اراضی چشمگیر این ولایت افغانستان زیر کنترل تحریک طالبان و گروه های گوناگون افراطی است. در تاجیکستان با دقت وضع منطقه را تعقیب می کند. حلیم فسهودینوف، خبرنگار ما از دوشنبه گزارش می دهد.
در تادجیکستان با نگرانی وضع همسایه حنوبی را تعقیب می کند. یک سوم اراضی ولایت های شمالی افغانستان در دست یا زیر کنترل طالب هاست. آنها به ویژه، مواضع چشمگیر و قوی در استان کندز دارند. ریشه سخن را به "خدابردی خلیق نظروف"، رئیس مرکز تحقیقات راهبردی، نزد دفتر ریاست جمهوری تادجیکستان می دهیم.
"طبق برآورد کارشناسان نظامی کشورهای گوناگون، در استان های شمالی از چهار تا پنج هزار دسته مختلف طالب و افراط گرایان دیگر مستقر اند. خوشبختانه آنها پراکنده اند و حمله و هجوم شان به آسانی دفع می شود."
طی این هفته مقامات امنیتی کابل اعلام کردند که در نزدیکی مرز افغانستان و تاجیکستان، مراکز تعلیم تروریست ها وفعالیت می کنند. از جمله، اسدالله عمرخیل، استاندار کندز به رسانه های گروهی افغانی اطلاع داد که در شهرستان "دشتی ارچی"، تعلیم و تربیه تروریست ها در محوطه مدرسه صورت می گیرد. 300 فرد جوان مشغول تعلیم نظامی می شوند. آنها کار ساخت و جاسازی مواد انفجاری و ماین را یاد می گیرند. مربی تعلیم جوانان، تبعه پاکستانی، شخصی باسم "ایمران خوان" می باشد. استاندار کندز گله می کند که به دلیل کنترل اراضی از طرف طالب ها، نیروهای افغان نمی توانند مرکز تروریستی را از بین ببرند. هم زمان، مورخ 12 آوریل طالب های افغان اعلام کردند که فصل جدیدی درگیری شروع می شود. در حقیقت این به معنای شروع تعرض دسته های افراط گرا در فصل بهار است. چنین معلوم می شود، شبه نظامیان طالب در صدد تصرف وسیع اراضی زیر کنترل خود می باشند. به گمان "قاسم شاه اسکندروف"، تاریخ دان و رئیس مرکز تحقیقات افغانستان و آسیای مرکزی دوشنبه، در چنین شرایط تاجیکستان باید هوشیار باشد.
به نظر من، تجدید ارزیابی کردن و پر بها دادن، بهتر از کم توجهی و ارزش تهدیدات برون مرزی است. البته، اگر طالب ها به سرحدات ما نزدیک شوند، نوعی تشنج ایجاد خواهد شد. آنها می تونند از مرز عبور کرده به خاک تاجیکستان نفوذ کند."
کارشناسان سیاسی دوشنبه نگران آن هستند که پایه های فعالیت داعش که در فدراسیون روسیه و تاجیکستان ممنوع اعلام شده است، در کشور همسایه رشد کند. به داده های سازمان ملل، در حال حاضر قاصدان داعش در 25 استان افغانستان فعالیت دارند. "ویکتور دوبوویتسکی" عالم و تاریخ دان علوم فرهنگستان تاجیکستان می گوید که در اکثر موارد گروهک های نژادی ساکنین محلی شمال که در ترکیب آنان جوانان گریز جماهیر آسیای مرکزی هم می باشند، به داعش سوگند خورده و عهد وفاداری می کنند.
جنده پوشان سیاسی که تا حال در افغانستان اند، به داعش الحاق می شوند. منظورم جنبش اسلامی اوزبکستان، جبهه آزادی تورکستان شرقی و گروه های کوچک دیگر مرکز آسیا و قفقاز شمالیست. به این جناح فرماندهان یا کماندانان اسبق طالب که از سازمان اخراج شدند، می پیوندند. سخن از سازمان ها ای که از خاک خود طرد یا از طالب سابقی که از حق کاسه آش عمومی محروم شدند، می روند. هر کدام از آنها داعش را به حیث تمویل کننده قوی در راه مبارزه و کسب قدرت سیاسی در وطن خود تلقی می کنند. ولی جالب توجه این است که صرف نظر از تحریک طالب، داعش یک پروژه بین المللی و دارای تهدیدات