عواقب خشکی تالاب هامون برای پرندگان مهاجر +عکس

© Photo / IRNAعواقب خشکی تالاب هامون برای پرندگان مهاجر
عواقب خشکی تالاب هامون برای پرندگان مهاجر - اسپوتنیک ایران  , 1920, 02.12.2022
اشتراک
خشکی تالاب هامون باعث تغییر مسیر مهاجرت پرندگان مهاجر به سمت افغانستان شده است.
به گزارش اسپوتنیک، سیدمحمد فخار، روزنامه‌نگار در صفحه زیست‌بوم روزنامه همشهری در گزارشی نوشت: "خشکی تالاب هامون باعث تغییر مسیر مهاجرت دست‌کم ۴۰۰ هزار پرنده مهاجر به سمت افغانستان شده و بسیاری از آنها در مسیر یافتن محل زمستان‌گذرانی تلف می‌شوند.
تالابی که زمانی سفره ۷۰۰ هکتاری خود را برای بیش از یک‌ میلیون پرنده مهاجر از سیبری در جنوب‌ شرق ایران می‌گشود، این روزها علاوه بر گلویی خشک‌ شده از تمدید بی‌آبی و نرسیدن حقابه‌ها، با چشمانی اشکبار مرگ مهمانان خود را تماشا می‌کند و "تراژدی هامون" همچنان ادامه دارد. طی ۲ دهه خشکسالی در سیستان‌وبلوچستان ۴۰۰هزار پرنده‌ای که برای زمستان‌گذرانی از سیبری به بزرگ‌ترین دریاچه آب شیرین ایران یعنی تالاب بین‌المللی هامون مهاجرت می‌کردند یا از بین رفته‌اند یا از این تالاب، تغییر مسیر داده‌اند.
اسماعیل کهرم، بوم‌شناس و فعال محیط زیست در گفت‌وگو با همشهری درباره ریشه‌های این وضع گفت: "در سال ۱۳۵۳ من یک میلیون و دویست هزار بال پرنده را در این منطقه با قایق‌های محلی "توتم" و هواپیمای کوچک ثبت رکورد کردم، اما هم‌اکنون این عدد به صفر رسیده است. درباره چرایی این وضع باید دقت شود که دوره‌های زمانی زیادی بر تالاب هامون گذشته تا به شرایط فعلی دچار شده است. دلیل وضع موجود کاملا قابل پیش‌‌بینی بوده است. هر سال مرتبا از حجم آب دریاچه هامون کاسته می‌شده و در هیچ دوره‌ای بازگشت به شرایط نرمال را نداشتیم. در واقع خشکسالی در طول این دوره گریبان هامون را رها نکرده است. در عین حال درباره به صفر رسیدن زمستان‌گذرانی پرندگان در هامون نکاتی جدی باید عنوان شود. این پرندگان در شمال کره زمین در منطقه سیبری زندگی و تخمگذاری می‌کنند و وقتی جوجه‌هایشان رشد کردند و آماده پرواز شدند، به تناسب در ابتدای پاییز یا ابتدای زمستان به مناطق گرم‌تر مثل تالاب‌های انزلی و هامون کوچ می‌کنند. البته اگر غذای کافی در همان محل داشته باشند هیچ‌وقت کوچ آنها را نخواهیم دید، اما در سیبری با آغاز سرما غذا و حشرات پیدا نمی‌شود و دسترسی‌ها به منابع غذایی از بین می‌رود، پس جوجه‌ها مسیر را با والدین خود آغاز می‌کنند. طی سال‌هایی که هامون آب داشت، زمستان‌گذرانی هم وجود داشت و مجددا حوالی نوروز از این مسیر پر می‌کشند تا به سیبری برسند. وقتی جوجه‌ها دو بار این مسیر را طی کنند، به آن آشنا می‌شوند و سال بعد خودشان بی‌نیاز به والدین مسیر را طی می‌کنند تا در هامون آرام بگیرند، اما چنان که به هامون برسند و ببینند هامون خشک است، با وضع بحرانی مواجه می‌شوند. حال پرنده دست‌کم ۹۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر را طی کرده و میلیون‌ها بار بال زده تا به هامون برسد و انرژی گرمایی زیادی از این پرواز حاصل شده که باید در آب‌های هامون خنک شود و پرنده بال‌هایش را خنک کند و از ماهی‌ها تغذیه کند تا انرژی از دست رفته را بازگرداند، اما وقتی آب نباشد چه می‌کند؟ پس به مسیری نو پر می‌کشند و بیشترشان جانشان را سر این قضیه می‌گذارند. تعداد بسیار کمی هم هستند که تصادفی به بندها، سدها یا تالاب‌های کم آب اطراف می‌رسند و نبرد زندگی را پیروز می‌شوند. بارها مشاهده شده که پرندگان کم‌سن بسیاری اطراف این تالاب و دیگر نقاط به‌ علت نرسیدن به آب و غذا تلف شده‌اند و این حادثه غمباری برای هامون است."
مهدی امیری، رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست زابل نیز در این‌باره به ایرنا گفته بود: "متأسفانه به‌ علت بی‌آبی و خشکسالی امسال مهاجرت بسیار کمی از پرندگان از جمله پلیکان، چنگر و هوبره به تعداد کم در این منطقه دیده شده که این پرندگان نیز پس از توقفی کوتاه به سمت چاه نیمه و بندکمال‌خان (واقع در افغانستان) پرواز کردند. تالاب بین‌المللی هامون یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های پرندگان مهاجر آبزی، کنار آبزی و خشکی‌زی محسوب می‌شود که پناهگاه بسیاری از گونه‌های نادر و در خطر انقراض بوده است. همچنین گونه‌های پستاندار تالاب بین‌المللی هامون نیز شامل گراز وحشی، جبیر که شباهت زیادی به آهو دارد، روباه، شغال، گربه وحشی، خرگوش، تشی یا گربه تیغی با نام محلی (سیخور) است که تغذیه آنها منوط به حضور پرندگان مهاجر بود و در شرایط خشکسالی زیست آنها نیز با تهدید مواجه می‌شوند."
نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала