ایران تا سال 1972 با کره شمالی به عنوان یک کشور کمونیستی رابطه دیپلماتیک نداشت. 19 آوریل 1973 روابط دیپلماتیک در سطح سفارت بین دو کشور آغاز شد. بیش از 16 هیئت بلندپایه ایرانی تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران به کره شمالی سفر کردند.
روابط دیپلماتیک ایران و کره شمالی، بعد از انقلاب به طور رسمی شروع شد. این دو کشور در زمینههای مختلف علمی، آموزشی، فرهنگی، نظامی با یکدیگر همکاری میکنند.
در سال 2012 مقامات ایران و کره شمالی تفاهم نامهای برای توسعه روابط اقتصادی، ارتباطات فنآوری و تبادل دانشجو امضا کردند و در مورد گسترش همکاریهای تکنولوژی توافقاتی صورت گرفت.
در سال 2015 نخست وزیر کره شمالی که به ایران سفر کرده بود در دیدار با رئیس جمعیت هلال احمر ایران، از ایران به منظور رفع خشکسالی در کشورش درخواست کمک کرد.
کره شمالی از نخستین کشورهایی بود که در سال 1978 انقلاب ایران را برسمیت شناخت و به تأمین کالا و تسلیحات و موشکهای دوربرد مورد نیاز ایران پرداخت و نفت ایران را نیز خریداری میکرد.
آمریکا از سال 1979 تاکنون توجه و حساسیت خاصی نسبت به رابطه ایران و کره شمالی و فروش تکنولوژی هستهای نشان داده است. خصومت با آمریکا فصل مشترک قابل توجهی است که باعث تقویت روابط دوجانبه و افزایش همکاریهای امنیتی-نظامی و اقتصادی برای مقابله با فشارها و تحریمهای واشنگتن و متحدانش شده است.
اسپوتنیک در همین خصوص با سید عبدالمجید زواری، مدیر اندیشکده روابط بین الملل به گفتگو نشست.
پرسش:عرصه های مهم همکاری کره شمالی و ایران کدامند؟
پاسخ: پیشینه روابط ایران با کره شمالی به نخستین روزهای پیروزی انقلاب اسلامی باز می گردد و این کشور جزو اولین کشورهایی بود که انقلاب اسلامی ایران را به رسمیت شناخت و از آن زمان تاکنون نیز روابط دو کشور همواره رو به رشد بوده است. مهمترین موضوع مشترک بین دو کشور، مبارزه با راهبردهای امپریالیستی آمریکا در سطح جهان است که سبب شده هر دو کشور فارغ از تفاوت های فرهنگی و سیاسی مختلف، همکاری های نزدیکی با یکدیگر داشته باشند. اعمال تحریم های اقتصادی آمریکا علیه هر دو کشور، موضوع دیگری است که ایران و کره شمالی را بیش از پیش به هم نزدیک کرده است.
کره شمالی یک کشور هسته ای است که در زمینه تولید انواع تسلیحات نیز پیشرفت های خوبی کسب کرده است و ایران نیز یکی از مهم ترین تولید کنندگان نفت و انرژی است که کره شمالی به شدت به آن نیاز دارد. همین موضوع سبب شده تا همکاری های علمی
همین نیاز مشترک سبب شده تا به رغم محدود بودن روابط اقتصادی دوکشور، تهران و پیونگ یانگ همواره به عنوان یک همکاری راهبردی به این روابط نگاه کنند و ابعاد اقتصادی آن در درجه کمتری از اهمیت قرار دارد. به همین دلیل در سالهای اخیر موضوع افزایش حجم و تنوع مبادلات تجاری در قالب تهاتر کالا، از سوی هر دو کشور مورد توجه بوده است.
آیا تعمیق روابط پیونگ یانگ و تهران می تواند بر مناسبات امریکا و کره شمالی تاثیر بگذارد؟
ایران و کره شمالی در سالهای پس از انقلاب همواره روابط نزدیکی با هم داشته اند و مهمترین عامل این نزدیکی هم مبارزه با آمریکا بوده است. در عین حال هر دو کشور در طول این سالها به دلیل اعمال تحریم های آمریکا، پایین ترین سطح روابط را با واشنگتن داشته اند. در عین حال دو کشور به دلیل بدعهدی های آمریکا از همان مناسبات محدود با واشنگتن هم تجربه های خوبی ندارند.
در این زمینه هم به نظر می رسد که به رغم دیدار رهبران آمریکا و کره شمالی و یا زمزمه های مذاکره احتمالی ایران و آمریکا، دیوار بی اعتمادی بین این کشورها با آمریکا آنچنان بلند است که بعید به نظر می رسد که به این زودی فرو ریزد و هیچ یک از طرفین بازی به راحتی از مواضع خود کوتاه نخواند آمد.
اجرایی شدن این فرایند، بیشتر به نفع کدام کشور خواهد بود؟
در پاسخ به این سوال هم نمی توان پاسخ مشخصی داد چرا که تهران و پیونگ یانگ هر یک مسایل و منافع متفاوتی دارند که مستقل از هم دنبال می شود و برنده بودن یک کشور لزوما به معنی باخت دیگری نیست. با این حال به نظر می رسد با توجه به زیاده خواهی های آمریکا برای کسب حداکثر امتیاز از طرفین بدون توجه به منافع تهران و پیونگ یانگ،همین روابط محدود ایران و کره شمالی به مراتب بیش از وعده های بی عمل طرف آمریکایی منافع دو کشور را تامین کند.