پیمان قاره آفریقا با روسیه در نظم جدید جهانی
12:31 29.07.2023 (بروز رسانی شده: 12:37 29.07.2023)
© Sputnik / Владимир Астапкович
/ اشتراک
دومین مجمع اقتصادی و بشر دوستانه سران روسیه_ آفریقا ، در تاریخ 27 و 28 ژوئیه ( پنجم و ششم مرداد ماه) در سن پترزبورگ روسیه برگزار گردید.
دومین مجمع اقتصادی و بشر دوستانه سران روسیه_ آفریقا ، در تاریخ 27 و 28 ژوئیه ( پنجم و ششم مرداد ماه) در سن پترزبورگ روسیه با حضور پر رنگ هفده رئیس جمهور ، پنج نخست وزیر، چهار رئیس دولت و یک رئیس پارلمان و همچنین رئیس اتحادیه آفریقا و نمایندگانی در سطح وزیر و سایر مقامات ملی از چهل و نه کشور قاره آفریقا و همچنین صدها سرمایه گذار، فعال سیاسی، فرمانده نظامی و امنیتی، چهره های برتر رسانه ای و هنری، شخصیت های اثر گذار ملی و فرا ملی، فعالان محیط زیست، برگزیدگان فعالیتهای عام المنفعه و بشر دوستانه، رهبران جوان ، نخبگان فرهنگی، نمایندگان رسانه های اثر گذار، نمایندگان سازمان های مردم نهاد و... برگزار گردید.
اجرای موفق و پر شور این اجلاس و مصوبات ، معاهدات، قراردادهای دو و چند جانبه متعدد آن و همچنین نکات مهم بیانیه پایانی این اجلاس در حالی در شرایط فعلی گذار جهان به نظم جدید، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است که طی چند ماه اخیر کشورهای غربی خصوصا آمریکا، بریتانیا ، فرانسه و... تلاش های متعدد و مستمری همراه با اعمال فشار واستفاده همزمان از ابزارهای تهدید و تطمیع را برای ممانعت از حضور سران آفریقایی در این اجلاس اتخاذ نموده بودند و حتی برخی مقامات امنیتی و سیاسی آمریکایی با سفر به کشورهای مختلف آفریقایی مستقیما خواستار عدم شرکت رهبران آنها در این اجلاس گردیده بودند، خصوصا فشار به عبدالفتاح سیسی رئیس جمهور مصر برای عدم حضور در مجمع سن پترزبورگ بیش از سایرین بود، لکن شاهد بودیم بر خلاف تلاش شبانه روزی غربی ها استقبال چشمگیری از 49 کشور از 54 کشور به رسمیت شناخته شده آفریقایی در این مجمع مهم روسی، صورت پذیرفت و پیام صریحی به دولتهای استعماری در خصوص انتخاب قاطع روسیه توسط بخش غالب آفریقا به عنوان شریکی راهبردی در نظم جدید جهانی صادر شد.
در همین راستا بررسی چرایی اهمیت این اجلاس و دلایل انتخاب روسیه به عنوان شریک کشورهایی آفریقایی از چند بُعد حائز توجه به منظور تحلیل و تبیین است:
1. شکست فضا سازی سنگین تبلیغاتی، سیاسی، امنیتی، دیپلماتیک آمریکا و غرب طی حداقل سه ماه اخیر به منظور تحت الشعاع قرار دادن این اجلاس وممانعت از حضور پررنگ مقامات آفریقایی به منظور بهره برداری و نمایش انزوای روسیه از دو بعد قابل توجه بود: نخست آنکه آفریقا امروز در شرایط حرکت به سمت بلوغ و استقلال کامل سیاسی از دولتهای استعمارگری همچون آمریکا، فرانسه، انگلیس در حال حرکت است و ثمره مبارزات رهبران آفریقایی در قرنها نبرد با استعمار و ظلم در حال نمایان شدن است. دوم آنکه ا فزایش هر چه بیشتر اهمیت قاره سبز و تلاش های ناکام غرب از گستره حوزه نفوذ روسیه در این منطقه راهبردی جهانی ببیشتر ملموس گردیده است.
2. یکی از مسائل بسیار مهم و پررنگی که در نوع مناسبات روسیه و آفریقا قابل توجه می باشد آن است که روسیه هیچ سابقه استعماری، استثماری ، ظلم و همچنین غارت سرمایه های ملت آفریقا را در طول تاریخ ندارد و از ابتدای ورود روسیه به آفریقا خصوصا از دوران اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی، به هدف حمایت و کمک به جنبش های آزادی خواهانه و استقلال طلبانه آفریقا، رفع محرومیت های قاره سبز و کمک به رشد و تعالی مردم این قاره، بدون توجه به رویکردهای ایدئولوژیک، نژادی، جنسیتی و هویتی بوده و منجر گردیده روسیه بتواند آرام آرام ، در قلبهای ملتهای آفریقایی راه باز نماید. این مساله از آنجا بسیار حائز اهمیت است که ملت های آفریقایی از زمانی که سرزمینشان توسط استعمارگران آمریکایی،انگلیسی،فرانسوی، اسپانیایی ،پرتغالی و... مورد تجاوز قرار گرفت و مردان و زنانشان برای بردگی و انواع ظلم و جنایت به سراسر جهان قاچاق شدند و اولین نمونه های جنایت علیه بشریت برای اجدادشان توسط آمریکایی ها و انگلیسی ها رقم خورد، زخم و تازیانه استعمار را تا امروز درک کرده اند و سوابق شیرین حمایت روسها از جنبش های مبارزاتیشان را هیچ گاه فراموش نمی کنند.
3. در همین راستا است که آقای پوتین در سخنرانی اصلی نشست رسمی سران آفریقا و روسیه، سخنانش را با گرامی داشت یاد مبارزان آفریقایی همچون ( جمال عبدالناصر، پاتریس لومومبا، نلسون ماندلا، عمر مختار و..) آغاز می کند و بر عزم روسیه در حفاظت و صیانت از ارزشهای آزادی خواهانه و استقلال طلبانه آفریقا در نظم جدید جهانی تاکید می کند.
4. تاکید آقای پوتین بر اهمیت آفریقا در معماری عادلانه نظم جدید جهانی و کمک به ارتقاء شاخصه های رشد، امنیت، توسعه و سلامت آفریقا، صرفا سخنانی شعاری و تبلیغاتی نیست و مردم آفریقا طی بیست سال گذشته به صورت ملموس حضور نهادها، سازمانها و بخش های قدرتمند بشردوستانه عام المنفعه روسی در آفریقا را به منظور کمک به کاهش آلام ملت آفریقا خصوصا در مباحث مرتبط با حوزه سلامت ، مبارزه با فقر، بیماری های واگیر دار و سایر مشکلات بشری و همچنین امنیت سازی و ایجاد ثبات برای دولتهای ملی و رفاه عمومی در کنار شاخصه مثلت ( امنیت، سلامت، آموزش ) دیده اند و امروز جوانان آفریقایی در ردیف اول دریافت بورسهای تحصیلی در بهترین دانشگاههای روسیه با بالاترین خدمات به منظور ارتقاء دانش و کمک به مردم خودشان هستند.
5. در شرایطی که آمریکا ، انگلیس و ناتو با گروگانگیری غلات و کودهای شیمیایی، امنیت غذایی ملت های آفریقایی را تهدید می کنند و همزمان با تحریم صادرات کودهای شیمیایی روسیه ، در مسیر ترانزیت غلات نیز به واسطه اخلال ها و کارشنکنی های موزیانه و هدفمند رژیم نئونازی کی یف، قصد دارند یک تراژدی بزرگ غذایی برای ملت های آفریقایی و سایر ملت های محروم جهان ایجاد نمایند، لکن روسیه در راستای ادامه سیاست های عام المنفعه و بشر دوستانه خود صنعت کشاورزی آفریقا را که شدیدا به کودهای شیمیایی روسی وابسته است در شرایط تحریم های غیر قانونی آمریکا، تامین نمود، و همزمان نیز از طریق سایر گذرگاههای امن دریایی، کشتی های حامل غلات را با قیمتی پایین تر از قیمت جهانی و بعضا رایگان، به مصرف کنندگان آفریقایی رساند، این مساله به جهانیان و ملت های آفریقایی ثابت نمود آمریکا در قرن جدید پرچمدار استعمار نوین است و تلاش داشته مردم آفریقا را سپر و قربانی جاه طلبی های خود در ادامه بحران اوکراین نماید، مساله ای که در توافق غلات نیز شاهد بودیم که آمریکایی ها غلات خارج شده از منطقه را هم دو بار می فروختند و هم بر خلاف تعهداتشان به مردم آفریقا نمی رساندند.
6. اعلام رسمی آقای پوتین بر اعطای 25 تا 50 هزار تُن غلات رایگان به کشورهای آفریقایی طی سه ماه آینده نوید بخشِ خبری خوب برای مردم آفریقا و بیانگر ادامه عزم روسیه در حمایت حقیقی از مردم محروم این قاره سبز در برابر غارت غلات توسط رژیم کی یف و آمریکا بود.
7. در حالی که غرب و رسانه های غربی همواره آفریقا را کانون بی ثباتی معرفی می نمایند تا با استفاده از این جنگ تبلیغاتی بر ادامه سیاست های استعماری نوین خود صحه بگذارند، سیاست روسیه کاملا متضاد با سیاست غربی ها بوده، در همین راستا مجدد آقای پوتین تاکید نمود: ((آفریقا در حال تبدیل شدن به مرکز جدید قدرت در جهان است.)) ، این مساله از آن جهت حائز اهمیت است که اعتماد سران آفریقا بر حصول رسیدن به این جایگاه و بازی کردن به عنوان یک بازیگر موثر در نظم جدید جهانی با همگرایی و همکاری با روسیه بسیار ممکن تر و سهل الوصول تر خواهد بود و ملت های آفریقایی ضمن اعتماد به اقدامات مثبت طولانی روسیه در قاره سبز امروز روسیه را شریک جدایی ناپذیر و همکاری صادق ارزیابی نموده اند و در برابر تمامی فشارهای متنوع جبهه غربی تلاش دارند این اتحاد استراتژیک را ناگسستنی نمایند.
8. تاکید برخی نخبگان و مقامات آفریقایی در اجلاس مبنی بر اینکه تحریم روسیه توسط غرب تحریم ملت های آفریقایی بود، تبلور بینش مهم ملت آفریقا و پایان سلطه امپراطوری رسانه ای غرب است، به عبارتی با وجود حملات سنگین و پمپاژهای فراوان بنگاههای سخن پراکنی غربی، و تحریم و سانسور غیر قانونی رسانه های بین المللی و تاثیر گذار مهم روسی همچون اسپوتنیک و راشاتودی، امروز ملتهای آفریقایی سره را از ناسره به راحتی تشخیص می دهند.
9. همگرایی در تبادل دانش و کسب دانش نوین و تکنولوژی های روز از روسیه یکی دیگر از موارد بسیار مهم مورد توجه دولت ها و ملت های آفریقایی است که ضمن ارتقا سطح عمومی دولت های آفریقایی منجر گردیده در حوزه دانش نیز گام های قابل توجهی در این قاره با حمایت روسیه برداشته شود که منجر شده ملت های آفریقایی روسها را شریکی واقعی قلمداد نمایند.
10.بحران های امنیتی و تروریستی که زاده فعالیت های شبکه های اطلاعاتی غربی به منظور بر هم زدن صلح و ثبات در این قاره و ادامه اعمال نفوذ برای غارت سرمایه های ملت های آفریقایی است، یکی از چالش های مهم، ماندگار و طولانی بر بخشی از کشورهای افریقایی است که روسیه چند سالی است به صورت مستمر در حال تلاش برای ثبات سازی و حفاظت و صیانت از جان اتباع آفریقایی است ، البته این مساله یکی از محورهای مهم اجلاس اخیر بود و موجبات رضایت بیشتر و قابل توجه دولتهای آفریقایی از نقش روسیه و درخواست آنان بر ادامه و استمرار این نقش امنیتی و مثبت روسیه در آفریقا نیز گردیده است.
11.کلمه به کلمه سخنان روسای جمهور مصر، کامرون، بورکینافاسو،آفریقای مرکزی، اوگاندا، کنگو، اریتره، گینه بیسائو،لیبی و... همه میهانان از شور و نکات بسیار ویژه ای در حمایت و تقدیر از رویکرد مثبت و بشردوستانه تاریخی و فعلی روسیه در آفریقا برخوردار بود و می توان تمامی این سخنان را جداگانه تحلیل نمود لکن یکی از جالب ترین بندهای سخنان بخش عمده ای از روسای جمهور آفریقایی در این اجلاس اشاره به حماسه مقاومت مردم لنینگراد( سن پترزبورگ) روسیه و اشاره به نقش فاشیسم و جنگ دوم جهانی و نبرد آفریقایی ها در شمال آفریقا با آلمان نازی بود که خصوصا توسط اومارو سیسوکو، پل بیا، ابراهیم ترائوره، مطرح شد و همگی روسای جمهور آفریقایی از نقش شوروی و روسیه در حمایت تاریخی و طولانی و غیر استعماری از روسیه تقدیر و تشکر نمودند.
12.مقاله آقای پوتین که در 24 ژوئیه 2023 سه روز قبل از مجمع اقتصادی و بشردوستانه آفریقا در سن پترزبورگ منتشر گردید ، ضمن آنکه راهبرد ثابت بشردوستانه، عام المنفعه، حمایتی وارتقائی روسیه به آفریقا را به صورت جامع تبیین می نماید و به ریشه های عمیق همکاری بشردوستانه غیر استعماری روسیه در آفریقا نیز به صورت مبسوط پرداخته بود، بر عزم روسیه بر رفع مشکلات آفریقا و توجه رفع مشکلات آفریقا با مدل آفریقایی، نیز تاکید گردیده بود و مجدد بر نقش روسیه در رفع بحران غذایی آفریقا در شرایط بحران آمریکایی اوکراین و جنایت گروگانگیری غذای مردم محروم آفریقا توسط آمریکا اشاره شده بود. این مقاله دارای صدها نکته در حوزه اقدامات عام المنفعه و ساختاری روسیه در آفریقا است لکن تصریح مجدد آقای پوتین بر همگرایی روسی- آفریقایی و ضمانت صلح و پیشرفت در آینده پیش رو در آن بسیار حائز اهمیت بود.
13.اشاره پاتریاک کریل اسقف اعظم کلیسای ارتدوکس مسکو و تمام روسیه بر رمز روابط خوب ملت های آفریقایی و روسها مبتنی بر اینکه روسیه هرگز در طول تاریخ، به آفریقا نگاهی طمع کارانه و استعماری نداشته، واقعیت بسیار مهمی است که امروز همه نخبگان آفریقایی و تحلیلگران جهانی بر آن صحه می گذارند و یکی از دلایل موفقیت و افزایش روز افزون محبوبیت روسیه در این قاره راهبردی ارزیابی می گردد.
در مجموع مجمع دوم اقتصادی، بشردوستانه روسیه و آفریقا، ضمن موفقیت در نمایش جایگاه خلل ناپذیر روسیه در میان ملت های مستقل آفریقایی، صحنه دیگری از شکست سیاست های سلطه جویانه و اعمال نفوذ و تهدید آمریکا و عناصر غربی بود و به جهانیان این پیام را منتقل نمود که ملت های آفریقایی برای رسیدن به رشد، ثبات، توسعه و ارتقاء جایگاه در نظم جدید جهانی ، روسیه را به عنوان مهمترین شریک، دوست و راه حل برگزیده اند.
