نقش هوش مصنوعی در عرصه نظامی از انسانها بیشتر می شود
© iStock.com / Just_Superهوش مصنوعی
© iStock.com / Just_Super
اشتراک
توسعه روز افزون هوش مصنوعی، فرصتهای شگفت انگیزی را در اختیار تقویت نیروی نظامی کشورهای جهان قرار می دهد، اگرچه چالشهای قابل توجهی را به همراه دارد. تجزیه و تحلیل حجم عظیم دادهها به کمک الگوریتم هوش مصنوعی به فرماندهان نظامی امکان اتخاذ تصمیمات منطقی و سریع را می دهد و همچنین تهدیدهای احتمالی را ارزیابی می کند.
به گزارش اسپوتنیک، فرشاد عجمی کارشناس هوش مصنوعی و یادگیری ماشین درباره هوش مصنوعی و کاربرد آن در عرصه نظامی در گفتگو با اسپوتنیک گفت، در دنیای فناوری اطلاعات مفهومی وجود دارد به نام هوش مصنوعی (AI) که به کامپیوترها و ماشین های دارای قدرت پردازش اجازه میدهد تا کارهایی را که به نظر میآمد فقط انسانها قادر به انجام آن هستند، انجام بدهد. این فناوری به کامپیوترها امکان میدهد تا با استفاده از دادهها موجود و الگوریتمهای پیچیده را برای یادگیری، تفکر، تصمیمگیری و حل مسائل به میزان شبیه ترین حالت به انسان استفاده کنند.
عجمی در ادامه گفت، هوش مصنوعی شامل چند زیر شاخه از جمله یادگیری ماشینی، شناسایی الگوها، دادهکاوی و تحلیل داده، پردازش زبان طبیعی و بینایی ماشین است و هر روز نیز در حال توسعه و پیشرفت است و در بسیاری از زمینهها از گسترش زیادی برخوردار است. درباره کاربرد هوش مصنوعی در عرصه نظامی باید گفت، سال ها قبل با نمایش فیلم هایی چون جنگ ستارگان ذهیت بروز دستگاه های جنگی هوشمند در ذهن افراد شکل گرفت، اما اگر بخواهیم در شرایط امروز و واقع بینانه کاربرد هوش مصنوعی را در عرصه نظامی بررسی نماییم می بایست تعاریفی را در نظر داشته باشیم. در واقع امروزه هوش مصنوعی در عرصه نظامی به عنوان یک فناوری بسیار مهم و تأثیرگذار مورد استفاده قرار می گیرد. این فناوری در ارتقاء تواناییهای نظامی، بهبود استراتژیها و عملیات نظامی، و حفظ امنیت ملی نقش مهمی دارد.
وی در ادامه گفت، سیستمی داریم تحت عنوان Autonomous Systems که به کاربرد هوش مصنوعی در سیستمهای نظامی برای توسعه و بهرهبرداری از وسایل نظامی خودکار و خودران اطلاق می شود و شامل پهپادهای هوشمند، وسایل نقلیه بدون سرنشین (به عنوان مثال، خودروهای نظامی خودران) و سیستمهای سلاح هوشمند میباشد. این سیستم با حذف انسان در نقش راننده این وسایل نظامی دقت و مشکل کمبود نیروی انسانی در بعضی کشورها کم جمعیت حذف می کند. از سویی هوش مصنوعی میتواند با تجزیه و تحلیل دادههای نظامی، اطلاعات جغرافیایی، شناسایی الگوها و تشخیص تهدیدها، در تصمیمگیریهای استراتژیک و تاکتیکی به کمک نظامیان و سازمانهای امنیتی بیاید. زیرا ماشین ها در بیشتر موارد ودر موضعات محساباتی از انسان سریع تر و با دقت بیشتری عمل می کنند و کمک گرفتن از هوش مصنوعی در این بخش می تواند به تصمیم گیری سریع و دقیق کمک کند.
عجمی افزود، به عنوان مثال در گذشته آموزشهای نظامی به گونه ای بود که هم برای محیط زیست و هم برای نیرو های تحت آموزش خطرناک بود. اما با پیشرفت هوش مصنوعی بسیاری از آموزش ها در شرایط شبیهساز انجام می شود که اتفاقا آموزشهای مؤثرتری را برای نظامیان فراهم کند و از با اهمیت ترین فایده آن جلوگیری از تهدید جان و سلامتی نیروها در فرآیند آموزشی نظامی است و البته امکان آموزش چند باره را هم فراهم می کند. اگر بخواهم به کاربردهای دیگر هوش مصنوعی در عرصه نظامی اشاره کنیم، جنگهای سایبری هستند و هوش مصنوعی میتواند در تشخیص و پیشگیری از حملات سایبری و نفوذهای دشمنان به سیستمهای نظامی و یا مدیریتی هر کشوری نقش کلیدی ایفا کند. بعبارتی، هوش مصنوعی هم نقش کلیدی در امنیت سایبری دارد و هم در حمله های نظامی سایبری کاربرد دارد.
این پژوهشگر درباره جنگ ها در آینده با وجود پدیده ای به نام هوش مصنوعی گفت، همیشه پیشبینی دقیق درباره آینده در هر زمینه ای بسیار سخت و پیچیده است. به خصوص در مورد شکل جنگها در آینده، پیش بینی تمامی جنبههایش بسیار پیچیده است. اما این احتمال وجود دارد که هوش مصنوعی، رباتیک، پهپادها و سیستمهای خودکار بازیگران اصلی جنگهای آینده باشند. داشتن ربات های انسانی در جنگ می تواند کشورهایی که دارای جمعیت انسانی کمتری هستند را با نیروهای نظامی انسانی برابر کند. زیرا ربات سرباز نیاز به خواب و استراحت ندارد و مدت زمان کمتری برای شارژ نیاز دارد و بعلاوه دقت بالاتری از انسان دارد.
فرشاد عجمی در ادامه گفت، شاید بسیار شنیده باشید که می گویند فلان زیر ساخت یا فلان سایت مورد حمله سایبری قرار گرفت، این همان هوش مصنوعی است، در واقع حملات سایبری بر سیستمها و زیرساختهای مختلف یکی از راههای اصلی جنگها در حال حاضر و در آینده خواهد بود. تصور کنید نیروهای جنگی یک کشور درحال برنامه ریزی برای یک عملیات باشند در صورت رخنه به سیستم مدیریت اطلاعات یک کشور تمامی اطلاعات آن عملیاتی جنگی در اختیار کشور مقابل می باشد و می تواند پیش برنامه ریزی برای حمله داشته باشد و یا سیستم سرویس دهی به شهروندان یک کشور توسط حمله سایبری از دسترس خارج شود. در واقع ، وقتی یک کشور تحلیل کلانی از وضعیت کشور مقابل دارد چه برای برنامه ریزی پیش از شروع جنگ و چه در زمان جنگ، می تواند در لحظه رفتارهای طرف مقابل را تحلیل کنید و با توجه به شرایط لحظه ای استراتژی نظامی خود را تغییر دهید پس کشورهای که قادر به تحلیل دادههای بزرگ و اطلاعات جغرافیایی طرف مقابل هستند، با استفاده از هوش مصنوعی قادر به ارائه پیشبینیها و راهبردهای بهتر برای نبرد خواهند بود. بهتر است بگویم ، منابع مورد استفاده در جنگها به شدت تغییر خواهند کرد و مثلاً منابع آب، انرژی، و حتی دادهها میتوانند برای نبردهای آینده مهم باشند.
عجمی درباره کشورهایی که از کاربران هوش مصنوعی در عرصه نظامی هستند، گفت، در واقع تقریبا بیشتر کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته در حال استفاده از هوش مصنوعی در عرصه نظامی هستند، اما ایالات متحده آمریکا، چین، روسیه،انگلیس، فرانسه، آلمان از پیشروان هوش مصنوعی در عرصه نظامی هستند. در بین کشورهای در حال توسعه نیز کشورهای ترکیه، ایران در بکارگیری و استفاده از هوش مصنوعی در تجهیزات نظامی پیشرفتهای قابل توجهی داشتند.
فرشاد عجمی در پایان خاطر نشان کرد،هر فناوری جدید در زندگی ما انسان ها دارای فرصت ها و چالش هایی است و استفاده از هوش مصنوعی در عرصه نظامی نیز اینگونه است.
حضور افراد نظامی در شبکه های مجازی می تواند برای حریم خصوصی افراد بسیار مخاطره آمیز باشد، زیرا امکان رصد افراد، یا نگرانیهایی مربوط به نفوذهای سایبری و دسترسی غیرمجاز به اطلاعات افراد عادی وجود دارد.سیستم های مدیریت اطلاعات نظامی که از هوش مصنوعی در آنها استفاده شده ممکن است در شرایطی مانند اتخاذ تصمیمات کشنده توسط سیستمهای هوشمند بدون دخالت انسانی یک چالش اخلاقی و یا تهدید بزرگ باشد. یا مثلا ضروری است که این سیستمها به اندازه کافی قابل اعتماد باشند، اگرچه اعتماد زیاد داشتن به این سیستم ها می تواند باعث ضعف سیستم امنیتی یک کشور شود. به طور مثال در طی جنگ اخیر خاورمیانه اتکای بیش از حد به سیستم دفاعی هوشمند اسرائیل باعث شد که امکان پیش بینی و پیشگیری از حمله 7 اکتبر توسط سیستم های محاسباتی این کشور بسیار اندک دیده شود. توجه کنید سیستم های هوشمند به طور معمول از داده های قبلی موجود که بر اساس رفتارهای قبل ما بوده است یاد گرفته اند و اگر رفتار ما تغییر کند گاهی باعث گمراهی سیستم می شود. البته فرصتهایی نیز به همراه دارد، زیرا هوش مصنوعی میتواند کارایی و دقت در تصمیمگیریها و عملیات نظامی را افزایش دهد، از جمله شناسایی تهدیدات و پیشبینی رویدادهای آینده و یا کاهش خطرات برای نیروهای انسانی و یا سرعت بخشیدن به تصمیمگیریها و انجام عملیاتهای نظامی را ممکن سازد.