اسپوتنیک، نتیجه اصلی رایزنی ها با شرکت مدیران سیاسی پنج کشورعضودائمی شورای امنیت سازمان ملل و آلمان و ایران که در چارچوب مجازی در تاریخ 16 دسامبر انجام شد چنین است: در صورت بازگشت ایالات متحده به معامله هسته ای - برجام ، ایران آماده تحقق بخشیدن به کلیه شرایط برجام است. قرار است رایزنی وزیران امور خارجه گروه 5+1 و ایران در این خصوص 21 دسامبر برگزار شود.
بار دیگر پایبندی به تعهدات برجام تأیید شد
وزارت امور خارجه روسیه طی بیانیه ای اعلام کرد كه شركت كنندگان در این رای زنی ها ، تمام زمینه های اجرای عملی برجام را با در نظر گرفتن چالش های موجود به طور كامل تجزیه و تحلیل كردند. اقدامات ایالات متحده همچنان چالش اصلی است.
به دنبال رایزنی ها در 16 دسامبر، میخائیل اولیانوف نماینده دائمی روسیه در سازمان های بین المللی در وین به رسانه های روسیه گفت: "ایرانیان همیشه گفته اند که گام هایشان برای کاهش تعهدات ناشی از معامله هسته ای پاسخی به سیاست ایالات متحده است. در همان زمان، ایرانیان بارها گفته بودند که آماده اجرای 100 درصدی آنچه در سال 2015 حاصل شد، هستند. این امر امروز تأیید شده است." به گفته این دیپلمات روسی، اظهارات جو بایدن و تیم وی در رسانه ها نشان می دهد که بازگشت ایالات متحده به برجام کاملاً واقعی است.
خانم ایرینا فدوروا ، کارشناس روابط آمریکا و ایران از انستیتوی خاورشناسی آکادمی علوم روسیه ، گفت: "گفتگوها بین ایران و ایالات متحده امكان پذیر است، اما طولانی و دشوار خواهد بود. ایران معتقد است که ایالات متحده ابتدا باید به برجام برگردد و همه تحریم ها را لغو کند و کلیه تعهدات ناشی از برجام را انجام دهد. ایالات متحده معتقد است که ایران ابتدا باید به تعهدات خود در چارچوب برجام عمل کند. در همین زمان، نارضایتی از سیاست رئیس جمهور روحانی ، که نماینده جناح اصلاح طلبان است ، و نارضایتی از این که برجام انتظارات ایرانیان را برآورده نکرد ، وجود دارد. اخیراً جایگاه محافظه کاران در ایران تقویت شده است. بر اثر این وضعیت قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم های آمریکا به تصویب رسید و شورای خبرگان آنرا تایید کرد."
چین می تواند از بازگشت ایالات متحده به برجام بهره مند شود
کارشناس ایرینا فدورووا، توجه خود را به این امر جلب کرد که علی رغم تحریم های آمریکا ، شرکت های چینی با دور زدن تحریم های آمریکا فرصت هایی را برای صادرات محصولات خود به ایران و واردات نفت ایران پیدا کردند. بازگشت ایالات متحده به برجام و حداقل لغو جزئی تحریم ها به چین و سایر کشورها این امکان را می دهد که توسعه فشرده روابط بازرگانی و اقتصادی با ایران را آغاز کنند.
جی کایون، مدیر مرکز مطالعات ایران در دانشگاه جنوب غربی چین، در مصاحبه با اسپوتنیک خاطرنشان کرد: "در همکاری چین و ایران ، عامل ایالات متحده نقش بسیار مهمی دارد. با نرمتر شدن روابط بین ایالات متحده و ایران ، شرکت های چینی در ایران راحتی بیشتری در تأمین مالی یا معاملات صادرات و واردات مربوط به کالاها و فناوری ها پیدا خواهند کرد. در عین حال ، در این حالت ، شرکت های چینی با فشار رقابتی در ایران از سوی شرکت هایی از اروپا ، آمریکا ، ژاپن و جمهوری کره مواجه خواهند شد. با این حال، شانس همکاری بین شرکت های چینی و ایرانی بیشتر از خطرات است، زیرا یک رابطه قوی بین اقتصاد و سیستم های روابط تجاری خارجی بین چین و ایران وجود دارد."
ایران بازار پرحجمی برای محصولات نظامی چین است
در 18 اکتبر، تحریم تحویلات به ایران و همچنین صادرات سلاح های متعارف از آن کشور منقضی شد. در تاریخ 16 دسامبر، امیر خاتمی وزیر دفاع ایران گفت كه تهران با تعدادی از كشورها توافق نامه صادرات اسلحه منعقد كرده است. وی اسمی از این کشورها نبرد، اما خاطرنشان کرد که تهران قصد دارد بیشتر محصولات نظامی را بفروشد تا بخرد.
ایرینا فدوروا، در مصاحبه با اسپوتنیک با یادآوری اینکه ایران پس از لغو این تحریم توافق نامه همکاری نظامی و نظامی- فنی با چین و روسیه دارد، گفت: "چین علاقه مند است تجهیزات نظامی و انواع دیگر سلاح ها را به ایران بفروشد. برای چین ، افزایش واردات نفت از ایران نیز با فایده چشمگیری خواهد بود. اگر ایالات متحده حداقل جزئی تحریم ها را لغو کند، این امر برای چین بسیار سودمند خواهد بود. از جمله از نظر ژئوپلیتیک: پکن قادر خواهد بود حضور خود در ایران و نفوذ در منطقه خلیج فارس را تقویت کند. "
رعایت برجام کلید گفتگو درباره اوضاع خلیج فارس است
در نشست ویژه وزیران امور خارجه در شورای امنیت سازمان ملل متحد، که به ابتکار روسیه که ریاست شورای امنیت سازمان ملل متحد را در آن ماه بر عهده داشت، در تاریخ 20 اکتبر برگزار شد، چین به کشورهای حوزه خلیج فارس پیشنهاد کرد تا به طور مشترک "یک واحه امنیتی" در منطقه ایجاد کنند.
ژو ویلی ، کارشناس امور خاورمیانه در انستیتوی زبانهای خارجی شانگهای، در مصاحبه با اسپوتنیک گفت که این ابتکار عمل چینی می تواند اهمیت زیادی داشته باشد. وی ادامه داد: "به نظر من ، روابط چین و ایران و چین و ایالات متحده باید جداگانه مورد بررسی قرار گیرند. چهار سال حکومت ترامپ مذاکرات بین ایالات متحده و چین را در زمینه های سیاسی ، امنیتی ، اقتصادی ، تجاری ، مبادلات بشردوستانه منجمد کرده است. پس از روی کار آمدن جو بایدن، بسیاری از روابط چین و آمریکا نیاز به بازسازی یا از سرگیری مجدد دارد. اما در روابط چین و ایران ، همه چیز متفاوت است: تماس های خوب برقرار می شود ، طرفین با روابط دوستانه مشارکت استراتژیک جامع را نگه دارند. و چین خواهان بازگشت ایالات متحده به توافق هسته ای با ایران است و کشورهای اروپایی باید از آن استقبال کنند. بایدن از پیشرفت پیگیرانه توافق هسته ای با ایران خبر داد. در حال حاضر، سوال اصلی این است که چگونه روابط بین ایالات متحده و ایران برقرار شود.
چین برای کاهش تنش ها در خلیج فارس پیشنهاد می کند پلتفرمی برای گفتگوی چند جانبه درباره اوضاع دراین منطقه ایجاد شود. دلیل آن این است که جدا از روابط متشنج ایران و ایالات متحده ، روابط ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس نیز بسیار دشوار است. علاوه بر این، روابط قطر با عربستان سعودی ، امارات متحده عربی و مصر هنوز به طور کامل برقرار نشده است. بنابراین ، ما نه تنها در مورد بازگشت ایالات متحده به توافق هسته ای با ایران بلکه در مورد اختلافات منطقه ای نیز صحبت می کنیم، زیرا این مشکلات بهم پیوسته است.
در هفته های آخر ریاست جمهوری دونالد ترامپ ، دولت وی تحریم های ایران را افزایش داده است. روز چهارشنبه ، ایالات متحده شرکت های چینی Donghai International Ship Management و Petrochem South East Limited و Alpha Tech Trading و Petroliance Trading از امارات را تحریم کرد. وزارت خزانه داری آمریكا این چهار شركت را به حمایت از شرکت واسط پتروشیمی تریلیانس ایرانی متهم كرد كه از صادرات محصولات پتروشیمی از ایران حمایت می كرد.
در ژانویه، واشنگتن پتروشیمی تریلیانس و چند شرکت دیگر را در لیست سیاه قرار داد که وزارت خزانه داری آمریکا ادعا کرده است صدها میلیون دلار در عملیات صادرات شرکت ملی نفت ایران تسهیل نموده است. در همان زمان ، شرکت حمل و نقل شیمیایی و گاز ویتنام به دلیل مشارکت در معاملات قابل توجه حمل و نقل محصولات نفتی از ایران تحریم شد. به گفته کارشناسان ، این تحریم ها وضع شده توسط وزارت خزانه داری آمریکا مسیر جو بایدن رئیس جمهور منتخب بسوی بازنگری در موضع آمریکا در مورد معامله هسته ای با ایران را پیچیده خواهد کرد.
