سارایوو تا قبل از جنگ دهه 90 یکی از پایتخت های مولتی فرهنگی اروپا بحساب می آمد اما در نتیجه درگیری چند ساله مسلحانه ترکیب قومی این شهر بشدت به نفع مسلمانان تغییر کرد. تعداد مساجد و سازمان های غیر دولتی که با حمایت کشورهای عربی تأسیس شدند در گوشه و کنار شهر زیاد شده است. چندی پیش مجلس سنا دانشگاه سارایوو توصیه پارلمان دانشگاهی را به تصویب رساند که بر طبق آن باید در برنامه آموزشی، وقتی برای نماز اختصاص داده شود، یعنی در روز جمعه به دلیل نماز جمعه نباید هیچگونه درس و امتحانی برگزار شود.
این را چه می توان نامید:« سوء استفاده از حقوق بشر و یا نزدیک شدن به استانداردهای یک کشور اسلامی؟
ولاد سیموویچ دانشیار دانشکده علوم سیاسی دانشگاه « بانیا- لوک» در مصاحبه با « اسپوتنیک» این تصمیم را « گام متمدنانه به عقب» نامید. وی یادآور شد که بوسنی — یک کشور لائیک است و اینگونه پیشنهادات در واقع نفی این واقعیت را به نمایش می گذارد. سیموُیچ گفت: « جای تأسف است که اینگونه پیشنهادات از سوی جوانان مطرح می شود، یعنی از سوی اشخاصی که انتظار می رود طرفدار اصول لائیک باشند».
هم صحبت « اسپوتنیک» این سوال را مطرح کرد که آیا این بدان معنا نخواهد بود که فردا اینگونه آداب و رسوم مذهبی در دیگر نهادهای دولتی لازم الاجرا شوند؟
وی در این خصوص گفت: « همه چیز از چیز های کوچک شروع می شود. این یک تصمیم ترسناک است و افرادی که این موضوع در حال حاضر برایشان قابل درک نیست، وقتی با موانع دراز مدت برخورد کنند به آن پی خواهند برد. افرادی که سعی می کنند این کشور را از بنیاد گرایی دینی دور نگه دارند شکست می خورند. این یک مسأله سیاسی نیست ، این یک مسأله اجتماعی است که فقط بدینجا ختم نخواهد شد».
کارشناس سیاسی سارایوو یاداور شد که درگیری در دهه 90 بیشتر حالت دینی داشت و ضررهای زیادی به اماکن مذهبی وارد آمد. این درگیری سالهای طولانی است که ادامه دارد و بصورت رادیکال تر و یا کمتر رادیکال جریان می یابد.
« دین در اینجا شکاف کلاسیک بین سه قومی است که در این سرزمین زندگی می کنند و تحکیم هر عنصر دینی باعث تعمیق بیشتر درگیری خواهد شد. اصلا نمی فهمم چطور شد که چنین پیشنهادی در یک دانشگاه دولتی متولد شد».
زاریه سیزوویچ Zarije Seizovic پروفسور دانشکده علوم سیاسی دانشگاه سارایوو در پاسخ به سوال « اسپوتنیک» در این خصوص که آیا این تصمیم منجر به ایجاد دانشگاه اسلامی خواهد شد گفت: « تصمیم سنا از نقطه نظر حقوقی نمی تواند زمینه ای برای ایجاد باصطلاح دولت دینی باشد ( در اینجا نه از ابزار حقوقی بلکه مدل رفتاری صحبت شده است). در محوطه کانتون سارایوو که این پیشنهاد به آنجا مربوط می شود نمایندگان دیگر ادیان ساکن هستند که به حقوق دینی آنها احترام گذاشته می شود».
به گفته سیزوویچ ، هر یک از ساکنان سارایوو از حق انتخاب دین دلخواه خود برخوردار است ، از اینرو اینگونه توصیه ها ضروری نیستند ، زیرا باعث نارضایتی بخش معینی از جامعه می شوند. پروفسور معتقد است که این قضیه را می توان نشانه غیر لائیک کردن معین کشور دانست.
« اما این پیشنهاد به تصویب رسیده است و به ریاست دانشکده ارائه شده است و دانشکده می تواند از حقوق خود در اجرای آن استفاده کند و اجازه اجرا یا عدم اجرای آن را صادر کند».
و اما چند کلمه ای در باره آزادی تعلق دینی و استانداردهای دوگانه رسوا کننده: در روز سفر نواز شریف نخست وزیر پاکستان به سارایوو که 24 ماه دسامبر انجام شد، یکی از قدیمی ترین مساجد پایتخت به مهمان عالیمقام نشان داده شد و او را به مزار علی عزت بگوویچ، بنیان گذار بوسنی مستقل راهنمایی کردند و کاج سال نو را از تالار پذیرایی بیرون بردند. درخت کاج را به درخواست کارمندان صرب و کورواتی به ساختمان برگرداندند. اما فقط پس از آنکه هیأت نمایندگی پاکستان ساختمان دولتی را ترک کرد.
