اینها چهار کارخانه ی تولید لبنیات و دو کارخانه تولید گوشت پرندگان هستند. این مسئله در ارتباطات اقتصادی — تجاری ایران و روسیه چه اهمیتی دارد؟ تحلیل گر سیاسی و شرق شناس ولادیمیر ساژین در این زمینه می گوید:
اهمیت این معاهده علی رغم اینکه خیلی عظیم و باشکوه نیست ، بدون شک برای ارتباطات اقتصادی ایران و روسیه بزرگ محسوب می شوند. این پیشنهاد اجرایی کردن طرح هایی برای توسعه ی تجارت در بخش کشاورزی بین روسیه و ایران است. یادآوری می کنیم که در نوامبر سال 2014 " روس سلخونادزور" ، 19 شرکت شیلات ایرانی را معتبر دانست که بازار روسی را با میگوهای خوب ایرانی از خلیج فارس ، شاه میگوهای ایرانی ، قزل آلاها و ماهی های دیگر و حتی خاویار سیاه پر کرده اند.
ساژین ادامه میدهد: اکنون نوبت به لبنیات و گوشت پرندگان است که جمهوری اسلامی ایران آماده است در حجم های 120 هزار تن در سال به روسیه بفرستد. چشم اندازهای توسعه ی آینده ارتباطات دوجانبه در زمینه ی کشاورزی کاملا دلگرم کننده و مهم است.
مبارزه ی رقابتی برای ایرانی که دیر یا زود تحریم های هسته ایش لغو می شوند ، گسترش می یابد. شرکت ها وکمپانی های کشورهای مختلف برای اینکه پایه هایی برای توسعه ی آینده ی تجارت خود ایجاد کنند برای رفتن به ایران عجله می کنند. روسیه قادر است به خوبی با کشورهای دیگر رقابت کند و به ایران بیشتر از رقبایش دربخش های فراوان اقتصاد ایرانی بدهد.
ساژین می گوید: در لیست آینده دارترین زمینه های همکاری برای مسکو ، می توان انرژی و از جمله اتمی و حمل و نقل راه آهن (ساخت ، برق رسانی و مدرن کردن راه آهن ایرانی) ، تحقیقات هوافضا و ارتباطات نام برد. امید بخش ترین جهت ، همکاری فن آوری- نظامی است و همانطور که طرفین امیدوارند در سطح بسیار بالایی پس از لغو تحریم های شورای امنیت سازمان ملل متحد از سر گرفته خواهد شد.
اما کشاورزی در این لیست جایگاه ویژه ای دارد. روسیه و ایران به تجارت محصولات کشاورزی علاقه مندند. ایران آماده است که از روسیه گندم در حجم بسیار بالا ، حبوبات و دانه های روغنی و گوشت وارد کند. روسیه به نوبه ی خود تحت تحریم های بین المللی در ارتباط با حوادث اوکراین ، در جستجوی فعال منابع جدید ارسال محصولات کشاورزی از کشورهای آسیا ، آفریقا ، آمریکای لاتین است. و ایران با کشاورزی پیشرفته و امکان سه برداشت محصولات کشاورزی مختلف در سال ، توجه ویژه روسیه را جلب کرده است. نزدیکی جغرافیایی دو کشور و مسیر دریایی زیبای خزر — ولگا و همچنین کردیدور حمل و نقلی " شمال — جنوب " نیز فاکتورهای مهمی هستند.
البته ، تا به امروز مبادلات کالا های کشاورزی وجود داشته اند. روسیه سبزیجات و میوه ها ، آجیل ، هندوانه و خربزه ، خرما و کیوی خریده است. اما حجم خرید ها ناچیز بوده اند.
ضمنا ، فاکتور مهم دیگری هم هست. می توان خاطر نشان نمود که همه زمینه های مذکور همکاری بر ارتباطات متقابل شرکت های بزرگ و قبل از همه دولتی استوار است. بخش کشاورزی به نوبه خود قادر است به توسعه ی ارتباطات دو جانبه نه فقط شرکت های عمده بلکه تجارت های متوسط و خرد دو کشور کمک کند. بنابراین ارتباطات کاری تنگاتنگ می توانند نه تنها در سطح دو مرکز بلکه در مناطق مختلف و حتی شرکت ها وجود داشته باشند.
ساژین معتقد است ، مهم است که تجارت متوسط و خرد در سطح وسیعی میتواند سیستم حساب ها و پرداخت ها را راحت تر کند. پوشیده نیست که صورت حساب های متقابل یکی از موانع اصلی در مسیر توسعه ی ارتباطات تجاری — اقتصادی دو کشور محسوب می شوند. تجارت محصولات کشاورزی امکانات بیشتری برای محاسبات داد و ستد ها می دهد ، یعنی از طریق تبادل کالا با کالا. همانطور که اطلاع داده شد ، در مذاکرات روسیه — ایران در زمینه تجارت محصولات کشاورزی در خصوص احتمال طرح داد و سند غله (از روسیه) به ماهی ، گوشت و لبنیات (از ایران) سخن به میان آمد. حامیان سرسخت این نوع تبادلات ظاهر شده اند. یکی از صاحبان کارخانه مدرن طیور در ایران از آمادگی برای شروع ارسال گوشت مرغ به روسیه و غلات خوراکی از روسیه اعلام کرده است. درواقع " مرغ به جای غذای حیوان"
ساژین خاتمه می دهد: بدین ترتیب ، اوضاع سیاست داخلی در دو کشور و سیاست خارجی نیازمند آن است که روند اجرای کردن طرح های مهم برای حل و فصل ارتباطات تجاری روسیه و ایران در بخش کشاورزی تسریع شود. در این ارتباط معامله ی ماهی ، لبنیات و گوشت بین دو کشور می توان به عنوان شروع مرحله ی جدیدی در ارتباطات اقتصادی — تجاری دو کشور ارزیابی شود. و این امر هم به نفع روسیه و هم به نفع ایران است.
