گزارش و تحلیل

چرا طرح های مختلف ارزی در ایران شکست می خورد؟

© Sputnik / Mihail Kutuzovچرا طرح های مختلف ارزی در ایران شکست می خورد؟
چرا طرح های مختلف ارزی در ایران شکست می خورد؟ - اسپوتنیک ایران  , 1920, 09.12.2025
اشتراک
نبود رویکرد واحد در قانونگذاری و تغییر دستوری و سلیقه ای قوانین بانکی عملا موجب آن شده که مردم حاضر نباشند پولهای خود را به بانک ها بسپرند
طبق برخی آمار غیر رسمی ایرانی ها بیش از دویست ملیارد دلار و ارز پول نقد و معادل همان مبلغ طلا و سکه در خانه های خود نگه می دارند و سقوط روز افزون قیمت ریال و بی اعتمادی به ارز ملی وهمچنین سیاست های اشتباه اقتصادی و مالی موجب آن شده که مردم بیش از پیش به سمت خرید طلا وارز بروند.
دلار در بازارهای آزاد از مرز 125 هزار تومان عبور کرده و هیچ کس دلیل آن را نمی داند و بدیهی است که مردم همه به سمت خرید ارز برای حفظ ارزش دارایی خود هجوم بیاورند و این ماجرا را تشدید کنند.
در حالی که دولت ایران در به در دنبال سرمایه گذار برای سرمایه گذاری در پروژه های اقتصادی راکد کشور می باشد چندصد ملیارد دلار سرمایه کشور به جای اینکه در بانک ها باشد در خانه ها خوابیده.
اخیرا وزیر اقتصاد در روز دانشجو و در ملاقات با دانشجویان هم نسبت به سیاست چند نرخی ارز انتقاد شدیدی داشته و فحوای کلام ایشان این بود که همه ارزهای ترجیحی که دولت برای تامین کالای اساسی مورد نیاز مردم خرج می کند به جیب دلال ها و یا به قول معروف رانت خواران می رود و کالای اساسی با قیمت ارز ترجیحی به دست مردم نمی رسد و معلوم نیست که چرا برخی هنوز اصرار بر چند نرخی بودن قیمت ارز دارند؟
همچنین ایشان در باره طرحی به نام "طرح رویش" صحبت کردند که هدف آن جذب سرمایه های خانگی ارزی به بورس می باشد.
در شرایط معمولی این طرح می تواند طرح بسیار جالب و مولدی باشد اما با توجه به اینکه سیستم بانکی ایران بارها و بارها با مردم بد عهدی کرده بعید به نظر می رسد مردم تشویق شوند سرمایه های خانگی خود را از خانه خارج کنند.
بارها پیش آمده که دولت مردم را تشویق کرده که پولهایشان را در بانک ها به صورت ارز بسپارند و بانک ها تعهد کرده اند که اگر اینها پولها را مطالبه کنند همان ارز را با سود بانکی به آنها پس دهند اما هر بار مردم اعتماد پیدا کردند و پولهای خود را به بانکها سپردند به قول معروف نقره داغ شده اند و بانکها نهایتا پول آنها را با کلی دردسر با قیمت ارز دولتی و به ریال به آنها پس داده اند.
نبود رویکرد واحد در قانونگذاری و تغییر دستوری و سلیقه ای قوانین بانکی عملا موجب آن شده که مردم حاضر نباشند پولهای خود را به بانک ها بسپرند و عملا دولت از این مقدار ارز که می تواند مشکلات عدیده اقتصادی کشور را حل کند محروم مانده.
از سوی دیگر، در شرایطی که ایران ذیل تحریم های مالی بین المللی قرار دارد، اصرار برخی بر پیاده سازی قوانین FATF و حتی قوانین و مقررات سخت تر از آن در کشور به بهانه مبارزه با پولشویی و... از یک سو و قوانین مالیاتی متعدد که هر روز جدید آن تصویب می شود و هدف اش کنترل اموال مردم می باشد و اصرار بر سرکشی به حساب های مردم موجب آن شده که بسیاری دیگر حاضر نباشند از طریق سیستم بانکی با هم تعامل کنند و متاسفانه امروزه می بینیم در بین مردم تعامل به صورت دلاری و یا سکه ای و یا درهمی و یورویی رواج پیدا کرده و مردم برای اینکه درگیر قوانین مالیاتی و FATF نشوند و این بد ترین اتفاقی است که می تواند برای کشور رخ دهد.
بسیاری از کشورها چنین تجربه ای را داشته اند دلیل اصلی آن این است که افرادی که با بازرهای کشور هیچ آشنایی ندارند و فقط در کتابهای درسی اقتصاد خوانده اند یا اینکه حتی در کشورهای دیگر تحصیل کرده اند و با اقتصاد داخلی کشور خودشان آشنایی ندارند یا به قول معروف خاک بازار را نخورده اند تصمیم گیر اقتصادی و مالی کشور می باشند، این در حالی است که اصول اقتضا می کند همانند بحث تصمیم گری سیاسی تصمیم گیری اقتصادی بر اساس شرایط هر کشوری و بر اساس بازار و شرایط آن گرفته شوند نه بر اساس فرمول های کتاب های درسی.
تصور اینکه با بگیر و ببند و تصویب قوانین سخت گیرانه می توان جلوی این ماجرا را گرفت تصور اشتباهی بیش نیست و نباید اشتباهات قبلی که در کشور و یا حتی کشورهای دیگر رخ داده را دورباره تکرار کرد.
بسیاری شرایط آرژانتین را مثال می زنند که تا همین دو سه سال پیش تورم بالای 270% را تجربه میکرد و دولت آن با استفاده از نیروهای امنیتی و ارتش و نیروهای نظامی تلاش کرد که با تورم و استفاده مردم از دلار برای تبادلات مالی مقابله کند اما فقط با شکست مواجه شد و بسیاری مردم به زندان رفتند و پولهایشان مصادره شد اما فقط دولت با فروپاشی اقتصادی مواجه شد.
آقای میلی بعد از به قدرت رسیدن دولت را تا یک سوم کوچک کرد و چند نرخی ارز را متوقف کرد و رانتخواران را بازداشت کرد و جلوی کار آنها را گرفت و پزوی آرژانتین را به دلار آمریکا وصل کرد و به مردم اعلام کرد که دیگر دولت محاسبات و تعاملات خود را بر اساس پزو انجام نمی دهد تا پول چاپ کند و ارز ملی آنها پایین بیاید و هزینه های خود را از جیب آنها تامین کند و حتی خودشان هم می توانند به دلار آمریکا با هم تعامل کنند و....
پس از حدود یک سال وقتی که مردم دیدند می توانند به دولت اعتماد کنند پولهای خود را به بانک ها سپردند و امروزه تورم 270% آرژانتین به رشد 2% رسیده.
البته باز هم تکرار می کنم نسخه آرژانتین که در تحریمهای بین المللی نیست نمی تواند نسخه مناسب برای ایرانی باشد که در تحریم است اما میتوان از آن پند گرفت.
نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала