ایران یکی از مراکز مهم و مطرح در زمینه جراحی زیبایی و پلاستیک محسوب می شود. بر اساس آمار رئیس انجمن جراحان پلاستیک، فقط در تهران روزانه حدود ۳۰۰ عمل جراحی بینی انجام می شود.
با در نظر گرفتن این مسئله که عمل بینی، شایع ترین نوع جراحی زیبایی در جهان است ، در ایران نیز علی رغم هزینه های بالای آن ، حرف اول را می زند.
اما اخیرا خبرهایی از بالارفتن آمار جراحی های زیبایی غیر ضروری در ایران منتشر شده است. جراحی های فک و صورت، تزریق ها، جراحی های لیفت که در بیشتر موارد غیر ضروری هستند. واژه هایی مانند گوش الاغی و چشم گربه ای نیز توجه رسانه ها را به خود جلب کرده و با واکنش هایی در شبکه های مجازی روبه رو شده است. رئیس انجمن علمی حقوق پزشکی ایران در این زمینه خاطر نشان کرد که جراحی های نوظهور زیبایی مانند تغییر رنگ چشم و شکل گوش از جمله عمل های جراحی مشروع تلقی نمی شود و بر اساس قانون مجازات اسلامی غیر قانونی و قابل تعقیب کیفری است.
حسن نوروزی سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس اعلام کرد:«هرگاه کسی علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید، علاوه بر کیفر عمل به حبس از ١٠روز تا دو ماه یا تا ٧٤ ضربه شلاق محکوم خواهد شد و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نباشد؛ اما عفت عمومی را جریحهدار نماید، تنها به حبس از ١٠روز تا دو ماه یا تا ٧٤ ضربه شلاق محکوم خواهد شد. بر این اساس هم فردی که تقاضای انجام اینگونه عملهای جراحی مجرمانه را دارد و هم پزشکی که راه را برای تحقق این عملها تسهیل و اسباب ارتکاب جرم را فراهم میکند، مجازات خواهند شد. »
اما آیا واقعا این جراحی های زیبایی خلاف عرف و قانون بوده و افراد با اینکار مرتکب جرم میشوند؟ آیا باید برای آنها مجازات در نظر گرفته شود؟
دکتر شاهین محمد صادقی ، فوق تخصص جراحی پلاستیک و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران در این خصوص توضیح می دهند:
فعلا در خصوص تصویب این قانون اطلاعیه ای در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس منتشر نشده است. بنابراین در حال حاضر شکل قانونی ندارد و ممکن است در کمیسیون های دیگر مجلس ، مانند کمیسیون غذایی مطرح شده باشد. اما در کمیسیون بهداشت و درمان که مسئول مستقیم این موضوع است ، این طرح نبوده است و در صحن مجلس هم حداقل تا یکسال گذشته چنین قانونی وضع نشده است. اما سخنگوی وزارت بهداشت در مصاحبه ای بیان داشته است که با اینچنین جراحی هایی که باصطلاح غیر متعارف نامیده می شوند، برخورد خواهد شد. من فکر می کنم که حرف درستی است. جراحی پلاستیک فی نفسه کار بدی نیست. البته باید بگویم خود جامعه جراحان پلاستیک هم مخالف این قضیه نیستند که با کارهای غیر متعارف برخورد شود. ما معتقدیم که جراحی پلاستیک یک علم و دانش و کاری طبق اصول پزشکی است. جراحی های غیر متعارف و روش های غیر اجتماعی مورد قبول ما نیست و امیدواریم که وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی با چنین کارهایی که غیر متعارف است برخورد نمایند. با این کارها و جراحی های نامتناسب باید برخورد شود به دلیل اینکه هم برای اجتماع و هم برای جامعه پزشکی کشور کسب آبرو نمی کند بلکه با آبروریزی همراه است.
با توجه به این مسئله که جراحی پلاستیک و زیبایی ایران در جهان از شهرت خاصی برخوردار است و پزشکان ایرانی در این زمینه مهارت و دانش بالای خود را به اثبات رسانده اند، به نظر شما چطور باید با افرادی که برای انجام جراحی های غیر متعارف از خارج از کشور به این پزشکان مراجعه کرده اند، برخورد نمود؟
خوشبختانه پزشکی ایران بعد از انقلاب و در سال های اخیر پیشرفت بسیاری خوبی داشته است و ما در بسیاری از موارد متخصصینی داریم که در دنیا حرف های زیادی برای گفتن دارند و از بالاترین علم روز در رشته خود استفاده می کنند. چه در پیوند اعضاء، چه در جراحی پلاستیک، چه در رشته های داخلی و چه در جراحی های عمومی. خیلی از افراد از کشورهای اروپایی و کشورهای همسایه به دو دلیل مهم برای کارهای پزشکی به ایران می آیند. اول از همه تجربه بالای پزشکان و اعتبار جهانی شان و همچنین قیمت مناسبی که در ایران در مقایسه با سایر کشورها وجود دارد. برای حفظ این کیفیت و این اعتبار باید اصول پزشکی رعایت شود. یعنی حتما بر اساس علم رفتار شود. جراحی های غیر متعارف نه علمی و نه اخلاقیست و باعث کاهش اعتبار و آبروی پزشکی کشور می شود. ما انتظار داریم که جلوی اینکار گرفته شود.
آیا تعداد این جراحی های غیر متعارف انجام شده در حدی است که باید نگران وضعیت بود؟
باید این نکته را مد نظر داشت که این مدل از جراحی ها خیلی شایع نیست. نسبت به کل جراحی های پلاستیکی که انجام می شود، تعداد جراحی های غیر متعارف بسیار کم است. اما همین تعداد اندک نیز برای ما خوب نیست. به طور مثال یک در هزار جراحی هایی که انجام می شود ممکن است غیر متعارف باشد. اما همین میزان هم به نظر ما زیاد است و ما این کار را غیر علمی و اخلاقی می شماریم و معتقدیم که نباید انجام شود.