جنگ رمزارز در ایران: آیا ماینرهای رمزارز می‌ توانند در برابر این تابستان داغ ممنوعیت‌ها مقاومت کنند؟

تصمیم ممنوعیت استخراج ارزهای رمزپایه در ایران که اخیراً توسط رضا اردکانیان، وزیر نیرو اعلام شد، برای ماینرهای بیت کوین در ایران چیز جدیدی نیست. حدود یک ماه است که ایران فشار زیاد بر شبکه برق را تجربه می‌کند. در تعدادی از شهرها، به ویژه در پایتخت، قطعی برق در روز می تواند از ۳ تا ۸ ساعت باشد. مقامات دلیل فشار بیش از حد بر شبکه‌های برق را در مصرف غیر منطقی آن توسط ماینرهای غیرقانونی رمزارزها می‌دانند و به معنای واقعی شکار آنها را اعلام کردند.
وزیر نیرو ایران در این خصوص اظهار داشت: با کمک دستگاه‌های مسئول و نیروی انتظامی در هفته‌های اخیر ۳۶۴۶ مرکز غیرمجاز که در آنها ۱۹۶ هزار و ۲۳۳ دستگاه ماینر وجود داشت جمع‌آوری شد، برق مصرفی این مراکز غیرمجاز ۵۷۰ مگاوات بوده و برق مراکز مجاز ۵۲۱ مگاوات است.

به طور مرتب در این کشور حمله به مزارع غیرقانونی ماینرها، حتی در مرغداری‌ها و صنایع رها شده که به طور غیرقانونی از برق یارانه‌ای استفاده می‌کنند، انجام می‌شود.
حتی پیش از این، رئیس جمهور ایران از ابتدای تابستان استخراج ارز رمزنگاری شده را با استفاده از برق دولتی تا پایان تابستان ممنوع اعلام کرد. حسن روحانی تصریح کرد: "ممنوعیت استخراج ارزهای رمزنگاری شده بلافاصله اعمال می‌شود و تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۰ اعتبار دارد. حدود ۸۵ درصد استخراج‌ها در کشور غیرقانونی است."
طبق اعلام دولت ایران، تنها ۵۰ مزارع استخراج مجاز در این کشور وجود دارد که در مجموع ۲۰۹ مگاوات برق مصرف می‌کنند.
طبق داده‌های شرکت تحلیل گر بلاکچین Elliptic، حدود ۴.۵٪ از کل استخراج بیت کوین در جهان، امروز در ایران انجام می‌شود که به این کشور اجازه می‌دهد صدها میلیون دلار ارز رمزپایه کسب کند. بنابراین، طبق گزارش Elliptic، اگر ماینرها تا ۶۰۰ مگاوات برق مصرف کنند، پس این سطح استخراج بیت کوین در ایران سالانه حدود ۱ میلیارد دلار درآمد دارد.

​

با این حال، این واقعیت که ایران به بزرگترین کارخانه ارز رمزنگاری شده تبدیل شده است، یک توضیح کاملا منطقی دارد. دولت به نوبه خود، به دلیل مشکلات ناشی از خشکسالی و تولید برق در نیروگاه‌های آبی، به شهروندان اجازه تولید برق برای نیازهای خود را داد و دولت متعهد به خرید آن شد. خبرگزاری اسپوتنیک در خصوص بررسی چگونگی تأثیر این محدودیت‌ها بر فعالیت ماینرهای  رمزارز در ایران، دلایل واقعی مخالفت شدید دولت با استخراج رمزارز، آسیب هایی که مزارع در طول ممنوعیت استخراج در تابستان متحمل می‌شوند و همچنین سایر موارد حساس با محمد علی ارژنگ، مدیر و مالک مجموعه رمز ارز گلستان و دبیر انجمن استخراج کنندگان ارزهای دیجیتال همکلام شده است.

شما چه مدتی در زمينه استخراج  رمز ارز در ايران فعاليت داريد؟

مجموعه رمز ارز گلستان تنها فارم مجاز استان گلستان با ظرفیت۳۰۰۰ ماینر و با توان ۱۰ مگا وات برقی است که توسط ژنراتورهای گاز سوز و در قسمت نیروگاه شخصی مجموعه تولید می شود.

ما در مهر ماه سال ۱۳۹۹ جواز تاسیس اخذ کردیم و بعد از خرید کارخانه در شهرک صنعتی اق قلا گرگان شروع به ساخت و ساز و عملیات زیر ساخت نمودیم و بعد از گزراندن سختی ها و مشقت های زیاد در تیر ماه سال ۱۴۰۰ سال موفق و دریافت پروانه بهره برداری با ظرفیت یک بیت کوین در روز شدیم.

در اين راه بيشتر با چه مشكلاتی مواجه شديد؟

با توجه به اینکه من فردی صنعتی هستم ولی در مسیر راه اندازی این مجموعه با مشکلاتی رو به رو شدم که در هیچ صنعت دیگه ای وجود ندارد و به جرات می توانم بگویم  که اخذ پروانه بهره برداری استخراج رمز ارز سخت ترین مجوز در کشور ما می باشد و به طبع آن با ارزش ترین که هر کسی موفق به دستیابی به آن نخواهد شد که تعداد کم پروانه های صادره در کشور گواه این امر است.

به نظرم، نو بودن این صنعت در کشور و نا آشنایی ادارات و ارگان‌های مربوطه، ریشه مشکلات در این بخش می باشد که به دنبال آن می توان نیز به عدم هماهنگی ادارات و سلیقه ای برخورد کردن مدیران دولتی در این بخش اشاره نمود. از آنجا که دولت تمامی ضعف های خود در بخش برق را به استخراج رمز ارزها مربوط کرده، یک دید منفی نیز در بین مدیران به وجود آمده است.

امروز معروفترين رمز ارزهايی كه در ايران استخراج مي شوند، چيست؟

در حال حاضر بهترین رمز ارز برای استخراج در کشور ما بیت کوین است که دولت می‌تواند با برنامه ریزی درست و حمایت از فعالین مجاز این عرضه هم مشکلات ارزی خود را حل کند و هم می‌تواند فقر را در جامعه ریشه کن کند.

من در طرحی که به کمیته امداد امام خمینی اعلام نمودم در واقع پیشنهاد دادم که به ازای هر خانواده مدد جو یک ماینر در فارم ما بگذارد  و درآمد حد اقلی ۵ میلیون تومانی را برای این هموطنان به وجود بیاورد و چندین طرح دیگری که با شرایط کنونی کشور واقعا می‌تواند، راه گشا باشد.

البته خود دولت با مصادره ماینرهای کشف شده در فارم های غیر مجاز که تحویل سازمان اموال تملیکی می شود و هدایت آنها به سمت مزارع بزرگ به استخراج بیت کوین مشغول می باشد، به این عرصه وارد شده است و این امر بسیار هوشمندانه و قابل تقدیر است. البته این نشان می‌دهد که دولت نیز به اهمیت این مهم پی برده است و امید وارم که برای حمایت از مزارع مجاز شخصی نیز اقدامات فوری و خوبی را انجام دهد.

قوانين امروز تصويب شده از سوي دولت در زمينه استخراج رمز ارز نسبت به گذشته آسانتر شده است؟ مثلا برای اخذ مجوز چه معيارهایی و شرايط برای ماينرها وجود دارد؟ سرمايه اوليه برای افتتاح مزرعه استخراج رمز ارز در ايران چقدر است؟

قوانین به طوری برنامه ریزی شده که در شرایط معمول امکان ورود سرمایه گذاران خورد به بازار تولید و استخراج ارزهای دیجیتال مهیا نیست و سیاستگزاران این بخش با اتخاذ تدابیر و نصب قوانین این واقعیت را نمود داده اند که تمایل آنها بیشتر به تاسیس مزارع بزرگ و با تعداد محدود در سطح کشور است.  شاید ظاهر قوانین و دستورالعمل ها این را نشان ندهد ولی زمانی که سرمایه گزار جواز تاسیس را اخذ می‌کند در همان قدم اول که تهیه مکان در شهرک های صنعتی است چند شرط غیر قابل اجرا بر سر راهش قرار می‌دهند که اگر سرمایه گزار بخواهد قبول بکند و ادامه بدهد یعنی قبول کرده چندین میلیارد سرمایه خود را برای زیرساخت خرج از مزرعه و در عرصه شهرک صنعتی هزینه کند.

برای مثال به سرمایه گزار اعلام می شود که برای استفاده از انشعاب های برق و گاز باید خطوط انتقال شخصی و از بیرون شهرک صنعتی را تدارک ببیند و حق استفاده از خطوط انتقال و زیر ساخت‌های موجود را ندارد، ما هم با این موضوع مواجه شدیم و باعث اتلاف میلیاردها پول و ماه ها زمان ما شد.

 

سرمايه اوليه برای افتتاح مزرعه استخراج رمز ارز در ايران چقدر است؟

احداث یک مزرعه بزرگ با ظرفیت ۳۰۰۰ ماینر اگر تمام تجهیزات و ماینر ها در حد متوسط انتخاب بشود، به طور میانگین ۵۰ میلیارد تومان هزینه دارد که این هزینه شامل خرید کارخانه یا مکان احداث فارم و هزینه زیرساخت‌هایی مانند سیستم قفسه بندی،  تهویه و خنک کننده و کابل و سیمکشی و اینترنت و هزینه تامین انرژی مثل خرید امتیاز برق شبکه و خطوط انتقال فشار قوی و یا احداث نیروگاه شخصی و در نهایت مهمترین خرید ماینر که از ۱۵ میلیون تومان مثل s9j می‌شود، خریداری نمود تا ۲۳۰ میلیون تومان مثل s19p  که انتخاب ماینر بسته به توان مالی سرمایه گزاران دارد و ارتباط مستقیم با میزان استخراج و سود آوری مزرعه دارد.

من در مزرعه خود تا امروز حدود ۲۰ میلیارد تومان هزینه کرده ام و تمامی امکانات و زیر ساخت‌ها و مجوزات برای توسعه مهیا است و طوری برنامه ریزی کرده ام که چه از لحاظ کمیت و تعداد ماینر ها و چه از لحاظ کیفیت و مدل‌های بالا ماینر ها بتوان در هر زمان فعالیت را توسعه داد.

 

تجهيزات از كجا معمولا خريداري مي شود؟ آيا تحريمات آمريكا در اينجا تاثير می گذارند؟

تمامی تجهیزات استفاده شده در مزارع استخراج بیت کوین از کشور چین تامین می‌شود و با توجه به تحریم های اعمال شده بر کشور روند تامین بسیار پر پیچ و خم است و سرمایه گزاران این بخش باید شرایط سخت و متفاوت ایران را پیش بینی کنند و با به کار گیری مشاوران کارا آسیب‌های این عوامل را به حد اقل برسانند. ولی با تمامی این اوصاف سرمایه گزاری در تولید واستخراج ارزهای دیجیتال در حال حاضر پر سود ترین سرمایه گزاری ها نه تنها در ایران بلکه در تمام دنیا می باشد.

يكی از دلايل قطعی های اخير بي برنامه برق در ايران افزايش فعاليت تعداد استخراج كنندگان رمز ارز اعلام شد. آيا اين ادعاها صحت دارد؟

دولت و شخص رئیس جمهور و وزیر نیرو اخیرا استخراج رمز ارزها را بزرگترین دلیل قطعی های اخیر برق در ایران می‌دانند که البته اگر هم درست باشد چندمین دلیل این امر است و نه، تنها دلیل و بزرگترین عامل. مجموعه ما خود تولید کننده برق است و برق مورد نیاز برای استخراج را خود مان تولید می‌کنیم و بخشنامه جدید دولت که مزارع را تا پایان شهریور ماه از فعالیت منع کرده به ما آسیبی نمی رساند.

ولی مزارع دیگر که با برق شبکه بیت کوین تولید می‌کنند متهمل زیان‌های مالی سنگین می‌شوند هم به علت خواب سرمایه و هم به علت باز ماندن از تولید، به هر حال علارغم استراتژیک بودن این صنعت ولی همیشه مورد نامهری هایی از این دست بوده و هست.

آنهايی كه مثل شما برق را خودشان توليد نمی كنند در صورت اين ممنوعيت فعاليت استخراج رمز ارز تا پايان تابستان به نظرتان چه ميزانی خسرات مالی را خواهند داشت؟

فارم هایی که خود برق مورد نیازشان را تولید می‌کنند مستثنا هستند و مجاز به ادامه فعالیت هستند و ممنوعیت شامل مزارعی است که از برق شبکه استفاده می‌کنند و به همین دلیل ضرر و زیان شامل حال ایشان نمی شود.

مزارعی که برق شبکه تامین کننده انرژی فعالیت فارم هایشان است متحمل ضرر و زیان های زیادی می‌شوند.

اولین زیان بازماندن از تولید واستخراج است که وابسته به بزرگی بودن فارم است. و زیان دیگر از بابت توقف خط تولید و مشکلاتی که برای ماینرهایشان در مدت توقف فعالیت است و می‌بایست بعد از دوران ممنوعیت و برای روشن شدن مجدد هزینه های زیادی بابت تعميرات و به روز رسانی و تمیزکاری ماینرها بپردازند. زیان بعدی هم پرداخت هزینه های جاری از جیب است که اگر به فرض مثال مزرعه من برق خود را از شبکه می ‌گرفت و این ممنوعیت شامل حال مجموعه من هم می شد، به احتساب هر سه زیان ذکر شده برای مدت دو ماه حدودا دو تا سه میلیارد تومان به من زیان وارد می شد.

ولی در کل می توان پیش بینی کرد که فارمهای مجاز تقریبا برای این مدت توقف فعالیت شان طی دو یا سه ماه حداقل ۶ میلیارد تومان و شاید بیشتر زیان واقعی را  خواهند داشت.