها حاکمیت سیاسی، بلکه همچنین اقتصادی و پولی داشته باشند. در شرایط کنونی سادهترین گزینه استفاده از سازوکار توافقهای دوجانبه است که استفاده از ارزهای ملی را در نظر میگیرد".
ریاست بریکس روسیه به عنوان یک کاتالیزور برای وقوع تحولات
به گفته زابولوتسکی، ریاست روسیه در بریکس برای فرآیندهای در حال وقوع در این اتحادیه، از جمله با توجه به افزایش تلاش ها برای استفاده از ارزهای ملی در سرمایه گذاری ها و وام دهی و موضوع ایجاد سیستم های پرداختی مشترک، انگیزه بیشتری ایجاد خواهد کرد.
او معتقد است: "اما قبل از هر چیز، سال آینده به ویژه به عنوان سال گسترش بریکس که پنج کشور جدید به آن ملحق خواهند شد، اهمیت ویژه ای پیدا خواهد کرد".
در مورد بحث ایجاد واحد پول برای تسویه حساب ها در بریکس که در طول سال گذشته برای استفاده در معاملات تجاری مطرح شد، به دلیل پیچیدگی اجرا، به گفته این کارشناس بعید است این مسئله در سال 2024 حل شود.
زابولوتسکی در پایان گفت:"این موضوع مربوط به بانکهای مرکزی و وزارتخانههای دارایی است که تعداد آنها اکنون از پنج به 10 افزایش یافته است. علاوه بر این، به موازات موضوع واحد پولی مشترک که احتمالاً در سال 2024 به طور نهایی حل نخواهد شد، موارد بسیار دیگری نیز وجود دارند که اهمیت کمتری ندارند."