تلاش ایران برای پایان بحران های سوریه و لبنان

ایران و سوریه
ایران و سوریه - اسپوتنیک ایران  , 1920, 31.08.2023
اشتراک
یکی از نکات بسیار مهم که در سخنان رهبر انقلاب اسلامی در ملاقات با هیأت دولت مطرح شد بحث سیاست صفر کردن اختلافات با همسایگان بود.
بلافاصله پس از این ملاقات که وزیر امور خارجه ایران جناب آقای امیر عبد اللهیان هم در آن حضور داشتند آقای امیرعبداللهیان سفری به سوریه و لبنان داشتند که به نظر می رسد با هدف بحث راهکارهای حل بحران های اساسی در این کشور بوده.
اصلی ترین بحران امروزه در لبنان این است که به دلیل اختلافات سیاسی فیمابین گروه های مختلف لبنانی انتخاب ریاست جمهوری و تشکیل دولت در این کشور با مشکل مواجه شده و دولت فعلی لبنان دولت موقت به حساب می آید که نمی تواند بسیاری از تصمیمات را اتخاذ کند و فقط می تواند امور روزمره را رتق و فتق کند.
همانگونه که انگلیسی ها مین های مختلفی را در مناطقی که روزی تحت استعمار آنها بودند قرار دادند تا کشورهای استقلال یافته از استعمار انگلیس تا ابد الدهر یا با مشکلات داخلی و یا با مشکلات مرزی با کشورهای همجوار مواجه باشند فرانسوی ها هم قبل از ترک مستعمره های خود کارهای مشاهبی انجام دادند.
یکی از کارهایی که فرانسوی ها در لبنان انجام دادند این بود که یک تقسیم بندی سیاسی طایفه ای ایجاد کردند که بر اساس موازنه جمعیتی این کشور ایجاد نشده است و انتخاب رئیس جمهوری را به مجلس موکول کردند.
به این ترتیب لبنان از همان روز اول استقلال با مشکلات عدیده داخلی مواجه شد و یک جنگ داخلی تمام عیار را نیز به همین دلیل شاهد بود و در نهایت در کنفرانسی موسوم به کنفرانس طائف این تقسیم بندی طایفه ای مجددا تثبیت شد.
با توجه به این شرایط برخی احزاب و گروه ها از هر طایفه ای کنترل قدرت در لبنان را در اختیار دارند و قدرت معمولا میان اینها می چرخد.
اکثریت جمعیت لبنان به ترتیب شیعه و بعد سنی و بعد مسیحی مارونی هستند و منطق اقتضا می کند که ریاست جمهوری دست شیعیان باشد اما طبق تقسیم بندی که فرانسوی ها ایجاد کردند رئیس جمهوری و فرمانده ارتش می بایست از مسیحیان مارونی این کشور باشند و پست نخست وزیری مربوط به اهل تسنن است و پست ریاست مجلس دست شیعیان.
عملا قدرت اجرایی حکومتی در این کشور دست اقلیت است این در حالی است که قدرت واقعی روی زمین دست اکثریت، یعنی همان شیعیان هست که توسط دو گروه سیاسی جنبش امل و حزب الله نمایندگی می شود.
شیعیان لبنان معمولا به صورت سنتی مورد حمایت ایران و سوریه هستند و با توجه به شرایط موجود امروزه یک نوع وحدت میان جناح های سیاسی شیعه وجود دارد.
در طرف دیگر مسلمان یعنی اهل تسنن متاسفانه اینگونه نیست.
اهل تسنن همیشه تحت تاثیر فضای عمومی جهان اسلام قرار داشتند.
در برهه ای قومی گرایی بسیار میان آنها رواج پیدا کرده بود و تحت تاثیر مصر و فضای سخنرانی های جمال عبد الناصر قرار داشتند، البته فقط آنها نبودند که تحت چنین تاثیری بودند بلکه عموم کشورهای عربی تحت تاثیر موج پان عرب قرار داشتند.
در همان زمان هم سعودی ها تلاش داشتند میان اهل تسنن نفوذ پیدا کنند و اختلافات میان عربستان سعودی و مصر حتی به جنگ و درگیری میان اینها در یمن و سودان و عمان و... هم کشید.
به هر حال پس از فوت جمال عبد الناصر و امضای معاهده کمپ دیوید نفوذ عربستان سعودی در میان اهل تسنن قویتر شد و موج پان عرب در سرتاسر کشورهای عربی ضعیف شد.
در مقابل موج اخوان المسلمین در جهان عرب کم کم قویتر شد و امروزه هم ترکیه و قطر پشتیبان اصلی این موج هستند و این ماجرا حتی موجبات تیره شدن روابط عربستان سعودی و بسیاری از کشورهای عربی با ترکیه و قطع رابطه ومحاصره قطر هم شد.
به هر حال امروزه می بینیم که جدل میان دو جریان اصلی اهل تسنن به لبنان هم کشیده شده و میان اهل تسنن اختلاف های شدیدی راه افتاده.
امروزه اهل تسنن به سه جناح اصلی یکی مورد حمایت عربستان سعودی و متحدین اش و دیگری ترکیه و قطر و دیگری ایران وسوریه تقسیم شده اند و با توجه به این شرایط تصمیم گیری در میان آنها بسیار سخت شده.
به همین دلیل هم هستند که امکان هماهنگی با یک جناح اهل تسنن در لبنان بسیار سخت است.
درباره مسیحی ها، مخصوصا مارونی ها که اکثریت مسیحی لبنان را تشکیل می دهند، تا برهه ای آنها مورد حمایت فرانسه بودند و به قول معروف اگر قرار بود توافقی با آنها انجام شود کافی بود با فرانسه هماهنگ می شد.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران  - اسپوتنیک ایران  , 1920, 30.08.2023
اظهارنظر سیاستمدار مشهور لبنانی درباره بازدید وزیر خارجه ایران از سوریه و لبنان
امروزه ایالات متحده آمریکا و اسرائیل هم وارد جریان مارونی های لبنان شده اند و هر کدام برای خود جناح های مورد حمایت خود را دارند.
علاوه بر این برخی جناح های مارونی همپیمان ایران و سوریه نیز هستند. با توجه به این شرایط تصمیم گیری در میان مسیحی های مارونی هم بسیار پیچیده شده.
اگر از جریان تقسیم بندی طایفه ای لبنان بگذریم، عرف بر این است که هر طایفه ای کاندیدای اصلی خود را به پارلمان معرفی کند اما به دلیل وجود اختلافات شدید میان جناح های مسیحی مارونی و مسلمانان اهل تسنن امکان معرفی یک کاندیدای ریاست جمهوری مورد حمایت همه جناح های مسیحی مارونی و یا کاندیدای نخست وزیری مورد حمایت همه جناح های اهل تسنن وجود ندارد و همین ماجرا لبنان را وارد بن بست کرده.
در برهه ای انتخاب رئیس جمهوری مسیحی مارونی با مشکل مواجه می شود، بعد از انتخاب رئیس جمهوری تازه اختلافات بر سر انتخاب نخست وزیر اهل تسنن باز شروع می شود.
به همین دلیل حتی بسیاری از سیاستمدارن لبنان باور دارند بهتر است همزمان با انتخاب رئیس جمهوری بر سر نخست وزیر هم توافق شود اما چنین چیزی امروزه غیر ممکن است.
بسیاری امیدوار بودند که توافق پکن میان ایران و عربستان سعودی و توافق با فرانسه طبق روال سنتی موجب آن شود تا در نهایت توافقاتی بر سر حل بحران لبنان هم انجام شود اما مشکل اصلی ظاهرا اختلافات ایران و عربستان نیست بلکه مشکل اصلی تلاش های آمریکا و اسرائیل برای بی ثبات کردن لبنان می باشد.
به نظر می رسد هدف سفر آقای امیر عبد اللهیان به لبنان در این راستا باشد که ببیند چه راهکاری را می توان برای حل بحران لبنان پیدا کرد، به هر حال ادامه این روند امکان صفر کردن اختلافات در منطقه را منفی می کند.
از سوی دیگر می بینیم دولت سوریه کنترل اکثر مناطق مسکونی این کشور را در اختیار گرفته و پایان بحران این کشور گرو خروج آمریکا و ترکیه از خاک سوریه است.
دیدار وزیر امور خارجه ایران و بشار اسد - اسپوتنیک ایران  , 1920, 31.08.2023
امیرعبدالهیان: ایران همچون روزهای سخت گذشته و در شرایط جدید نیز در کنار سوریه و ملت آن خواهد ایستاد
درباره ترک ها آنها اصرار دارند قبل از خروج از شمال سوریه تضمین هایی را از دولت سوریه دریافت کنند که آن مناطق به مناطق بحران برای ترکیه تبدیل نخواهد شد و همچنین سوریه به دنبال انتقام گرفتن از ترکیه بابت حمایت از گروه های مخالف این کشور نمی باشد و یکی از خواسته های ترکیه این است که توافق مستقیم میان رئیس جمهوری ترکیه و رئیس جمهوری سوریه انجام پذیرد.
در مقابل رئیس جمهوری سوریه اصرار دارد که هیچ ملاقاتی قبل از خروج کامل نیروهای ترکیه از خاک سوریه امکان پذیر نمی باشد.
همچنین یکی از بحثهای مطرح شده این است که ترکها متقاضی صدور عفو عمومی و بازگشت مهاجرین سوری که در خاک ترکیه سکونت دارند به سوریه هستند.
دولت سوریه درباره آنهایی که جرمی مرتکب نشده اند مشکلی ندارد ولی بحث درباره آنهایی است که جرم هایی را انجام داده اند و حتی در برخی موارد فجایعی را انجام داده اند.
ترک ها هم حدود پنج ملیون سوری را گروگان این چند نفر مجرم قرار داده اند که تا اینها عفو نشوند بقیه هم نباید به کشور خود برگردند.
از سویی دیگر می بینیم که آمریکایی ها دوباره شروع کرده اند در جنوب سوریه، منطقه سویدا، برای دولت سوریه بحران ایجاد کردن تا حضور خود در این کشور را تثبیت بخشند.
البته ماجرای سویدا فقط مرتبط با آمریکا نیست بلکه اسرائیلی ها هم به نوعی پشت این جریان هستند.
حال بحث اختلافات با ترکیه را شاید بتوان از طریق دیپلماسی حل و فصل کرد اما مساله حضور آمریکایی ها مساله ای بسیار پیچیده است که حل کردن آن به این سادگی ها نیست و شاید حتی دولت سوریه مجبور باشد از طریق مجامع بین المللی اقدام کند و یا اینکه مردم سوریه با حضور آمریکایی ها به مقابله بپردازند.
این را هم می توان یکی از دیگر مسایلی دانست که قطعا آقای امیرعبداللهیان به دنبال بحث آن با سوری ها هست تا ببیند چه اقداماتی مد نظرشان است و ایران چگونه می تواند به همپیمان خود کمک کند تا از بحران خود خارج شود.
دیدار وزیر خارجه ایران با نخست‌وزیر سوریه  - اسپوتنیک ایران  , 1920, 30.08.2023
وزیر خارجه ایران با نخست‌وزیر سوریه دیدار کرد
به هر حال نمی توان منطقه خاورمیانه ای با اختلافات صفر داشت بدون اینکه بحران سوریه هم حل و فصل شده باشد.
متافسانه هرجای منطقه را نگاه میکنیم می بینیم پای آمریکایی ها در ایجاد بی ثباتی و نا امنی در میان است.
نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала