چرا ادغام AUKUS و ناتو خطری جدی برای آسیا و اقیانوسیه ایجاد می کند؟

پوتین رئیس جمهور روسیه روز سه شنبه در سخنرانی خود در یازدهمین کنفرانس مسکو درباره امنیت بین المللی خاطرنشان کرد: ایالات متحده با تشکیل انجمن های نظامی-سیاسی جدید تحت کنترل واشنگتن به دنبال اصلاح نظام روابط بین دولتی در منطقه آسیا و اقیانوسیه است.

طبق گفته پروفسور جو سیراکوسا، دانشمند علوم سیاسی و رئیس دانشگاه جهانی آینده، دانشگاه کرتین، دولت ایالات متحده در سال های اخیر حضور نظامی خود را در منطقه تقویت کرده است، بلوک های جدیدی را تشکیل داده و تلاش می کند تا آنها را با هم سازگار کند.

سیراکوسا به اسپوتنیک گفت: «لوید آستین وزیر دفاع آمریکا حول کشورهای فیلیپین، ژاپن، کره جنوبی، استرالیا می دود و در مورد تعمیق تعهدات استراتژیک، دوبرابر کردن سیاست ها، دکترین ها و پایگاه های آمریکایی صحبت می کند. وی تلاش می‌کند تا دارایی‌های این کشورها را در اختیار ایالات متحده قرار دهد. اما امر این واقعاً چگونه انجام می‌شود؟ این کار از طریق وزارت دفاع آمریکا صورت می گیرد».

این پروفسور افزود: .«فکر می‌کنم آنها با وحشت آفرینی نیز بازی می‌کنند. به خاطر داشته باشید، در حال حاضر 193 کشور در جهان وجود دارد. و اینها همه دولت‌ ملی هستند [...] و بسیار سخت است که مردم را وادار به انجام کاری که می‌خواهید، کنید. قدرت های بزرگ راه هایی برای تحمیل خود به دیگران دارند. من فکر می کنم این کار از طریق دیپلماسی نرم نیز انجام می شود. شما باید به مردم اجازه دهید فکر کنند که اهداف شما، اهداف آنها هستند و اهداف آنها، اهداف شماهستند و اینکه آنها فکر کنند که آنچه شما انجام می دهید، به نفع آنهاست».

فرمت AUKUS در 15 سپتامبر 2021 رونمایی شد. طی دو سال گذشته، ایالات متحده، بریتانیا و استرالیا یک قرارداد بزرگ در مورد زیردریایی های هسته‌ ای امضا کردند و همچنین مطالعات در مورد فن‌آوری‌های نظامی جدید، از جمله تعداد بالای پهپادها راغاز کردند.

نیوزلند - نزدیکترین همسایه استرالیا - ظاهراً در حال بررسی پیوستن به این بلوک است. اخیراً این کشور اقیانوس آرام دکترین نظامی خود را بازسازی کرده و از چین - شریک تجاری اصلی خود - به عنوان یک چالش فزاینده برای "قوانین و هنجارهای بین المللی موجود" نام برد. ولینگتون نوسازی نیروهای مسلح خود را آغاز کرده است و خواستار افزایش قابلیت همکاری با متحدان و شرکای خود شده است.

با وجود اینکه ژاپن در قالب AUKUS حضور ندارد، یک پیمان دفاعی با استرالیا، یکی از شرکت کنندگان فرمت سه جانبه، منعقد کرده است. این معاهده اوایل ماه جاری اجرایی شد. علاوه بر این، ژاپن بخشی از گفتگوی چهارجانبه امنیتی یا چهارگانه ای است که بین استرالیا، هند، ژاپن و ایالات متحده تشکیل شده.

ژاپن همچنین در اواخر سال گذشته برنامه نوسازی نظامی جسورانه ای را در چارچوب استراتژی امنیتی جدید آغاز کرد. آخرین برگه سفید دفاعی توکیو در سال 2023 که توسط نخست وزیر فومیو کیشیدا و دولت وی تصویب شد، در مورد ظهور چیزی کمتر از "عصر بحران جدید" هشدار می دهد و از روسیه، چین و کره شمالی به عنوان چالش های اصلی ژاپن نام می برد.

ایگور ایستومین، محقق ارشد در مرکز مطالعات پیشرفته آمریکا (MGIMO) که اوایل این هفته اسپوتنیک اظهارات وی را منتشر کرده بود، تاکید کرد که پیمان‌ها و بلوک‌های متعددی که توسط واشنگتن و متحدانش تشکیل شده‌اند. "همه با هم درهم تنیده شده‌اند و همه این هدف را دنبال می‌کنند - بازدارندگی".

سیراکوسا تایید کرد که "ادغام" AUKUS با ناتو یک سناریوی قابل قبول است.

این کارشناس می‌گوید: "ادغام‌هایی که از آن صحبت می‌کنند، برای مثال، مانند بازی‌های جنگی است. استرالیا به تازگی بازی های جنگی را در سواحل شمالی خود برگزار کرده است. سیزده کشور، از جمله آلمان، ناتو و ژاپن در آنشرکت کردند و برخی از آنها برای اولین بار در آن نقطه حاضر شده بودند. این یکی از راه های ادغام است - توسعه و ترویج بازی های جنگی. و برای این کار، اضافه شدن نیروها و منابع کشورهای دیگر تشویق می شود. منظورم این است که این یکی از روش هایی است که انجام می شود. در واقع همه اینها در سطح نظامی اتفاق می‌افتد، برخی از آن‌ها در سطح سیاسی از طریق دیپلماسی نرم و مانند آن اتفاق می‌افتد، اما من فکر می‌کنم این یک رویکرد دفاعی و دیپلماسی، از نوع دیپلماسی نرم با این کشورها است."

در واقع، واشنگتن این واقعیت را کتمان نمی‌کند که قرار است بلوک‌ها و پیمان‌های متحد در منطقه آسیا و اقیانوسیه به صورت هماهنگ عمل کنند.

در 18 آوریل، دریاسالار جان سی. آکیلینو، فرمانده نیروی دریایی ایالات متحده در فرماندهی هند و اقیانوس این کشور(USINDOPACOM)، در برابر کمیته خدمات مسلح مجلس نمایندگان شهادت داد و دیدگاه پنتاگون از "استراتژی هند و اقیانوس آرام" واشنگتن را تشریح کرد.

آکیلینو به قانونگذاران آمریکایی گفت که USINDOPACOM در حال نزدیک کردن AUKUS با شراکت دیپلماتیک چهارگانه، سازمان اطلاعاتی Five Eyes Anglophone و سایر بلوک‌ها به منظور "اجرای فعالیت‌های همکاری امنیتی، آموزش و تمرین‌ها برای تقویت این روابط، ایجاد ظرفیت مشترک، وافزایش قابلیت همکاری با سایر بلوک‌ها است."

این فرمانده همچنین خاطرنشان کرد که پنتاگون به همراه متحدان ایالات متحده در حال ایجاد یک "شاخه" در آسیا و اقیانوسیه است که در آن "نیروهای مشترک مستقر و چرخشی مسلح با قابلیت های مرگبار" مستقر خواهند شد. او خواستار افزایش بازدارندگی علیه چین، روسیه و کره شمالی شد و مدعی شد که "نظام چندقطبی" در وهله اول به نفع "رژیم‌های استبدادی" است.

به گفته سیراکوسا، منطق واشنگتن در پشت افزایش حضور نظامی در آسیا و اقیانوسیه روشن است: تشکیلات سیاست خارجی آمریکا می‌خواهند ایالات متحده را به موقعیتی که در سال 1991 داشت، بازگرداند، زمانی که ایالات متحده پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی رهبر یک جهان تک قطبی شد.

این پروفسور تصریح کرد: "این یک توهم بود و فقط مدت کوتاهی دوام آورد. اما نئومحافظه‌کاران و نئولیبرال‌هایی که در سال 1991 سیاست خارجی آمریکا را اداره می‌کردند، فکر می‌کنم آنها در 30 سال گذشته تلاش کرده‌اند آن شرایط را بازپس بگیرند. این همان کاری است که آنها در سراسر جهان انجام می دهند. بایدن و مقامات سیاست خارجی، افرادی هستند که که در دهه 1990 این نمایش را اجرا می کردند، من فکر می کنم به همین دلیل هم هست که آنها هنوز به دنبال روسیه هستند، زیرا این یک کار ناتمام است. آنها روسیه را پس از پایان اتحاد جماهیر شوروی به اندازه کافی فلج نکردند. آنها پس از تصمیم چین برای پیوستن به سازمان جهانی بهداشت و سازمان تجارت جهانی و چیزهایی از این دست، به اندازه کافی چین را فلج نکردند. من فکر می‌کنم این شیوه تلاشهای ایالات متحده است، تصور می‌کنم در حال بازگشت به موقعیتی است که در آن زمان به آن فکر می‌کرد، اما واقعا هرگز این کار را نکرد. برای یک دقیقه باور کنید که ایالات متحده کنترل جهان را در دست دارد."

در حالی که تمایل واشنگتن برای احیای موقعیت امپریالیستی خود روشن است، اما مشخص نیست که متحدان ایالات متحده در آسیا و اقیانوسیه چگونه از افزایش حضور نظامی در حال گسترش سود می برند. اگرچه افزایش هزینه‌های دفاعی نویدبخش مشاغل و سرمایه‌گذاری‌های جدید است، مجموعه‌ای از بخش‌های دیگر، از جمله سیاست‌های اجتماعی، احتمالاً کنار گذاشته می‌شوند. علاوه بر این، بازیگران اقیانوس آرام متحد ایالات متحده در معرض مختل کردن روابط و مشارکت تجاری با چین هستند. علاوه بر این، اگر درگیری بالقوه در منطقه رخ دهد، می تواند منجر به ویرانی، خسارات اقتصادی و تلفات غیرنظامی شود.

سیراکوسا فرضیه‌ای را مطرح می کند: "اگر استرالیایی‌ها، برای مثال، در یک زیردریایی هسته‌ای آمریکایی حضور داشته باشند، یعنی در مورد این چیزها آموزش ببینند". و زیردریایی های هسته ای و کشتی های هسته ای آمریکایی در دریای چین جنوبی حضور دارند. و درگیری بین یک کشتی چینی و کشتی آمریکایی بوجود می آید و استرالیایی ها بلافاصله کشته می شوند. سپس استرالیایی ها به جنگی کشیده می شوند که نمی خواهند و نمی توانند آنرا به خود اجازه دهند. شما باید بسیار مراقب باشید که ثروت ملی و خون خود را چگونه خرج می کنید. و استرالیا ممکن است در شرایطی درگیر شود که کنترلی بر آن نداشته باشد و منافع ملی استرالیا را تامین نکند."

کارشناسان بین‌المللی خاطرنشان می‌کنند که یکی از این درگیری‌های بالقوه می‌تواند در تنگه تایوان رخ دهد، زیرا دولت بایدن به طور فزاینده‌ای در حال نظامی کردن جزیره همنام است. و به نظر می رسد که متحدان ایالات متحده در مورد این احتمال نگران هستند.

در ماه ژوئیه، وال استریت ژورنال اعلام کرد که دولت ژاپن آماده است به ایالات متحده اجازه دهد تا در صورت درگیری بر سر تایوان از پایگاه های خود در ژاپن استفاده کند، اما مشارکت خود توکیو بعید است.

طبق گزارش ژوئیه موسسه Quincy for Responsible Statecraft، ژاپن تنها متحد ایالات متحده نیست که تمایلی به جنگ با چین بر سر تایوان ندارد. دولت استرالیا به ویژه نشان داد که هیچ قولی به واشنگتن در مورد مشارکت نظامی در درگیری احتمالی بر سر تایوان نداده است. فیلیپین نیز نمی خواهد وارد درگیری شود. کره جنوبی و تایلند نیز هیچ اشتهایی برای پیوستن به عملیات جنگی احتمالی ایالات متحده در تنگه تایوان ندارند، چه رسد به اینکه به عنوان نمایندگان آمریکا عمل کنند.

در همین حال، ایالات متحده همچنان به افزایش مخاطرات در آسیا و اقیانوسیه ادامه می دهد و متحدان خود را با انتخاب سختی روبرو می کند که آیا به بهای منافع ملی خود از راه واشنگتن پیروی کنند یا از یک رویکرد مستقل در سیاست خارجی استقبال کنند.