قرار بود مناظره امروز کاندیداهای ریاست جمهوری ایران اقتصادی باشد اما شاید بتوان گفت تنها برداشتی که مخاطبان از این مناظره نداشتند برنامه های اقتصادی کاندیداهای ریاست جمهوری بود.
مشخص بود کاندیداهای اصلاح طلب از بدو ورود به مناظره شمشیر خود را از رو بسته اند تا به آیت الله ابراهیم رئیسی حمله کنند.
در حالی که همه کاندیداها پاسخ سوال رقیب انتخاباتی را با سیاست جواب دادند آقای مهرعلی زاده آقای رئیسی را رقیب خود دانست.
از سوی دیگر در حالی که آقای رئیسی پاسخ به سوال ها را بر اساس برنامه های اقتصادی خود شروع کرد مشاهده کردیم آقای همتی با استفاده از سبکی که به سبک احمدی نژادی معروف شده مناظره را به سمت چالش منحرف کرد.
البته نباید فراموش کرد که برای بهره بردن از سبک احمدی نژاد باید احمدی نژاد بود.
کاملا مشخص بود که دو کاندیدای اصلاح طلب تلاش داشتند که با حمله به آقای رئیسی جایگاه خود در میان رای دهندگان اصلاح طلب و مخالفان را تقویت کنند.
آقایان همتی و مهرعلی زاده مطمئن هستند که در میان اصولگراها که رای دهندگان قطعی انتخابات 1400 هستند رای به دست آورند و به این دلیل تلاش می کنند تا میان آنهایی که تصمیم ندارند رای دهند رای جمع کنند.نمی تواند رای به دست آورد و به همین دلیل روشی را استفاده کردند که آقای احمدی نژاد در سال 1384 برای مقابله با کاندیداهای دیگر استفاده کرد و توانست رای بسیاری را به سمت خود جلب کند.
آنها به خوبی می دانند که مردم بسیار از اوضاع اقتصادی عصبانی هستند و به دنبال کسی هستند که بیاید و از طرف آنها فریاد بزند.
اما از طرف مقابل مشاهده کردیم که آقای رئیسی سعی کرد وجهه خود را حفظ کند و به هیچ وجه درگیر بگو مگو ها نشود وبه قول خودش می خواهد به مخاطب بگوید نیامده با شعار و حرفهای توخالی رئیس جمهوری شود بلکه می خواهد با برنامه و استدلال جلو برود و مردم هم باید متوجه شوند که آنهایی که طی دهه ها با شانتاژ های سیاسی به قدرت رسیدند اوضاع کشور را به آنچه که امروزه مشاهده می کنیم رساندند.
ولی به هر صورت شاید بتوان گفت در این روز ستاره آقای زاکانی خیلی درخشید، چرا که وی به صورت مستدل پاسخ رقبای اصلاح طلب را داد.
هم آقای جلیلی و هم آقای رضایی چهره دو کاندیدای با تجربه ومطلع را به نمایش گذاشتند و وقتی که آقای همتی تلاش کرد بحث مشکلات اقتصادی را به گردن اصولگرایان و مخالفت آنها با تصویب FATF بیاندازد، امری که دولت ایران بر آن اصرار دارد، آقای جلیلی بسیار مستدل در این باره پاسخ داد.
آقای قاضی زاده هاشمی که جوانترین کاندیدای انتخابات نیز هست، به خوبی تلاش کرد چهره یک کاندیدای تحصیل کرده با برنامه را از خود نشان دهد و همانند آقای رئیسی خیلی وارد بگو مگو ها نشود.
آقای همتی تلاش داشت که خود را جدا از دولت آقای روحانی معرفی کند و استناد می کرد که آقای روحانی وی را از بانک مرکزی به دلیل اختلافات اخراج کرده، اما به هر حال پر واضح بود که خروج آقای همتی از بانک مرکزی به دلیل اختلافات با آقای روحانی نبوده بلکه به این دلیل بوده که نیاز بود وی خود را از مشکلات امروزی موجود اقتصادی مبرا کند.
اصولگرایان در این مناظره به خوبی توانستند همه را مجاب کنند که آقای همتی هم یکی از افرادی می باشد که بخشی از شرایط اقتصادی موجود مملکت به گردن او می باشد.
آقای مهرعلیزاده هم تلاش کرد با استفاده از نام آقای محمد خاتمی خود را نماینده جناح وی معرفی کند تا بلکه بتواند رای اصلاح طلب ها را به دست آورد.
اما به قول آقای رضایی مردم دنبال تکرار دولت ها نمی باشند و دنبال دولتی هستند که مشکل آنها را حل کند.
در حالی که کاندیداهای اصولگرا مشخص بود با برنامه ریزی طولانی مدت ورود کرده اند و بر بسیاری از موارد مناظره تسلط دارند، مشاهده کردیم که کاندیداهای اصلاح طلب هر دو از پاسخ به بسیاری سوالات طفره رفتند و به خواندن بیانیه های از پیش آماده شده پرداختند، امری که در مناظره های انتخاباتی چه در ایران چه در خارج از ایران مرسوم نمی باشد و به نوعی نشان می دهد آن کاندیدا پاسخی برای سوال مجری ندارد وحتی برنامه ای برای حل چالش مطرح شده در ذهن وی وجود ندارد، امری که حد اقل در مورد آقای همتی قابل انتظار نبود، فردی که سالها است مدیریت بانک مرکزی و بانک های دیگر ایران را عهده دار هستند و می توانست در این مناظره در زمینه ارائه برنامه های خود برای حل مشکلات اقتصادی مملکت چند قدم از بقیه کاندیداها جلوتر باشد.
البته همین مساله نشان می دهد که کاندیداهای اصلاح طلب استراتژی خود را اصلا بر ارائه برنامه های اقتصادی خود بنا نکرده بودند بلکه استراتژی خود را بر ایجاد چالش با طرف مقابل جهت تحریک رای دهندگان اصلاح طلب و خاکستری بنا گذاشته بودند.
گو اینکه طبق آمار احتمالا بسیاری از ایرانی ها به دلیل نارضایتی از اوضاع موجود تمایل به رای دادن نداشته باشند اما می توان باور داشت که مناظره امروزه مقداری فضای سیاسی کشور را به سمت فضای انتخاباتی کشاند و فضایی که تا همین چند روز پیش بسیار سرد به نظر می آمد به یکباره شلوغ شد.
بدیهی است که اگر شرایط به همان منوال آرام قبلی ادامه یابد یکی از کاندیداهای اصولگرا قطعا برنده میدان خواهد بود در حالی که همه می دانند که اگر فضا دو قطبی شود و موج ایجاد شود و خیابان ها تحریک شود کاندیداهای اصلاح طلب شانس موفقیت بیشتری پیدا خواهند کرد.
علیرغم اینکه کاندیداهای اصولگرا بسیار مستدل وارد میدان شدند اما می توان گفت کاندیداهای اصلاح طلب موفق شدند که فضای سیاسی ساکن در میان اصلاح طلب ها و خاکستری ها را تحریک کنند، چون آنها می دانند عموم مخاطبان خیلی متوجه برنامه ها نیستند پس نیازی نیست خیلی تخصصی درباره راهکار حل مسایل صحبت کرد.
البته باید منتظر مناظره های آتی باشیم ولی احتمالا کاندیداهای اصولگرا امروز متوجه شدند که طرف مقابل در مناظره ها به دنبال ارائه برنامه نیست بلکه به دنبال فضا سازی و به چالش کشیدن آنها است و احتمالا در مناظره های بعدی شاهد آن باشیم که استراتژی برخی کاندیداهای اصولگرا شدیدا تغییر کند.
