زمینه پژوهش هایی که در برنامه انسان و بیوسفر صورت می پذیرد، مراقبت از تنوع زیستی و حفاظت از محیط زیست است. به خصوص هدف کلیدی، مطالعه تاثیر انسان بر اکوسیستم های طبیعی است تا بتوان رابطه بین طبیعت حفاظت شده و توسعه انسانی را تعریف کرد. قابل توجه است که این برنامه ارتباط نزدیکی به فعالیت یونسکو در حفاظت از میراث جهانی دارد. هر دو از نزدیک مراقب حفظ مناظر منحصر به فرد فرهنگی و بناهای تاریخی دارند.
از سال 1977، کمیته میراث جهانی، سالانه از سراسر جهان، اشیاء طبیعی و یا ساخته دست انسان را که دارای ارزش ویژه زیست محیطی و یا اهمیت تاریخی فرهنگی دارد، انتخاب می کند. خانم یلنا استرومینا، قائم مقام رئيس بنیاد صلح روسیه اصرار دارد که کار برای حفظ این آثار باید پیوسته و همیشگی باشد:
"احیای آثار تاریخی، چالش امروزی ماست. برای حفظ بناهای موجود در فهرست میراث جهانی، بازسازی های دشواری درحال انجام است. وظیفه کشور ما، ثبت بیشتر اماکن در فهرست میراث جهانی است چرا که روسیه کشور بسیار غنی ای است و سنت های زیادی در آن وجود دارد. بنابراین ارزش دارد تا نمای بناها و اماکنی که در این فهرست قرار دارند، حفظ شوند. این امکان از طریق یونسکو برای بهتر شناختن کشور ما و جلب علاقمندی مردم، فراهم می شود. این همان چیزی است که می تواند نظر گردشگران را به سوی ما متوجه سازد. توسعه گردشگری داخلی یکی از وظایف ما است. در حال حاضر مکان های بسیار زیبای متعددی را می توان مشاهده کرد. طبیعت و معماری روسیه بسیار متنوع است. لذا ضروری است تا کارهای بسیاری انجام شود."
یکی دیگر از حوزه های مورد علاقه یونسکو، حفظ آن دسته از میراث فرهنگی است که غیر قابل لمس، اما نقش مهمی در فرهنگ، ایفا می کند.آنها همان سنت ها ، آداب و رسوم، رقص، موسیقی و صنایع دستی هستند که قرن ها نشان دهنده ارتباط انسان با طبیعت و اطرافش است. خانم الیونورا میترافانووا، نماینده دائمی روسیه در یونسکو یادآور می شود که روسیه نقش بسزایی در حفظ زنده نگه داشتن اینگونه میراث، ایفا می کند:
"ترانه های قدیمی، قصه ها، غذاها، و کلا فرهنگ عامیانه، همان میراث ناملموس و نامکتوب (میراث فرهنگی معنوی) است. ما خودمان این کنوانسیون را آماده و به امضا رسانده، اما هنوز آن را به تصویب نرسانده ایم. بنابراین ما فعلا دو گونه فرهنگ را در فهرست میراث ناملموس به ثبت رسانده ایم، یکی حماسه «اولونخوِ» یاکوتیا و دیگری سنت معتقدان قدیمی ماورای بایکال است. اما این کنوانسیون فعالانه در حال رشد است. در حال حاضر بسیاری از اینگونه میراث ها به ثبت رسیده اند. برای مثال، آرژانتین رقص تانگو را در این کنوانسیون وارد کرده است. رقص لزگین نیز به ثبت رسیده است. "
برنامه چهارم یونسکو را می توان به عنوان مدرن ترین آنها قلمداد کرد، چرا که به امکانات فنی زمان ما، بستگی دارد. زمینه های مورد علاقه در برنامه، اسناد و آرشیوهای تاریخی هستند، که انسان امروزی همیشه قادر به ارزیابی و اهمیت آن نیستند. خانم الیونورا میترافانووا درادامه می افزاید:
"حافظه جهانی، میراث منحصر به فرد مستندی است که فهرست آن برای عموم علاقمند از طریق اینترنت آزاد و قابل دسترسی است. در این رابطه شبکه دانشکده های مرتبط با یونسکو که در زمینه حقوق بشر، توسعه پایدار و میراث فرهنگی مشغولند، به طور فعال در حال کار هستند."
کارشناسان اذعان دارند که تنها مشکلی که اجازه نمی دهد تا یونسکو موثرتر فعالیت کند، عدم امکان دسترسی آزاد به اطلاعات، در بسیاری از کشورها است. بنابراین یکی دیگر از اهداف عمومی یونسکو، تامین آزادی بیان، دسترسی به اطلاعات، علوم و آموزش برای کلیه مردم در سراسر جهان است.
