«گِورگ میرزایان» دانشیار دپارتمان سیاست شناسی دانشگاه علوم دارایی وابسته به دولت روسیه درباره دیدار سران روسیه، ایران و ترکیه در سوچی- شهر بندری روسیه واقع در ساحل دریای سیاه چنین نوشت:
جهان معاصر مثل همیشه در باره سیاست بین‌المللی با مفاهیمی مانند «بلوک» و «محور» می اندیشد. چندی پیش در غرب مفهوم «محور شرارت» رایج بود. در زمان بوش پسر در این محور ایران، عراق و کره شمالی قرار داشتند، در ریاست جمهوری اوباما عراق را از آنجا بر داشته و به جایش روسیه را وارد کردند. با روی کار آمدن ترامپ به آن محور ونزوئلا و کوبا را وارد کردند.
و اما مسکو به کرات دعوت می‌کرد به جای «محور شرارت» «محور نظم» ایجاد شود. هدف محور پیشنهادی مسکو تعامل در مناطق برای تأمین ثبات و پیشرفت آن‌ها است. محور ها باید بخشی از جهان چند قطبی باشند. مسکو این الگو را چند بار برای آمریکا پیشنهاد کرده و حتی نقش خاص واشنگتن در آنرا قبول نموده ولی آمریکا این ایده را رد نمود.
کشورهای غربی و عربی خلیح فارس گرفتار اعمال غیر سازنده بودند و از روند صلح سازی خارج شدند. پس از آغاز عملیات نیروهای هوافضای روسیه در سوریه همه متوجه شدند که استراتژی در سوریه باید عوض شود. ترکیه در موقعیت دگرگون شده توانسته است برخورد را با شرایط جدید سازگار کند، ولی غرب و کشورهای عربی خلیج فارس شیوه تفکر خود را عوض نکردند و تغییرات را نادیده گرفتند.
آیا حالا مسکو، تهران و آنکارا حاضرند باشگاه فاتحان را توسعه بدهند؟ از قرار معلوم دیدگاه‌های آن‌ها در این باره متفاوت است.
در باره اردوغان باید گفت که موضع او نزدیکتر به دیدگاه ایران تا روسیه است. بویژه در زمینه اختلاف جدی ترکیه و کشورهای غربی و رقابت با عربستان سعودی بر سر نفوذ در ادلب. اردوغان این امر را قبول کرده که سهمیه اساسی اواق بهادار به ایران تعلق دارد ولی حاضر نیست بخش باقی‌مانده را با غرب یا کشورهای عربی خلیج فارس تقسیم کند و این بخش — نفوذ بر سنی‌ها است.
سران سه کشور هنوز همه اختلافات داخلی سوریه را حل نکردند. آن‌ها موافقت کردند که ایجاد حوزه های تنش زدایی کار موقت است و تأکید کردند که «تحت هیچ شرایطی این حوزه ها و همه گونه ابتکارهای سیاسی دیگر جهت رفع بحران در سوریه ممکن نیست کاری کنند تا استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه متزلزل شوند». فقط خود سوری ها در مذاکرات میان دمشق و اپوزیسیون می‌توانند چگونگی ساختار کشور بعد از جنگ خود را تعیین کنند.
می‌دانیم که ترکیه قطعاً مخالف حضور کردها در مذاکرات است.
ناگفته نماند که نزدیک به زمان برگزاری دیدار سوچی در ریاض پایتخت عربستان کنگره نوبتی نمایندگان اپوزیسیون سوریه قبل از همایش در ژنو آغازبکار کرد. همانطوریکه انتظار می‌رفت حضار برکناری بشاراسد را طلب کردند.
و اما روزنامه «واشنگتن پست» با استناد به کارمندان بی نام و نشان آمریکایی اطلاع داد که ایالات محده قصد دارد در نواحی زیر کنترل نیروهای مدافع کردهای سوریه یک نوع ارگان های حکومت محلی را تشکیل بدهند. هدف روشن است و آن موضع گرفتن در شمال سوریه تا بتوان بوسیله آن شرایط خود را دیکته کرده ویا در مذاکرات با «محور نظم» سهم گرفت.
