اهداف پیدا و پنهان سفر ریاست جمهوری ایران به ترکیه
اشتراک
در طی ماه ها و هفته های گذشته هر دو رئیس جمهور مواضع تندی علیه عملیات اسرائیل در خاک غزه اتخاذ کردند با این تفاوت که ترکیه به حملات لفظی ، اعلانی و دیپلماتیک علیه اسرائیل بسنده نمود، اما ایران وارد یک جنگ نیابتی گسترده در منطقه با اسرائیل و متحدان غربی اش شده است .
به گزارش اسپوتنیک، دکتر رحمان حریری استاد دانشگاه در خصوص اهداف منطقه ای، بین المللی و دو جانبه سفر ابراهیم رئیسی ریاست جمهوری ایران به ترکیه گفت، سید ابراهیم رئیسی ظهر امروز چهارشنبه 4 بهمن ماه در آغاز سفر خود به ترکیه در محل کاخ ریاست‌جمهوری "آق‌سرای" از سوی "رجب طیب اردوغان" رئیس جمهور ترکیه مورد استقبال رسمی قرار گرفت.در این سفر هشتمین نشست شورای‌عالی همکاری‌های ایران و ترکیه به ریاست دو رئیس جمهور برگزار می‌شود و موضوعات مختلف دوجانبه ، منطقه ای و فرامنطقه ای مورد بحث و گفتگو قرار می گیرد .
حریری در ادمه گفت، گمان می رود یکی از اهداف این سفر افزایش همکاری های اقتصادی میان دو کشور باشد و این همکاری ها در تفاهم نامه های مختلف ،امضا و پیگیری خواهند شد. از موضوعات مهمی که در این مورد گفتگو خواهد شد تبادل انرژی به ویژه قراردادهای گازی ، اتصال شبکه برق دو کشور و افزایش مبادلات تجاری خواهد بود. آنچه آقای رییسی در این سفر در حوزه اقتصادی به آن اشاره داشت چشم انداز 30 میلیارد دلاری روابط تجاری دو کشور بوده که براورد این رقم بزرگ نیازمند عقد تفاهم نامه ها و قراردادهای مختلفی است که پیش بینی می شود در این سفر تفاهم نامه های مختلفی در این خصوص به امضا برسند .
وی افزود، از محورهای دیگر این سفر می توان به رایزنی دو رئیس جمهور درباره موضوعات مهم منطقه ای اشاره کرد. لازم به ذکر است دو کشور ایران و ترکیه در حوزه حمایت از فلسطین و غزه اشتراکات زیادی دارند. هر دو کشور از حامیان حماس و مردم غزه محسوب می شوند ایران حماس و جهاد اسلامی را ادامه محور مقاومت می داند و هیات حاکمه در ترکیه نیز به واسطه داشتن گرایش اسلام اخوان المسلمینی با حماس اخوانی اشتراکات زیادی داشته و فضای عمومی دو کشور نیز بر حمایت از حماس در مقابل اسرائیل تاکید دارد . این مهم به ویژه درگیری حوثی ها با امریکا و انگلیس در دریای سرخ ، احتمال ورود اسرائیل به جنگ با حزب الله لبنان ، عملیات های اسرائیل در خاک سوریه علیه ایران مورد بحث و گفتگو قرار خواهند گرفت.
حریری خاطر نشان کرد، طی ماه ها و هفته های گذشته هر دو رئیس جمهور مواضع تندی علیه عملیات اسرائیل در خاک غزه نشان داده اند با این تفاوت ترکیه به حملات لفظی ، اعلانی و دیپلماتیک علیه اسرائیل بسنده نموده، اما ایران وارد یک جنگ نیابتی گسترده در منطقه با اسرائیل و متحدان غربی اش شده است.
همچنین، طی هفته های گذشته حملات نامنظم حزب الله و تبادل آتش این نیرو علیه اسرائیل ادامه داشته است، نیروهای نزدیک به ایران در سوریه و عراق علیه پایگاه های آمریکایی آتش گشوده اند و حوثی های نزدیک به ایران وارد یک جنگ تمام عیار علیه کشتی های اسرائیلی آمریکایی و انگلیسی با هدف توقف کشتار مردم غزه توسط اسرائیل شده اند . اما ترکیه به دلیل اهمیت دیپلماسی اقتصادی در سیاست خارجی اش در اوج تنش های دیپلماتیک و اعلانی با اسرائیل روابط تجاری خود را با اسرائیل حفظ نموده است و بر حملات لفظی شدید علیه اسرائیل با هدف آرام نمودن افکار عمومی ترکیه بسنده نموده است.
1 نوامبر 2023, 16:37
حریری افزود، به نظر می رسد محور مهم دیگری که دو رئیس جمهور ایران و ترکیه درباره آن گفتگو خواهند نمود موضوع سوریه و عراق می باشد . تخاصم ترکیه با کردهای سوریه(روژاوا) و حملات مداوم این کشور علیه این نیروها از موضوعات داغ مورد گفتگو خواهد بود. ترکیه مایل است بخش هایی از استان ادلب سوریه را به تصرف خود دراورده و همچنان عملیات های هوایی و زمینی خود را علیه کردهای سوریه(از نظر ترکیه نیروهای کرد سوریه زیر چتر پ ک ک می باشند) ادامه دهد و در این میان آنکارا با روسیه و امریکا در خصوص سرکوب کردها اختلاف نظرهای جدی دارد. نزدیکی دولت سوریه به جمهوری اسلامی ایران و نفوذ تهران در دمشق مورد توجه مقامات ترکیه بوده و آنکارا سعی دارد چراغ سبز ایران را جلب نموده و با استفاده از نفوذ تهران بر دمشق، مسیر گفتگو آنکار-دمشق جهت سرکوب مناطق هم مرز سوریه با ترکیه که تحت تسلط کردها می باشند را هموار نموده و با حمایت بیشتر تهران بر وسعت حملات خود علیه کردها در شمال سوریه بیفزاید.
ایران نیز به دلیل تخاصم دیرینه با امریکا در این گفتگو بر تحت فشار قرار دادن نیروها و پایگاه های امریکایی مستقر در درون خاک سوریه تاکید و هدف تهران خروج امریکا از عراق و سوریه می باشد که احتمالا در این خصوص گفتگوهای محرمانه ای میان مقامات دو کشور انجام خواهد شد . همچنین موضوع و دغدغه دیگر ایران حملات اسرائیل به خاک سوریه می باشد که در این سفر درباره این موضوع نیز تبادل نظر خواهد شد .
این کارشناس مسائل بین الملل به اسپوتنیک گفت، محور منطقه ای دیگر که در این سفر مقامات دو کشور با حساسیت آن را دنبال خواهند نمود تحولات اقلیم کردستان عراق می باشد. اربیل اقلیم کردستان به رهبری حزب دمکرات کردستان عراق از متحدان ترکیه، جدیدا مورد حملات موشکی ایران قرار گرفته است و سلیمانیه شهر دیگر اقلیم کردستان که متحد تهران می باشد طی ماه های گذشته مورد حملات پهپادی ترکیه قرار گرفته و بنوعی اشتراکات و اختلافاتی میان دو کشور در این حوزه وجود دارد که در این سفر درباره آن گفتگو خواهد شد . ایران خواهان تحت فشار قرار دادن حزب دمکرات کردستان عراق در اربیل است که دلایل آن نیز به همه پرسی استقلال ، پیوستن حزب دمکرات به ائتلاف های قدرت در بغداد (ائتلاف هایی که خواهان استقلال بیشتر عراق در برابر ایران می باشند) نزدیکی اربیل به ائتلاف همپیانی کشورهای غربی در عراق و سوریه ، نظر منفی اربیل درباره خروج امریکا از عراق و ... می باشد.
وی در پایان افزود، تهران مایل است از نفوذ انکارا بر اربیل جهت تحت فشار قراردادن حزب دمکرات کردستان عراق به رهبری بارزانی ها استفاده نموده و انکارا نیز مایل است از نفوذ ایران بر سلیمانیه جهت فشار بر حزب اتحادیه میهنی کردستان به رهبری طالبانی ها مستقر در سلیمانیه استفاده نماید. ترکیه معتقد است بغداد و سلیمانیه از پ ک ک به عنوان اهرم فشار علیه ترکیه استفاده نموده و حملات گاه بیگاه پهبادی ترکیه در سلیمانیه در این راستا توسط انکارا توجیه می شود . با وجود اشتراک نظر ایران و ترکیه بر سرکوب کردها در منطقه بین النهرین ، اختلاف نظرهایی درباره عملیات در اقلیم کردستان وجود دارد که درباره آن گفتگو خواهد شد هر چند به باور بسیاری از کارشناسان متخصص، ترکیه در طی دهه های اخیر (با وجود اشتراکات بالای تمدنی ایران با کردها در بین النهرین) بخوبی توانسته است ایران را با سیاست های ضدکردی خود در منطقه همراه نماید . پیش بینی می شود مقامات ایرانی درباره تحولات غیر قابل پیش بینی در لبنان، عراق، سوریه و یمن با ترکیه هم اندیشی داشته باشند . هر دو کشور نگران افزایش دامنه جنگ غزه به سراسر خاورمیانه می باشند و احتمالا ایران از ترکیه خواهد خواست که پیام های هشدار آمیزی با موضوع احتمال گسترش جنگ را به طرف های غربی مخابره نماید .
همچنین با توجه به تحریم های شدید اقتصادی غرب علیه ایران ، در این سفر مقامات ایرانی تمرکز خود را بر دور زدن تحریم ها و مراودات اقتصادی فی مابین تهران و آنکار خواهند گذاشت و تمرکز ترکیه نیز علاه بر اقتصاد بر حوزه های امنیتی به ویژه مبارزه با کردها خواهد بود .
