به گزارش اسپوتنیک، بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در مقابل خبرنگاران رسانههای داخلی اظهار داشت که ما همواره گفتهایم که ایران فشار و تهدید را نمیپذیرد آن هم در شرایطی که بیشترین همکاریها را تاکنون با آژانس داشتهایم. مشخص است که طرح و بحث قطعنامه از اول مسیر بیراه و غلط بود.
کمالوندی در ادامه افزود:« اقدامات کاهش تعهدات ایران و مصوبه و قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران در حقیقت تبعات نقض آشکار تعهدات طرفهای مقابل در برجام بوده که البته هنوز در چارچوب برجام صورت میگیرد.
آمریکا و کشورهای اروپایی باید قبل از هرگونه صحبت در خصوص تعهدات و عملکرد ایران پاسخگوی نقض آشکار تعهدات خود و عدم تلاش جدی اروپا در لغو تحریمها باشند. معلوم است که در شرایطی که تعهدات خود را بجا نیاوردهاند، توسل به شیوههای فشار مانند قطعنامه هیچ نتیجهای جز ویران کردن باقیمانده برجام نخواهد داشت. توصیه ما به این کشورها عمل به تعهداتشان است.
ما همواره گفتهایم اگر طرف مقابل تمامی تعهدات خود را انجام دهد ما نیز به تعهدات خود باز خواهیم گشت. همکاریهای ما با آژانس در چارچوب تفاهم اخیر با تمرکز بر موضوعات پادمانی ادامه خواهد یافت در این خصوص به رایزنیهای خود با آژانس ادامه خواهیم داد».
توافق هستهای ایران و قدرت های بزرگ جهان که به آن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) هم گفته میشود، سال 2015 میان ایران و کشورهای عضو گروه 1+5 متشکل از آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه و چین، پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد به علاوه آلمان منعقد شد. برپایه این توافق، در برابر محدود شدن برنامه هستهای ایران، تحریمهای اعمال شده علیه این کشور لغو یا تعلیق شد.
هشتم ماه مه سال 2018 ، دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا اعلام کرد که از برجام خارج می شود و نه فقط تحریم های قبلی را باز می گرداند بلکه تحریم های جدید علیه تهران را نیز اعمال خواهد کرد و به دنبال آن تحریم های واشنگتن علیه ایران احیا و تشدید شدند. آمریکا تلاش می کند دیگر کشورها نیز ایران را تحریم کنند.
قطعنامه 2231 ، تصویب شده در سال 2015 ، شامل مکانیزمی برای تجدید خودکار تحریم های سازمان ملل علیه ایران در صورت عدم انجام تعهدات این کشور طبق برجام است. این مکانیسم از سال 2015 به مدت 10 سال اعتبار دارد. این قطعنامه پیش بینی می کند که اگر در این دوره هرگونه تخلف جدی از طرف ایران صورت بگیرد، کشور تنها در صورت تصویب قطعنامه مربوطه در شورای امنیت سازمان ملل قادر به جلوگیری از تمدید تحریم ها خواهد بود. اگر حداقل یکی از اعضای دائم شورای امنیت با تصویب چنین قطعنامه ای مخالفت کند، تحریم ها به طور خودکار ظرف 30 روز تمدید می شود.
در ماه مه 2019، ایران کاهش تدریجی تعهدات خود در این توافق نامه و کنار گذاشتن محدودیت در تحقیقات هسته ای، سانتریفیوژها و سطح غنی سازی اورانیوم را اعلام کرد.
در پایان سال 2020، قانون "اقدام استراتژیک برای لغو تحریم ها" در ایران به اجرا درآمد که به معنای تشدید فعالیت های هسته ای برای دستیابی به رفع تحریم ها علیه کشور بود: تولید اورانیوم غنی شده (بالای 20٪ )، استفاده از سانتریفیوژهای قدرتمندتر (هزار سانتریفیوژ IR-2M و حداقل 174 سانتریفیوژ IR-6 و قطع دسترسی های تکمیلی آژانس انرژی هسته ای در صورتی که تهران نتواند آزادانه نفت را معامله کند و معاملات مالی انجام دهد.
در عین حال، توافق هسته ای فقط شامل استفاده از سانتریفیوژهای نسل اول IR-1 و غنی سازی اورانیوم در سطح 3.67٪ می شد. در تاسیسات هسته ای در فردو و نطنز، در حال حاضر 492 دستگاه IR-2M نصب شده است که از قبل گازرسانی شده و 492 سانتریفیوژ دیگر از این نسل در حال نصب است. دو آبشار کامل سانتریفیوژ IR-4 نصب شده و زیرساخت ها برای دو آبشار سانتریفیوژ IR-6 در فردو در حال نهایی شدن است.
در ژانویه 2021، دانشمندان هسته ای ایران غنی سازی اورانیوم را به 20 درصد رساندند. در 23 فوریه 2021، ایران دسترسی های بازرسان آژانس بین المللی انرژی هسته ای را محدود کرد. تهران سه ماه به آمریکا فرصت داد تا تحریم ها را لغو نماید تا دسترسی بازرسان آژانس انرژی هسته ای به برخی از تأسیسات هسته ای مجددا برقرار شود.