ورزش بهترین راه کنترل دیابت
© Depositphotos.com / Kruchenkova
اشتراک
شهرنشینی و سبک زندگی در کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران، این روند را تشدید کرده است. کشورهای توسعهیافته این مرحله را چند دهه قبل پشت سر گذاشتهاند. البته دیابت در تمام دنیا در حال افزایش است و پیشبینیها همواره کمتر از آمار واقعی بوده است.
دکتر علیرضا مهدوی، معاون مرکز بیماری های غیر واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و مدیر برنامه کشوری پیشگیری و کنترل دیابت در ایران، در خصوص برنامه های این کشور برای مهار دیابت به خبرنگار اسپوتنیک در تهران گفت: ما یک پیمایش داریم به نام "پیمایش استپز" که معتبرترین پیمایش در حوزه عوامل خطر بیماریهای غیرواگیر است و هر پنج سال یکبار انجام میشود. این کار را مطابق با استانداردهای سازمان بهداشت جهانی، بیش از 20 سال است که انجام میدهیم. الان در حال اجرای مقدمات نهمین دوره آن هستیم که انشالله اواخر امسال یا اوایل سال آینده انجام خواهد شد.
آخرین آمار مربوط به دوره هشتم در سال 1400 است که نشان میدهد بیش از14 درصد جمعیت بالای 25 سال کشور مبتلا به دیابت بودهاند. این عدد معادل حدود هفت و نیم میلیون نفر است. به علاوه، افرادی که در مرحله "اختلال قند ناشتا" یا "پیشدیابت" قرار داشتند (یعنی قند خون بین 100 تا 126 میلیگرم) نیز باید به این عدد اضافه شوند. اگر این دو گروه را با هم جمع بزنیم، به عددی حدود 20 میلیون نفر میرسیم.
وی افزود: دلیل جمعزدن این دو گروه این است که اولاً، افراد پیشدیابتی، در واقع بخش بزرگی از دیابتیهای سالهای آینده را تشکیل میدهند. ثانیاً، حتی اگر این افراد هرگز به دیابت کامل مبتلا نشوند، در همان مرحله پیشدیابت نیز در معرض عوارض قلبی-عروقی ناشی از دیابت قرار دارند و بار سنگینی به نظام سلامت و سلامتی خودشان وارد میکنند.
دکتر علیرضا مهدوی، معاون مرکز بیماری های غیر واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و مدیر برنامه کشوری پیشگیری و کنترل دیابت در ایران، درباره علل افزایش ابتلا به دیابت بیان کرد: به طور کلی، دیابتی که در گذشته به آن "دیابت بزرگسالان" میگفتند (دیابت نوع 2)، بسیار وابسته به شیوه زندگی است. عوامل اصلی عبارتند از چاقی، کمتحرکی و تغذیه ناسالم. این عوامل از همه شایعتر هستند. حتی سازمان بهداشت جهانی در برنامه عملیاتی خود، هدفش را ثابت نگه داشتن شیوع دیابت و چاقی با هم قرار داده است، چون این دو بسیار به هم مرتبط هستند.
وی تاکید کرد: شهرنشینی و سبک زندگی در کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران، این روند را تشدید کرده است. کشورهای توسعهیافته این مرحله را چند دهه قبل پشت سر گذاشتهاند. البته دیابت در تمام دنیا در حال افزایش است و پیشبینیها همواره کمتر از آمار واقعی بوده است.
در کشور ما، علاوه بر سبک زندگی کمتحرک (مثل نشستن طولانیمدت پشت کامپیوتر)، مسئله ترکیب جمعیتی نیز مطرح است. جمعیت بزرگ متولدین دهه 60، اکنون وارد میانسالی شدهاند و این امر، افزایش تعداد دیابتیها را طبیعی میکند. همچنین، دیابت نوع 2 را امروزه در سنین پایینتر، حتی در نوجوانان و جوانان، مشاهده میکنیم.
دکتر علیرضا مهدوی، معاون مرکز بیماری های غیر واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و مدیر برنامه کشوری پیشگیری و کنترل دیابت در ایران، در خصوص راههای پیشگیری و کنترل دیابت نیز اظهار داشت: تغذیه سالم و تحرک کافی میتواند جلوی افزایش دیابت را بگیرد. شواهد کافی وجود دارد که نشان میدهد کاهش تنها 5 تا 7 درصد از وزن بدن در مرحله پیشدیابت، میتواند قند خون را به مرحله طبیعی بازگرداند. حتی در اوایل ابتلا، ممکن است بیماری به حالت بهبود برگردد.
فعالیت بدنی شاید به طور مستقیم روی کاهش وزن تاثیر زیادی نداشته باشد، اما باعث بهبود عملکرد انسولین و سیستم قلبی-عروقی میشود و مقاومت به انسولین را اصلاح میکند. کسی که منظم ورزش میکند، حتی اگر دیابتی باشد، تا 24-48 ساعت پس از هر بار ورزش، نیاز کمتری به دارو برای کنترل قندش دارد. بنابراین، ترکیب اصلاح تغذیه و فعالیت بدنی، هم برای پیشگیری و هم برای کنترل و نگهداری بیماری در سطح مناسب، بسیار موثر است.
