نیکلای کوژانف، خاورشناس، ایران شناس و دانشیار دانشگاه اروپایی سن پترزبورگ در مصاحبه با اسپوتنیک درباره چگونگی اجرایی شدن
مکانیزم تجاری ایران و اتحادیه اروپا صحبت کرده، از نکات مثبت و منفی آن سخن گفته و همچنین در اینباره تعریف کرد که تدابیر جدید ایرانیان برای مقابله با تحریم های جدید چگونه خواهند بود.
کوژانف اظهار داشت فعلاً همه جزئیات این مکانیزم افشا نشده اما می توان گفت مکانیزم جدید به منزله اجرای همان ایده سابق است که ایرانیان در سالهای 2010 و 2015 در ترکیه و چین مورد آزمایش قرار داده بودند.
این دانشمند خاور شناس می گوید:" عملاً صحبت بر سر ایجاد مرکز جهانی و اروپایی معاملات تهاتری است که در چارچوب آن کالاها و نفت ایران به یک کشور اروپایی مثلاً اسپانیا ارسال می شوند و پول حاصله از فروش آنها از طریق ساختار نامبرده پرداخت شده و ایرانیان خواهند توانست ، آنها را برای خرید کالاهای لازم برای خود خرج کنند".
کوژانف در ادامه می گوید:" چنین سیستمی با یک تیر دو نشان می زند. از یک سو استفاده از دلار را در کل نظام مالی احتمالاً تاثیرپذیر در مقابل نفوذ و کنترل آمریکا را منتفی می سازد و از سوی دیگر در چارچوب مرکز تهاتری، ساختار بسته ای تشکیل می شود که اطلاعات درباره چگونگی خرید نفت ایران را به بیرون از خود واگذار نمی کند.".
کارشناس روس خاطرنشان می سازد اما این سیستم برای مقابله با تحریم ها دارای کمبود هایی است. این کمبودها در رابطه با آن هستند که فروشنده پول های دریافتی از طریق فروش کالاهای خود را می تواند فقط در داخل اتحادیه اروپا خرج کند و نمی تواند آنها را در اقتصاد کشورش و کشورهای ثالث سرمایه گذاری نماید.
کوژانف تاکید می کند عملکرد چنین مکانیزمی شرکت های بزرگ اروپایی را به همکاری با ایران تشویق نخواهد کرد. وی می گوید:" این سیستم بیشتر برای کارآفرینان و تجار کوچک و متوسط اروپایی در نظر گرفته شده چون عملیات مالی مثلاً با زیمنس قابل تعقیب و کشف هستند. علاوه براین تجار و کارآفرینان اروپایی از تحریم های برون مرزی آمریکا به شدت می ترسند".
کارشناس روس گفت" محاسبات (در چارچوب سیستم تهاتری) به احتمال زیاد به یورو انجام شده و فقط نظام بانکی و بانک ها از این سیستم محاسبات متقابل خارج خواهند شد". کوژانف خاطرنشان ساخت حتی اگر ساختاری مورد تحریم قرار بگیرد، نخواهد ترسید چون سیستم مربوطه بطور مستقل عمل کرده و فقط با ایرانیان و اروپاییان همکاری می کند".
"جنگ قدیمی" در شرایط نوین
به گفته کوژانوف در شرایطی که آمریکا با مطالعه تجارب سابق خود در مقابله با تدابیر متقابل ایران ، از تاکتیک جدیدی استفاده کرده و با استفاده از روش های جدید عمل خواهد کرد ، ایران و کشور عضو اتحادیه اروپا از همان روش های "جنگ قدیمی" استفاده می کنند.
کارشناس روس معتقد است اینبار ایران باید در نظر داشته باشد که اوضاع تغییر کرده است: "اولاً: ممکن است همسایگان سنتی ایران در منطقه برای کمک به تهران در دور زدن تحریم ها آمادگی نداشته باشند. آخر آمریکایی ها روی امارات و بغداد بطور بنیادی تاثیر گذاری کرده اند. به ترک ها نیز علامت داده شد که اگر با ایران همکاری کنند، خودشان نیز باید در زندان بنشینند".
کوژانف متذکر می شود علاوه بر این در آمریکا بخوبی درک می کنند که مهم ترین نکته حتی در فروش نفت ایران نیست بلکه در جلوگیری از امکان برده شدن پول حاصله از طریق تجارت با دیگران به تهران است. وضع در رابطه با مرکز تهاتری رضایت آمریکاییان را بطور کامل تامین می کند چون وجوه متعلق به ایران در آنجا حبس بوده و نمی توانند به ایران بروند.
کارشناس روس خاطرنشان ساخت آمریکاییان دارای تحلیلگران بسیار خوبی در زمینه وضع اقتصاد ایران هستند که به خوبی می بینند که بخش بانکی ایران با مشکلات بزرگی روبرو است. وی می گوید بعید نیست تحریم ها همچنین آن بانک های ایرانی را در بربگیرد که دارای هیچگونه ارتباطی با برنامه هسته ای نیستند.
ایرانیان چه تدابیری را خواهند اندیشید؟
کوژانف معتقد است ایرانیان با وجود مبتکر بودن به اعتراف خود نخواهند توانست هیگونه تدبیر کاملاً نوینی را ابداع کنند اما روش های سابق خود برای مقابله با تحریم ها را تکمیل خواهند کرد. وی می گوید: " در سابق ایرانیان محصولات پتروشیمی خود را می فروختند تا سقوط درآمد نفتی را جبران کنند اما حالا آمریکاییان می گویند باید به صنعت پتروشیمی ایران ضربه وارد شود". وی در پایان می گوید: "ببینیم. اگر ایرانیان در این شرایط تدابیر تازه ای را اندیشیده و برای غلبه کردن بر آمریکایی ها تلاش کنند، جالب خواهد بود".
