به گزارش اسپوتنیک، رئیس انجمن دوستی اندونزی و روسیه در مورد عرضه غلات روسیه به آفریقا به اسپوتنیک گفت: "من معتقدم که اتهامات غرب مبنی بر استفاده روسیه از غذا به عنوان ابزار یا سلاح ژئوپلیتیکی بی اساس است. این فقط تبلیغ غرب و رسانه های غربی است".
شکست توافق غلات ناکامی همه جانبه و کامل برای غرب و اوکراین شده است. آنها از هدف این توافق که اولویت کشورهای فقیر برای صادرات غلات بود، عقب نشینی کردند. در واقع، غلات بیشتر از اوکراین به اروپا صادر شد. غرب و اوکراین نیز به تعهدات خود، در خصوص رفع موانع مالی و لجستیکی بر سر راه صادرات غلات و کود از روسیه، عمل نکردند.
اوکراین با استفاده از قرارداد غلات برای انجام عملیات نظامی در دریای سیاه و با منفجر کردن عمدی خط لوله تولیاتی که آمونیاک را تامین می کرد، تعهدات خود را نقض کرد.
رئیس انجمن دوستی اندونزی و روسیه در پایان سخنان خود افزود: "حمایت روسیه از کشورهای فقیر آفریقایی با ارسال 200 هزار تن غلات رایگان به کشورهای آفریقایی نشان دهنده مسئولیت بین المللی روسیه در زمینه بحران جهانی غذا است.
مطمئن هستم که رهبران آفریقا به خوبی ماهیت مشکل را درک می کنند. آنها در اجلاس اخیر روسیه و آفریقا توضیحات جامعی از دولت روسیه دریافت کردند.
دولت روسیه و کشورهای آفریقایی باید سیستم تجارت مواد غذایی خود را ایجاد کنند که خارج از چارچوب طرح‌های تجاری و سیستم مالی غرب عمل کند. چنین تجارت مستقیم می تواند کارتل غذایی غرب را از بین ببرد که تجارت جهانی غذا را در انحصار خود قرار داده است و آن را کنترل می‌کند".
گفتنی است، مدت اعتبار "معامله غلات" در 17 ژوئیه 2023 میلادی منقضی شد. پیش از این، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در گفتگو با سیریل رامافوزا، همتای آفریقای جنوبی خود، گفته بود که تعهدات برای رفع موانع صادرات مواد غذایی و کودهای شیمیایی روسیه انجام نشده است. پوتین در این گفتگو تاکید کرد که هدف اصلی این توافق یعنی تامین غلات به کشورهای نیازمند از جمله در قاره آفریقا محقق نشده است.
ابتکار دریای سیاه، که در 22 ژوئیه 2022 توسط نمایندگان روسیه، ترکیه، اوکراین و سازمان ملل امضا شد، شامل صادرات غلات و مواد غذایی اوکراین و همچنین کودهای شیمیایی از طریق دریای سیاه از سه بندر از جمله اودسا است. هماهنگی تردد کشتی ها توسط مرکز هماهنگی مشترک در استانبول انجام می شود. ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه خاطرنشان کرد که غرب بیشتر غلات اوکراین را به کشورهای مورد نظر خود صادر می کند و نه به کشورهای نیازمند آفریقا.
ابتکار غلات بخش جدایی ناپذیر از یک توافقنامه جامع است. بخش دوم - تفاهم نامه روسیه و سازمان ملل که به مدت سه سال طراحی شده است - رفع انسداد صادرات مواد غذایی و کودهای شیمیایی روسیه را در نظر می گیرد، از جمله وظایف اصلی، اتصال مجدد بانک روسی "روس سلخوزبانک"به سوئیفت، ازسرگیری صادرات ماشین آلات کشاورزی و قطعات یدکی، سرویس‌دهی مربوطه، بازسازی خط لوله آمونیاک تولیاتی ـ اودسا و تعدادی اقدامات دیگر است. همانطور که در مسکو اشاره شد، این بخش از توافقنامه هنوز اجرایی نشده است.
دیمیتری پسکوف، دبیر مطبوعاتی رئیس جمهور فدراسیون روسیه در 21 ژوئن گفت که هیچ پیش نیازی برای تمدید قرارداد غلات وجود ندارد، زیرا تعهدات در قبال روسیه اجرا نمی شود.
قرارداد غلات در 18 ژوئیه متوقف شد، روز 17 ژویئه (دوشنبه) فدراسیون روسیه به ترکیه، اوکراین و سازمان ملل مخالفت خود با تمدید توافق غلات را اطلاع داد. دیمیتری پسکوف، دبیر مطبوعاتی رئیس جمهور فدراسیون روسیه اظهار داشت که روسیه به محض تکمیل بخش روسی توافق معامله غلات بلافاصله به اجرای آن بازخواهد گشت.
روسیه پیش از این به ترکیه، اوکراین و سازمان ملل اطلاع داده بود که به اجرای قرارداد غلات را که شامل صادرات غلات و مواد غذایی اوکراینی و همچنین کود از سه بندر از جمله اودسا از طریق دریای سیاه است، خاتمه می دهد. غرب بیشتر غلات اوکراین را به کشورهای خود و نه به کشورهای نیازمند آفریقا صادر کرد و بدین ترتیب شرط لازم طرف روسیه برای ادامه معامله را زیر پا گذاشت.
همانطور که ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه پیشتر گفته بود، فدراسیون روسیه علیرغم تصمیم گیری در مورد توافق غلات، به اقدامات خود برای تضمین امنیت غذایی جهانی ادامه خواهد داد.
جوزپ بورل، رئیس دیپلماسی اتحادیه اروپا، گفت که وزرای خارجه اتحادیه اروپا روز 20 ژوئیه (پنجشنبه) در مورد پیشرفت اوضاع پس از پایان ابتکار غلات، تهدید امنیت غذایی و کمک های نظامی به اوکراین بحث خواهند کرد. به گفته وی، پایان ابتکار غلات دریای سیاه منجر به "بحران جهانی غذای جدی" خواهد شد.
با فسخ قرارداد، روسیه فرصتی برای اصلاح این وضعیت دارد. همانطور که وزارت دفاع روز چهارشنبه اعلام کرد، پس از توقف معامله غلات و بسته شدن کریدور بشردوستانه دریایی از نیمه شب 20 ژوئیه، همه کشتی‌هایی که عازم بنادر اوکراین در دریای سیاه هستند، به عنوان حامل‌های احتمالی محموله‌های نظامی در نظر گرفته می‌شوند که در درگیری اوکراین در طرف رژیم کی‌یف نقش دارند. روسیه مشارکت در معامله غلات را متوقف کرد، زیرا بخش دوم توافقات بسته در مورد تعدادی از شرایط از جمله صادرات کود و سایر محصولات روسیه اجرا نشد.
پس از توقف ابتکار غلات دریای سیاه و بسته شدن کریدور بشردوستانه دریایی، همه کشتی‌هایی که عازم بنادر اوکراین در آب‌های دریای سیاه هستند، از نیمه‌شب 20 ژوئیه 2023 به‌عنوان حامل‌های احتمالی محموله‌های نظامی در نظر گرفته می‌شوند که در درگیری اوکراین به طرفداری از رژیم کی یف شرکت دارند.