https://spnfa.ir/20230829/ناتوی-آسیایی-تلاش-آمریکا-برای-مهار-چین--17498865.html
ناتوی آسیایی؛ تلاش آمریکا برای مهار چین
ناتوی آسیایی؛ تلاش آمریکا برای مهار چین
اسپوتنیک ایران
اجلاس سه جانبه کمپ دیوید در شرایطی برگزار شد که شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی در شرق آسیا با چالش‌های متعددی مواجه است. 29.08.2023, اسپوتنیک ایران
2023-08-29T09:55+0430
2023-08-29T09:55+0430
2023-08-29T09:55+0430
نگاه ویژه اسپوتنیک
سیاسی
https://cdn1.img.spnfa.ir/img/491/80/4918073_0:192:3000:1880_1920x0_80_0_0_afe18e14b18e6b11ba3db681220e1988.jpg
در 18 آگوست 2023، جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، نشست سه جانبه‌ای را با همتایان کره جنوبی خود یون سوک یول و نخست وزیر ژاپن فومیو کیشیدا در تفرجگاه کمپ دیوید برگزار کرد. این اولین دیدار در نوع خود بود که در آن رهبران سه کشور به صورت مستقیم و رسمی درباره راه‌های تقویت روابط مشترک و مقابله با چالش‌های امنیتی جهانی و منطقه‌ای بحث می‌کردند. نکته قابل توجه در این دیدار تلاش سه کشور برای ایجاد یک مشارکت امنیتی و دفاعی مشابه ناتو بود که می توان از آن با عنوان "ناتوی آسیایی" یاد کرد.بازدید تارو آسو، دبیر کل حزب لیبرال دموکرات و نخست‌وزیر سابق ژاپن، از تایوان خشم چین را برانگیخته است. همچنین سیاست توکیو برای دفع آب آلوده نیروگاه اتمی فوکوشیما از طریق تخلیه در دریا به موضوعی مناقشه برانگیز بین دو کشور تبدیل شده است. تنش در روابط دو طرف آنچنان جدی شده که بر خلاف سال‌های گذشته هیچ فعالیت رسمی برای گرامیداشت چهل و پنجمین سالگرد امضای توافقنامه دوستی بین دو کشور برگزار نشد.در این بین آنچه بر اختلافات دو طرف بیش از پیش دامن زد، نزدیکی امنیتی و دفاعی ژاپن با ایالات متحده آمریکا بود. بارزترین شاخص این نزدیکی را می توان در توافق توکیو و واشنگتن برای همکاری در خصوص توسعه مشترک یک موشک رهگیر، به منظور مقابله با موشک‌های مافوق صوت توسعه یافته توسط چین، روسیه و کره شمالی مشاهده کرد.علاوه بر اختلافات فزاینده چین و ژاپن، تنش در دریای چین جنوبی نیز به شدت افزایش یافته است. مسئله اصلی در این دریا به حاکمیت چین بر جزایر و آب‌های مجاور آن‌ها مرتبط می‌شود. در حالی که حاکمیت، حقوق و منافع چین در دریای چین جنوبی در طول یک دوره طولانی از تاریخ شکل گرفته و مطابق با قوانین بین المللی و کنوانسیون سازمان ملل در مورد حقوق دریاها است، با این حال آمریکا در سال‌های اخیر دائماً در موضوع دریای چین جنوبی مداخله و به طور مکرر کشتی‌ها و هواپیماهای جنگی پیشرفته را برای تحریک به دریای چین جنوبی اعزام کرده است. همچنین آمریکا دائماً در حال افزایش تعداد پایگاه‌های نظامی خود در منطقه بوده است.اخیراً یکبار دیگر به دلیل حمایت‌های آمریکا از فیلیپین، تنش‌ها در دریای جنوبی شدت گرفته است. چنانکه گارد ساحلی چین ناگزیر شد قایق‌های فلیپینی را که در حال عبور و مرور با مأموریت پشتیبانی نظامی بودند، متوقف کند. نیروی نظامی فیلیپین، این اقدام را بدون درنظر گرفتن شرایط ایمن برای سرنشینان قایق و تخطی از قوانین بین المللی خواند. نکته قابل توجه آن است که واشنگتن در این تنش از موضع فیلیپین حمایت کرده و اقدام چین را تحریک آمیز خوانده است.در کنار مباحث فوق، روابط بین همسایگان شمالی و جنوبی در شبه جزیره کره همچنان تنش آلود است. پرتاب‌های مکرر موشک‌های بالستیک توسط کره شمالی و گام‌های این کشور برای نوسازی برنامه هستهای خود موجب پدید آمدن تنش‌های قابل توجهی شده است. علاوه بر این کره جنوبی نگران است که پیونگ یانگ در اواخر آگوست یا اوایل سپتامبر سال جاری، ماهواره‌ای را برای اهداف جاسوسی به فضا بفرستد. در روند این تنش سئول تلاش کرده خود را هر چه بیشتر به ایالات متحده آمریکا نزدیک کند؛ امری که با توجه به اهداف واشنگتن در شرق آسیا با استقبال کاخ سفید مواجه شده است.در این بین اجلاس سران سه کشور آمریکا، ژاپن و کره جنوبی و بیانیه مشترک آن‌ها که به بیانیه "اصول کمپ دیوید" مشهور شده، از جنبه‌های مختلف حائز اهمیت است:نخست آنکه سه کشور توافق کرده‌اند همکاری های خود را در برابر چالش‌های مشترک منطقه‌ای افزایش دهند، تمرین‌های نظامی منظم برگزار کنند و ارتباط سه جانبه برای مقابله با بحران‌ها ایجاد نمایند. بایدن تقویت روابط بین سه کشور را اولویتی خدشه ناپذیر توصیف کرد که می‌تواند آمریکا، ژاپن و کره جنوبی را در برابر تهدیدات مختلف قوی‌تر کند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز تأیید کرد که این نشست نشانه "عصر جدیدی از همکاری های سه جانبه" خواهد بود. از سوی دیگر، بایدن، یون و کیشیدا متعهد شدند که در صورت بروز یک تهدید مشترک، سریعاً رایزنی کنند و به منظور مقابله با تهدیدات ناشی از کره شمالی یک برنامه دفاع موشکی قوی‌تر تدارک بینند.دومین علت اهمیت اجلاس سران سه کشور آمریکا، ژاپن و کره جنوبی به محکوم کردن چین مرتبط می شود. در بیانیه مشترک اجلاس به طور مستقیم و صریح از چین نام برده شد و این کشو به دلیل رفتار خطرناک و تهاجمی و همچنین ادعاهای دریایی غیرقانونی مورد سرزنش قرار گرفت. ظاهراً ایالات متحده موفق به متقاعد کردن ژاپن و کره جنوبی به استفاده از زبان تند برای محکوم کردن اقدامات چین شده است که این امر یک تغییر عمده در نگرش‌ها و مواضع توکیو و سئول نسبت به پکن به شمار می آید. زیرا این کشورها معمولاً در مقایسه با ایالات متحده، مواضع محافظه کارانه تری را در قبال پکن اتخاذ می‌کردند. چنین امری موجب شده که چین اقدامات آمریکا را تحریک آمیز و در تضاد با صلح و امنیت در شرق آسیا عنوان کند.چهارمین دلیل اهمیت اجلاس سران سه کشور آمریکا، ژاپن و کره جنوبی، تلاش آمریکا برای کاهش تنش در میان متحدان خود در شرق آسیا است. دولت آمریکا با گرد هم آوردن یون سوک یول، رئیس جمهور کره جنوبی و فومیو کیشیدا، نخست وزیر ژاپن، در نشست سه جانبه سران در کمپ دیوید، موفق شد یخ اختلافات تاریخی قبلی بین این دو کشور را آب کند. سازماندهی نشست سران سه کشور در کمپ دیوید که یادآور مذاکرات صلح در خاورمیانه بود، نشان می‌دهد که دولت بایدن تمایل زیادی به بهره برداری از چنین نمایش‌هایی برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی مردم در داخل ایالات متحده دارد.اگر چه آمریکا امیدوار است که به دلیل وجود تهدیدات مشترک، روابط توکیو و سئول در آینده به سمت همکاری و تنش زدایی بیشتر سوق پیدا کند اما واقعیت آن است که میان دو کشور همچنان اختلافات حل نشده‌ای وجود دارد که می‌تواند دیپلماسی امریکا برای امنیتی سازی شرق آسیا را به چالش بکشد. چنین امری می‌تواند ایده "ناتوی آسیایی" امریکا را که به صورت جدی در پی ایجاد آن است، به چالش بکشد.از این رو با وجود آنکه آمریکا امیدوار است با برگزاری اجلاس سه جانبه با ژاپن و کره جنوبی هسته مرکزی را برای تأسیس ناتوی آسیایی به منظور مقابله با تحرکات چین در منطقه آسیا و اقیانوسیه سامان دهد اما واقعیت آن است که اجلاس کمپ دیوید هیچ اشاره‌ای به ترتیبات امنیتی رسمی که کشورها را ملزم به دفاع از یکدیگر کند یا شامل تعهد دفاع جمعی شود، نکرده است. چنین امری می‌تواند نشان دهنده شکنندگی همکاری های نظامی میان امریکا، ژاپن و کره جنوبی باشد.
https://spnfa.ir/20230827/فشار-هستهای-عربستان-سعودی-بر-آمریکا-با-توسل-به-چین-و-روسیه-17484812.html
https://spnfa.ir/20230721/هدف-وزارت-دفاع-چین-از-رزمایش-دریایی-با-روسیه-در-دریای-ژاپن--16943972.html
https://spnfa.ir/20230730/تحسین-هند-از-پاسخ-خوفناک-روسیه-به-جسارت-ژاپن-17079441.html
https://spnfa.ir/20230818/نامزد-ریاست-جمهوری-آمریکا-در-صورت-درگیری-با-روسیه-و-چین-ناپدید-می-شود-17363075.html
اسپوتنیک ایران
feedback.me@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2023
شعیب بهمن
https://cdn1.img.spnfa.ir/img/07e6/0c/18/13940970_0:0:257:257_100x100_80_0_0_b8498f095d840348f4a3d17dd221e56f.jpg
شعیب بهمن
https://cdn1.img.spnfa.ir/img/07e6/0c/18/13940970_0:0:257:257_100x100_80_0_0_b8498f095d840348f4a3d17dd221e56f.jpg
خبرها
fa_FA
اسپوتنیک ایران
feedback.me@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
اسپوتنیک ایران
feedback.me@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
شعیب بهمن
https://cdn1.img.spnfa.ir/img/07e6/0c/18/13940970_0:0:257:257_100x100_80_0_0_b8498f095d840348f4a3d17dd221e56f.jpg
سیاسی
ناتوی آسیایی؛ تلاش آمریکا برای مهار چین
شعیب بهمن
دکترای علوم سیاسی
اجلاس سه جانبه کمپ دیوید در شرایطی برگزار شد که شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی در شرق آسیا با چالش‌های متعددی مواجه است.
در 18 آگوست 2023، جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، نشست سه جانبه‌ای را با همتایان کره جنوبی خود یون سوک یول و نخست وزیر ژاپن فومیو کیشیدا در تفرجگاه کمپ دیوید برگزار کرد. این اولین دیدار در نوع خود بود که در آن رهبران سه کشور به صورت مستقیم و رسمی درباره راه‌های تقویت روابط مشترک و مقابله با چالش‌های امنیتی جهانی و منطقه‌ای بحث می‌کردند. نکته قابل توجه در این دیدار تلاش سه کشور برای ایجاد یک مشارکت امنیتی و دفاعی مشابه ناتو بود که می توان از آن با عنوان "ناتوی آسیایی" یاد کرد.
اجلاس سه جانبه کمپ دیوید در شرایطی برگزار شد که شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی در شرق آسیا با چالش‌های متعددی مواجه است. به نحوی که نشانه‌های تشدید اختلاف بین چین و ژاپن افزایش یافته و همچنین تنش در شبه جزیره کره نیز در سطح بالایی قرار دارد. در عین حال اختلافات میان چین و فیلیپین نیز در دریای چین جنوبی مجددا شعله ور شده است.
بازدید تارو آسو، دبیر کل حزب لیبرال دموکرات و نخست‌وزیر سابق ژاپن، از تایوان خشم چین را برانگیخته است. همچنین سیاست توکیو برای دفع آب آلوده نیروگاه اتمی فوکوشیما از طریق تخلیه در دریا به موضوعی مناقشه برانگیز بین دو کشور تبدیل شده است. تنش در روابط دو طرف آنچنان جدی شده که بر خلاف سال‌های گذشته هیچ فعالیت رسمی برای گرامیداشت چهل و پنجمین سالگرد امضای توافقنامه دوستی بین دو کشور برگزار نشد.
در این بین آنچه بر اختلافات دو طرف بیش از پیش دامن زد، نزدیکی امنیتی و دفاعی ژاپن با ایالات متحده آمریکا بود. بارزترین شاخص این نزدیکی را می توان در توافق توکیو و واشنگتن برای همکاری در خصوص توسعه مشترک یک موشک رهگیر، به منظور مقابله با موشک‌های مافوق صوت توسعه یافته توسط چین، روسیه و کره شمالی مشاهده کرد.
علاوه بر اختلافات فزاینده چین و ژاپن، تنش در دریای چین جنوبی نیز به شدت افزایش یافته است. مسئله اصلی در این دریا به حاکمیت چین بر جزایر و آب‌های مجاور آن‌ها مرتبط می‌شود. در حالی که حاکمیت، حقوق و منافع چین در دریای چین جنوبی در طول یک دوره طولانی از تاریخ شکل گرفته و مطابق با قوانین بین المللی و کنوانسیون سازمان ملل در مورد حقوق دریاها است، با این حال آمریکا در سال‌های اخیر دائماً در موضوع دریای چین جنوبی مداخله و به طور مکرر کشتی‌ها و هواپیماهای جنگی پیشرفته را برای تحریک به دریای چین جنوبی اعزام کرده است. همچنین آمریکا دائماً در حال افزایش تعداد پایگاه‌های نظامی خود در منطقه بوده است.
اخیراً یکبار دیگر به دلیل حمایت‌های آمریکا از فیلیپین، تنش‌ها در دریای جنوبی شدت گرفته است. چنانکه گارد ساحلی چین ناگزیر شد قایق‌های فلیپینی را که در حال عبور و مرور با مأموریت پشتیبانی نظامی بودند، متوقف کند. نیروی نظامی فیلیپین، این اقدام را بدون درنظر گرفتن شرایط ایمن برای سرنشینان قایق و تخطی از قوانین بین المللی خواند. نکته قابل توجه آن است که واشنگتن در این تنش از موضع فیلیپین حمایت کرده و اقدام چین را تحریک آمیز خوانده است.
در کنار مباحث فوق، روابط بین همسایگان شمالی و جنوبی در شبه جزیره کره همچنان تنش آلود است. پرتاب‌های مکرر موشک‌های بالستیک توسط کره شمالی و گام‌های این کشور برای نوسازی برنامه هستهای خود موجب پدید آمدن تنش‌های قابل توجهی شده است. علاوه بر این کره جنوبی نگران است که پیونگ یانگ در اواخر آگوست یا اوایل سپتامبر سال جاری، ماهواره‌ای را برای اهداف جاسوسی به فضا بفرستد. در روند این تنش سئول تلاش کرده خود را هر چه بیشتر به ایالات متحده آمریکا نزدیک کند؛ امری که با توجه به اهداف واشنگتن در شرق آسیا با استقبال کاخ سفید مواجه شده است.
در این بین اجلاس سران سه کشور آمریکا، ژاپن و کره جنوبی و بیانیه مشترک آن‌ها که به بیانیه "اصول کمپ دیوید" مشهور شده، از جنبه‌های مختلف حائز اهمیت است:
نخست آنکه سه کشور توافق کرده‌اند همکاری های خود را در برابر چالش‌های مشترک منطقه‌ای افزایش دهند، تمرین‌های نظامی منظم برگزار کنند و ارتباط سه جانبه برای مقابله با بحران‌ها ایجاد نمایند. بایدن تقویت روابط بین سه کشور را اولویتی خدشه ناپذیر توصیف کرد که می‌تواند آمریکا، ژاپن و کره جنوبی را در برابر تهدیدات مختلف قوی‌تر کند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز تأیید کرد که این نشست نشانه "عصر جدیدی از همکاری های سه جانبه" خواهد بود. از سوی دیگر، بایدن، یون و کیشیدا متعهد شدند که در صورت بروز یک تهدید مشترک، سریعاً رایزنی کنند و به منظور مقابله با تهدیدات ناشی از کره شمالی یک برنامه دفاع موشکی قوی‌تر تدارک بینند.
دومین علت اهمیت اجلاس سران سه کشور آمریکا، ژاپن و کره جنوبی به محکوم کردن چین مرتبط می شود. در بیانیه مشترک اجلاس به طور مستقیم و صریح از چین نام برده شد و این کشو به دلیل رفتار خطرناک و تهاجمی و همچنین ادعاهای دریایی غیرقانونی مورد سرزنش قرار گرفت. ظاهراً ایالات متحده موفق به متقاعد کردن ژاپن و کره جنوبی به استفاده از زبان تند برای محکوم کردن اقدامات چین شده است که این امر یک تغییر عمده در نگرش‌ها و مواضع توکیو و سئول نسبت به پکن به شمار می آید. زیرا این کشورها معمولاً در مقایسه با ایالات متحده، مواضع محافظه کارانه تری را در قبال پکن اتخاذ می‌کردند. چنین امری موجب شده که چین اقدامات آمریکا را تحریک آمیز و در تضاد با صلح و امنیت در شرق آسیا عنوان کند.
سومین دلیل اهمیت اجلاس سران سه کشور آمریکا، ژاپن و کره جنوبی، به تلاش های سه کشور برای هماهنگی در برابر تهدیدات کره شمالی مرتبط می شود. آمریکا، زاپن و کره جنوبی، خود را نسبت به خلع سلاح هستهای کره شمالی، تشکیل کارگروهی برای مقابله با تهدیدات سایبری پیونگ یانگ و همچنین آغاز تبادل اطلاعات در مورد آزمایش‌های موشکی پیونگ یانگ متعهد اعلام کردند. همچنین سه کشور به از سرگیری گفتگو با کره شمالی بدون پیش شرط تأکید کردند. آنچه در این بین اهمیت داشت، توافق آمریکا با کره جنوبی برای پاسخ به تحریکات و آزمایش‌های موشکی کره شمالی و تهدیدهای پیونگ یانگ برای استفاده از سلاح هستهای بود.
چهارمین دلیل اهمیت اجلاس سران سه کشور آمریکا، ژاپن و کره جنوبی، تلاش آمریکا برای کاهش تنش در میان متحدان خود در شرق آسیا است. دولت آمریکا با گرد هم آوردن یون سوک یول، رئیس جمهور کره جنوبی و فومیو کیشیدا، نخست وزیر ژاپن، در نشست سه جانبه سران در کمپ دیوید، موفق شد یخ اختلافات تاریخی قبلی بین این دو کشور را آب کند. سازماندهی نشست سران سه کشور در کمپ دیوید که یادآور مذاکرات صلح در خاورمیانه بود، نشان می‌دهد که دولت بایدن تمایل زیادی به بهره برداری از چنین نمایش‌هایی برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی مردم در داخل ایالات متحده دارد.
اگر چه آمریکا امیدوار است که به دلیل وجود تهدیدات مشترک، روابط توکیو و سئول در آینده به سمت همکاری و تنش زدایی بیشتر سوق پیدا کند اما واقعیت آن است که میان دو کشور همچنان اختلافات حل نشده‌ای وجود دارد که می‌تواند دیپلماسی امریکا برای امنیتی سازی شرق آسیا را به چالش بکشد. چنین امری می‌تواند ایده "ناتوی آسیایی" امریکا را که به صورت جدی در پی ایجاد آن است، به چالش بکشد.
از این رو با وجود آنکه آمریکا امیدوار است با برگزاری اجلاس سه جانبه با ژاپن و کره جنوبی هسته مرکزی را برای تأسیس ناتوی آسیایی به منظور مقابله با تحرکات چین در منطقه آسیا و اقیانوسیه سامان دهد اما واقعیت آن است که اجلاس کمپ دیوید هیچ اشاره‌ای به ترتیبات امنیتی رسمی که کشورها را ملزم به دفاع از یکدیگر کند یا شامل تعهد دفاع جمعی شود، نکرده است. چنین امری می‌تواند نشان دهنده شکنندگی همکاری های نظامی میان امریکا، ژاپن و کره جنوبی باشد.
