آغاز عملیات ساخت کریدور حمل و نقل بین المللی شمال —جنوب که به سن پترزبورگ روسیه متصل می شود برای هند بسیار مهم است. پروژه مذکور دسترسی هند را به سطح جغرافیایی وسیعی فراهم می سازد. طرح اصلی کریدور شمال جنوب یک کریدور تجاری آبی —جاده ای —ریلی ۷۲۰۰ کیلومتری از هند تا روسیه است. کالا ها با کشتی از بنادر جواهر لعل نهرو و کاندلا درغرب هند به بندر عباس یا بندر چابهار ایران منتقل می شوند و از آنجا از طریق جاده ای و ریلی به شمال ایران و از طریق باکو به مسکو و سن پترزبورگ می رسند. مسیر احتمالی دوم از ساحل شرقی دریای خزر است که با استفاده از خط آهن جدید قزاقستان-ترکمنستان-ایران با کریدور شمال جنوب به هم می پیوندند.
در حال حاضر هند همچنین دسترسی بالایی به بندر چابهار دارد. این کشور همچنین در افغانستان، میانمار و تایلند هم پروژه های راه سازی را کلید زده است.
در واقع تهران و دهلی نو مدت زمان طولانیست که شرکای خوبی برای یکدیگر هستند، شرکایی که در کنار هم می توانند شبه قاره و غرب آسیا را متصل سازند. در حال حاضر نیز پروژه های بزرگ مشترک در زمینه انرژی و حمل و نقل انگیزه های آنها را برای شراکت تقویت کرده است.
همکاری ایران و هند فراتر از میدان گازی است. توافق بین نارندرا مودی رئیس جمهور هند و حسن روحانی رئیس جمهور ایران گویای آن است. در واقع بزرگترین قرارداد تجاری دوطرفه بین ایران وهند برای توسعه بندر چابهار شکل گرفت. تمایل هند برای توسعه این بندر منطقی به نظر می رسد و برای هر دو کشور دسترسی بسیار بهتری به بازارهای محصور در خشکی در افغانستان ، آسیای مرکزی و حتی فراتر از آن یعنی در اروپا فراهم می شود.
رسیدن هند به پروژه های مذکور و بندر چابهار ، این کشور را به وارد کننده بزرگتر انرژی تبدیل خواهد کرد و این دلیل تلاش ایران برای مجبور کردن هند به یک قراداد طولانی مدت است. با وجود این پیشرفتها باید شرایط مطلوب برای حفظ معاملات طولانی مدت پایدار بین دو کشور به وجود آيد.
در خصوص طرح کریدور شمال —جنوب و علاقه مندی هند به اجرای این پروژه آقای دکتر پیر محمد ملازهی ،استاد ارشد و کارشناس مسائل افغانستان، پاکستان و هند در مصاحبه ای با اسپوتنیک می گوید:
- اهمیت کریدور شمال و جنوب در این است که تقریبا ۳۰ درصد از کرایه و زمان حمل و نقل را کاهش می دهد در واقع اگر هند بخواهد از مسیر دیگری به اروپا برود چه واردات و چه صادرات کالا، هم هزینه حمل و هم مدت زمان آن افزایش می یابد. بنابراین بحثی که در این خصوص وجود دارد و گفتگویی که بین ایران، روسیه و هند صورت گرفته است ، این است که بندری از طریق دریا به چابهار و یا بندرعباس وصل شده و بعد از طریق زمینی به بنادر ایران در دریای خزر رسیده و از طریق بنادر ایرانی به روسیه حمل می شود. توافق های بین روسیه ، ایران و هند چند سال پیش صورت گرفته بود اما به خاطر تحریم های آمریکا علیه ایران ، دولت هند تحت فشار بوده و سعی می کرد به گونه ای رفتار کند که از یک طرف این طرح نادیده گرفته نشده و از طرف دیگر منافع ملی شان از سمت آمریکا به خطر نیافتد. بحث دیگر خط لوله گاز بود که قرار بود از ایران و از طریق پاکستان به هندوستان منتقل شود، اما به خاطر این فشار هایی که از طرف آمریکا وجود داشت هندی ها این پروژه را به تعلیق انداختند. اما به خاطر اهمیت کریدور شمال به جنوب ، هندی ها با جدیت روی آن کار می کنند. بحث هایی برای سرمایه گذاری در بندر چابهار توسط هندی ها وجود دارد تا از این بندر و از طریق ریلی و جاده ای بتوانند کالاهای خود را به روسیه و اروپا بفرستند و یا از طریق خط آهنی که قرار است از چابهار به بندر عباس کشیده شود به این بندر حمل شده و سپس و از این بندر به خراسان شمالی و آسیای مرکزی منتقل شود در واقع در امتداد خط آهنی است که از بندر عباس به سمت کشورهای آسیای مرکزی می رود و کما بیش فعال است. در هر صورت انتظار می رود که هند به طور جدی تر در این پروژه و به خصوص در بندر چابهار سرمایه گذاری های لازم را انجام دهد و از آنجا یک خط آهن از سمت چابهار به افغانستان و از این کشور به آسیای مرکزی هم مد نظر است. از طرف دیگر هندوستان برای آنکه ارتباطات خود را با افغانستان و آسیای مرکزی و همچنین با روسیه و از آنجا با اروپای شرقی و غربی تسهیل کند به نظر می رسد که کریدور شمال جنوب برای آینده تجاری و اقتصادی هندوستان است که در این میان ایران و روسیه هم منافع خاص خودشان را دارند، چراکه روسیه هم می تواند از این طریق کالاها خود را از این طریق در زمان و هزینه کمتری حمل نمایند. در واقع هر سه کشور منافع خود را از این کریدور حمل و نقلی بدست خواهند آورد.