نگاه ویژه اسپوتنیک

اولین سفر وزیر خارجه ترکیه به ایران و پیامدهای آن

© Sputnik / Алексей Филиппов /  مراجعه به بانک تصاویر هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه
هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه - اسپوتنیک ایران  , 1920, 06.09.2023
اشتراک
هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه برای اولین بار از زمان تعیینش در پست جدید وزارت خارجه به ایران سفر کرد و با آقای امیر عبد اللهیان همتای ایرانی خود در باره مسائل دوجانبه و منطقه ای گفتگو کرد. در این سفر موضوعات مختلفی گفتگو شد اما حدس زده می شود که مسئله سوریه به علل مختلف در راس آنها قرار داشت.
آنچه قابل توجه است اینکه آقای امیر عبد اللهیان چند روز قبل از این این دیدار به سوریه سفر کرده بود و با مسئولان سوری از جمله بشار اسد رئیس جمهور سوریه دیدار و گفتگو کرد. همچنین سفر فیدان به روسیه پیش از سفر به تهران قابل توجه بود و می توان از دل این مقدمات موضوع مشترک یعنی سوریه را حدس زد. البته موضوع روابط دیرینه ایران و ترکیه در ابعاد دوجانبه اهمیت زیادی برای رهبران سیاسی دو کشور دارد و یکی از دلایل استمرار این روابط علیرغم اختلافات سیاسی و همپیمانی دو طرف در مسائل منطقه ای به ویژه در دهه گذشته بر می گردد به عمق این روبط و اصرار رهبران بر آن بوده است. از این رو می توان گفت که مسائل دوجانبه بخشی از این گفتگوها را به خود اختصاص داده است. موضوعاتی مانند توافق گازی دو طرف که مدت 25 ساله آن دو سال دیگر به سر می رسد و طرف ترکی اصرار دارد این توافق تمدید گردد. همچنین تبادل اقتصادی دو کشور که قرار بود به سقف 30 میلیارد دلار برسد، اکنون نه تنها پیش نرفت که پسرفت پیدا کرده و دو طرف اصرار دارند بر افزایش تبادل تجاری. همچنین در ابعاد منطقه ای موضوعات قفقاز و سوریه در روبط دوجانبه بیش از هر چیز برجسته است به ویژه که اخیرا رجب طیب اردوغان اعلام کرده بود ما در قفقاز نه با ارمنستان بلکه با ایران در این منطقه مشکل داریم. البته اختلاف جمهوری آذربایجان و ارمنستان در قره باغ و دالان لاچین ابعاد جدیدی پیدا کرده و نشان داده که روسیه به تنهایی نمی تواند این بحران را اداره کند و حل بحران قفقاز نیاز به همکاری حد اقل سه کشور ایران، روسیه و ترکیه دارد هرچند که اخیرا نخست وزیر ارمنستان در باره ضرورت مشارکت امریکا برای حل این بحران نام برده است. ارمنستان با توجه به فعالیت سیاسی و تاثیرگذاری لابی ارمنی در ایالات متحده امریکا معتقد است که ورود امریکا در این بحران به نفع ایروان است هرچند که روسیه ، ایران و ترکیه تمایلی به بین المللی شدن این بحران ندارند و هر سه کشور از ورود امریکا به فرآیند حل بحران قفقاز بدلایل متفاوت ملاحظاتی دارند. البته اولین سفر آقای رئیسی رئیس جمهور ایران به ترکیه نیز یکی از موضوعات مهم گفتگوهای دو وزیر خارجه بود. سال گذشته اردوغان رئیس جمهور ترکیه به ایران سفر کرد و اکنون نوبت آقای رئیسی است تا به ترکیه سفر کند و در استمرار و پیشبرد همکاری تحولی ایجاد نماید.
فیدان و عبداللهیان - اسپوتنیک ایران  , 1920, 06.09.2023
نگاه ویژه اسپوتنیک
رازهای نهفته سفر وزیر خارجه ترکیه به تهران
آنچه بحث سوریه در دیدار اخیر وزرای خارجه ایران و ترکیه را برجسته کرد تحولات سریع و مهم در داخل سوریه است. جدا شدن نیروهای عشایر عرب از نیروهای قسد ( نیروهای دمکراتیک سوریه) پس از بازداشت احمد الخلیل ابو خوله رئیس مجلس نظامی دیر الزور است که پتانسیل تغییرات وسیع معادلات در شرق سوریه را دارد. نیروهای عشایر عرب بیش از نیمی از نیروهای قسد را تشکیل می دهند و جدایی آنها عملا به زایش نیروی جدید سیاسی با جهتگیریهای متفاوت خواهد بود.
شرق نهر فرات که 25% از مساحت کل سرزمین سوریه را تشکیل می دهد و به عنوان انبار غله ملی و مرکز منابع نفتی و گازی شمرده می شود در معادلات و بحران سوریه اهمیت زیادی دارد. ترکیه ادعا دارد که نیروهای قسد که این منطقه را زیر سلطه دارد از سوی حزب کردی پ پ ک اداره می شود که انکارا آن را تروریست می داند و یکی از عوامل حضور ترکیه در خاک سوریه تحت عنوان دفاع از امنیت ملی است که از سوی این حزب تهدید می شود. امریکا نیز با حضور اشغالگرانه و مغایر با مقررات بین المللی در منطقه التنف حضور دارد و اخیرا بستن راه ارتباطی میان عراق و سوریه را در اولویت اهداف خود قرار داده است. تکیه گاه امریکا در این راهبر، نیروهای قسد بود و واشنگتن امیدوار بود که با افزایش حمایت از آنها نقطه مرزی البو کمال را از طریق این نیرو تحت کنترل خود در آورد و ارتباط زمینی میان ایران و سوریه از طریق عراق را قطع کند. اما انشعاب داوطلبان عشایر عرب از قسد و آغاز درگیری میان آنها و گسترش درگیری از دیر الزور به سه استان دیگر الرقه، حسکه و شرق حلب عملا بسیاری از تحلیل ها را بهم زد و سناریوهای مختلفی را مطرح ساخت. ترکیه این رویداد را به نفع خود می داند و با حمایت از قبایل عرب تلاش دارد نیروهای قسد را تضعیف نماید و ایران را ترغیب کند که در جهت تضعیف قسد حرکت کند. ایران و سوریه با انشعاب در میان نیروئی که آنها دشمن قلمدادش می کردند مطلوب می دانند و استمرار این درگیری را ارزو می کنند و اکنون تماشاگر نابودی دشمنان به دست خودشان هستند و تصمیم به دخالت در آن ندارند. اما موضع امریکا در این بحران با تحلیل های متضادی بحث می گردد. برخی معتقدند که امریکا بازنده اصلی این انشعاب است چرا که بسیار از برنامه های آنها را به هم می زند و به همین دلیل از آغاز درگیری تا کنون چندین بار زمینه گفتگوی نمایندگان قسد و عشایر را در مراکز خود فراهم کرد و تلاش دارد تا سریعا آتش بس اعلام گردد اما رفتار یک دهه قسد در تحقیر عشایر و عربها جایی برای سازش نگذاشته است و تلاش های امریکا تا کنون به علت شدت تضاد به نتیجه نرسیده است. تحلیل دیگری که عمدتا از سوی کردها در این زمینه مطرح می گردد اینکه امریکا کردها را فروخت و با عشایر عرب بسته است. این تحلیل بر این پایه استوار است که قسد نه توان و نه اراده رفتن به سمت البو کمال را داشت و به همین علت امریکا با کودتای نظامی در قسد تلاش دارد راهبردهای خود را دنبال کند و با داوطلبان عشایر به اهداف خود برسد و با همچنین موضع جدید خود اختلاف با ترکیه در شرق فرات را اصلاح و آنکارا را به انضباط سابق در بحران سوریه برگرداند.
نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала