گزارش و تحلیل

آیا سیاست های آمریکا هیمنه دلار را خواهد شکست؟

آیا سیاست های آمریکا هیمنه دلار را خواهد شکست؟
آیا سیاست های آمریکا هیمنه دلار را خواهد شکست؟ - اسپوتنیک ایران  , 1920, 12.10.2025
اشتراک
نکته ظریف ماجرا در این است که امروزه یک اونس طلا چیزی حدود 4000 دلار است و این بدین معنا است که ارزش دلار چیزی حدود 124 برابر کمتر شده.
بسیاری کارشناسان تاریخی باور دارند یکی از اصلی ترین دلایل وقوع جنگ های جهانی اول و دوم این بود که پوند انگلیس در آن زمان پول متداول در تجارت جهانی بود و اقتصاد آلمان شاهد رشد چشمگیری بود وانگلیسی ها تلاش کردند با سوء استفاده سیاسی از پوند انگلیس و ایجاد محدودیت برای آلمان و مشتریانش جلوی رشد اقتصادی آلمان را بگیرند.
انگلیس و فرانسه همچنین بر تنگه های مهم جهانی تسلط داشتند و با افزایش تعرفه ها بر عبور کشتی هایی که به آلمان می رفتند و یا از آلمان به جای دیگر می رفتند به نوعی تلاش می کردند هزینه تمام شده کالای آلمانی افزایش یابد تا آلمان نتواند با آنها رقابت کند.
تنش ها قبل از جنگ جهانی اول زمانی به اوج رسید که آلمانی ها با عثمانی ها توافق کردند تا خط راه آهن برلین بغداد (تا بصره) را ایجاد کنند و امیدوار بودند با احداث این خط راه آهن بتوانند هزینه تمام شده خرید نفت خاورمیانه را کاهش دهند و از سوی دیگر کالای خود را از طریق این راه آهن بدون عبور از تنگه هایی که تحت کنترل انگلیس بود منتقل کنند.
انگلیس و فرانسه هم بر خلاف تعهدات بانکی خود اقدام به مصادره اموال آلمان به اشکال مختلف در بانک های خود می نمودند.
بعد از دو جنگ جهانی جهانیان تصمیم گرفتند که ماجرای وجود یک ارز ثابت برای تبادلات مالی را حل کنند و پس از چند سال مذاکره و گفتگو در شهر برتون وودز آمریکا در نهایت به یک توافق رسیدند که با نام معاهده برتون وودز معروف شد.
بر اساس این توافق قرار شد پشتوانه مبادلات بین المللی طلا باشد و با توجه به اینکه جابه جایی طلا مشکل بود دلار به عنوان ارز مناسب این تبادلات انتخاب شد.
ایالات متحده هم در معاهده تعهد کرد که نرخ تبدیل دلار به طلا را ثابت بر اساس چیزی حدود 31 دلار برای هر اونس نگه دارد و هر طرفی که 31 دلار به خزانه داری آمریکا پرداخت کند یک اونس طلا دریافت کند.
با توجه به اینکه اروپایی ها طی جنگ جهانی دوم اموال خود را به آمریکا منتقل کرده بودند حجم بالایی از ذخایر طلا در ایالات متحده انباشته شده بود و آمریکایی ها به راحتی می توانستند نرخ دلار و طلا را ثابت نگه دارند.
در سال 1971 میلادی دولت وقت ایالات متحده تصمیم گرفت به صورت یکجانبه از این معاهده خارج شود.
دلیل این تصمیم هم این بود که آمریکا در جنگ های متعدد بین المللی هزینه های زیادی را انجام داده بود و امکان حفظ موازنه دلار و طلا دیگر وجود نداشت و دولت وقت آمریکا برای تامین کسری بودجه خود نیاز داشت دلار چاپ کند.
بسیاری از کشورها، مخصوصا کشورهای اروپایی، نسبت به این تصمیم آمریکا معترض شدند و خواهان آن شدند که طلاهای خود را از آمریکا پس بگیرند و یا دلارهایشان را با طلاهای ذخیره شده در آمریکا مبادله کنند.
کار به جایی رسید که آمریکایی ها حتی برخی متحدان قدیمی خود یعنی انگلیس و فرانسه را تهدید به حمله نظامی و اشغال و تغییر حاکمان کردند.
این ماجرا موجب آن شد که یک فضای پر تنش بین المللی ایجاد شود و برای اینکه این فضا آرام بگیرد آمریکایی ها با عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی توافق کردند که مبادله نفت را فقط با دلار آمریکا انجام دهند و در مقابل آمریکا هم امنیت آنها و بقای حکام این کشورها را تضمین کند.
عملا نفت به جای طلا به پشتوانه دلار تبدیل شد.
نکته ظریف ماجرا در این است که امروزه یک اونس طلا چیزی حدود 4000 دلار است و این بدین معنا است که ارزش دلار چیزی حدود 124 برابر کمتر شده.
یعنی اگر در سال 1970 شما سی و یک دلار داشتید آن سی و یک دلار به ارزش طلای امروزی معادل 4000 دلار می باشد و یا اگر به عنوان مثال شما در آن زمان یک بشکه نفت را به قیمت 10 دلار می فروختید ارزش طلای آن بشکه نفت چیزی حدود 1240 دلار امروزی می باشد و نباید تصور کرد که اگر بشکه نفت الان حدود 80 دلار شده پس نفت گران شده بلکه در آمد حاصل از آن برای دولت ها بسیار کمتر هم شده.
اصلی ترین دلیل این اتفاقات هم این است که ایالات متحده پس از اینکه پشتوانه طلای دلار را برداشت بی حساب کتاب اقدام به چاپ دلار بی پشتوانه نمود تا بدهی های خود را صاف کند و امروزه طبق آمار چیزی حدود 40 هزار ملیارد دلار بدهی رسمی و بیش از 100 هزار ملیارد دلار بدهی عملی دارد که همه اش روی همین دلارها سر شکن شده.
در حالی که آمریکایی ها در معاهده برتون وودز رسما و به صورت مکتوب تعهد کرده بودند که به هیچ وجه از دلار به عنوان ابزار سیاسی استفاده نکنند اما امروزه مشاهده می کنیم که سوء استفاده سیاسی از ابزار دلار به اوج رسیده و آمریکایی ها برای فشار به دیگر کشورها که حرفشان را گوش نمی کنند از دلار استفاده می کنند.
تحریم های پراکنده و بی حساب کتاب آمریکایی ها بر علیه دیگر کشورها امروزه منجر به آن شده که کشورها به سمت جدایی از دلار بروند و اخیرا هم مشاهده کردیم که هند و روسیه تبادلات نفتی خود را با یوان چین انجام دادند و برخی کشورهای عربی اقدام به فروش نفت خود با ارز های دیگر نمودند و ایران هم قبلتر نفت خود را به یوان چین و درهم امارات و لیر ترکیه می فروخت.
امروز نیز اخباری مبنی بر تصمیم چین برای فروش اوراق قرضه دلاری خود در رسانه ها منتشر شد که بازار های اقتصادی جهانی را تکان داد.
دلیل این تصمیم چین هم دو عامل داشت، یکی بحث اعلام تصمیم امریکا مبنی بر افزایش تعرفه های کالای چینی به صد درصد و دیگری تهدید هایی که امروزه درباره مصادره اموال روسیه در بانک های اروپایی مطرح می باشد.
در واقع وقتی کشورهای جهان می بینند که غربی ها در صدد مصادره و سرقت اموال روسیه در بانکهای غربی هستند به فکر می افتند که هرچه سریعتر اموال خود را از این بانک ها خارج کنند چون دیگر این بانکها اعتباری ندارند.
در مبادلات ارزی که طی چند روز اخیر هم انجام شده مشاهده می کنیم که برای اولین بار یوان چین از دلار آمریکا سبقت گرفت و امروزه بسیاری از سرمایه داران جهان و کشورهای مختلف به سمت آن رفته اند تا ذخایر ارزی خود را به یوان چین تبدیل کنند و اگر هم شده حتی سپرده های ارزی خود را به بانکهای چینی منتقل کنند.
میتوان گفت شرایط امروزه شرایط بسیار بحرانی ای است که دلار آمریکا با آن مواجه می باشد و سیاست های آمریکا در سوء استفاده از ابزار دلار واقتصاد بر علیه دیگران دلیل اصلی این ماجرا می باشد.
ادامه این روند هم می تواند منجر به آن شود که کل بدهی های آمریکا به با چاپ دلار ایجاد شده به این کشور برگردد و موجب ایجاد یک بحران بزرگ درونی در این کشور شود.
نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала