اسپوتنیک - ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: ایالات متحده به فعالبت های خود برای جلوگیری از فروش سلاح کشورهای ثالث به ایران ادامه خواهد داد.
وی افزود: صرف نظر از ساختار تحریم های سازمان ملل متحد علیه ایران، ما همچنان از قدرت خود برای ترغیب سایر کشورها برای عدم تأمین سلاح به ایران استفاده خواهیم کرد.
در همین زمینه، اسپوتنیک با تحلیلگر مسائل بین الملل و کارشناس ارشد مسائل سیاسی، دکتر علیرضا رضاخواه به گفتگو نشسته و نظرات وی را جویا شد.
چرا با وجود لغو تحریم تسلیحاتی علیه ایران، ایالات متحده تصمیم گرفت که از راه دو استاندارد پیروی کند؟ چه هنجارهای بین المللی در اینجا نقض می شود؟
- آنچیزی که ما می‌بینیم از رفتار وزارت خارجه آمریکا به خصوص در حوزه ایران، تکرار مواضع ترامپ هست. متاسفانه علی رغم وعده‌هایی که آقای بایدن در ایام انتخابات مبنی بر بازگشت به تعهداتشان در حوزه بین المللی داده بودند، در حوزه عمل چیزی دیده نمی‌شود. رفتارهایشان را در حوزه ایران اگر نگاه کنیم، به عنوان نمونه اینکه دیپلماتهای ایرانی در نیویورک بتوانند یک چند مایلی هم آنطرف تر بروند و یا از یک مغازه‌ای 5 مایل آنطرف تر هم خرید بکنند را نمی‌توان تغییر در سیاست خارجی آمریکا نامید.
بحث تسلیحات نظامی خب یک زمانبندی بوده است در توافق برجام که گذشته و ایران هم به تمام تعهدات خود پایبند بوده. آمریکایی‌ها در زمان ترامپ مدعی بودند که ما توافقی را امضا نکردیم پس به آن پایبند نخواهیم بود. الان دولت فعلی، خانم شرمن، آقای ویلیام برن، آقای جان کری و خود شخص آقای بایدن، اینها کسانی هستند که در توافق قبلی همگی نقش داشتند، امضاهایشان پای بخش بخش این توافق است. اینها به امضاهای خودشان هم احترام نمی‌گذارند. رویه‌ای که دولت آمریکا پیش گرفته که احساس می‌کند با زدن حرفهایی که هیچ امتیاز سیاسی و هیچ اقدام عملی محسوب نمی‌شود، می‌تواند فضای دیپلماسی را به خصوص در حوزه برجام جلو ببرد، اشتباه است. جمهوری اسلامی هم تاکید کرده که در این حوزه حرف خوب زدن و وعده خوب دادن را تجربه کردیم و زمان اقدام عملی است. آمریکایی‌ها اگر نگاهی برای بازگشت به برجام دارند باید اقدام عملی قابل راستی آزمایی انجام دهند، چون ایران هنگامی که تحت فشار حداکثری بوده، همکاری حداکثری خود را با جامعه بین الملل نشان داده و تنها کشوری بوده که درمقابله با کرونا همزمان با تحریم‌های ظالمانه و یکجانبه آمریکا هم جلو میرفته. اما رفتارهای آمریکا، آنگونه نیست که ما احساس کنیم به یک اراده مشخصی برای بازگشت به برجام و یا تعامل با ایران رسیده اند.
چگونه چنین پیامی از سوی ایالات متحده می تواند در احیای برجام و مذاکرات بین واشنگتن و تهران تأثیر بگذارد؟
- تحریم‌های تسلیحاتی بحث فرعی داستان است، بحث تمام تحریمهایی است که آقای ترامپ در این مدت به صورت یکجانبه و غیرقانونی اعمال کرده و دولت آقای بایدن با خرید زمان سعی می‌کند تداوم فشار حداکثری را بر مردم ایران داشته باشد، خب در اینجا تغییر رفتاری صورت نگرفته است که بگوییم آمریکایی‌ها رفتار و منش خودشان را به این معنی تغییر داده‌اند که به تعهداتشان عمل بکنند، در عرصه بین المللی وقتی می‌خواهید با طرفی برای مذاکره پشت یک میز بنشینید، آن طرف باید حداقل برای خودش یک اعتباری قائل باشد.
جمهوری اسلامی ایران وارد یک تعامل نه تنها با آمریکا بلکه با کشورهای 5+1 ازجمله روسیه، چین و کشورهای اروپایی شده و این کشورها وقت گذاشتند و به یک توافق به صورت جمعی رسیدند و قرار بوده در چارچوب این تعامل عمل بکنند که یکی از خروجی‌های آن بحث زمان پایان تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران بوده و بقیه اتفاقاتی که در کنار این قرار بوده اتفاق بیافتند، اینکه آمریکا این را به رسمیت نمی‌شناسد و پیش از این هم مطرح کرده بودند، شاید چندان تاثیر جدی نداشته باشد آنقدر که تحریم‌های کالاهای اساسی مثل دارو بر روی مردم ایران فشار وارد کرده، علت اصلی این مسئله هم شاید این باشد که جمهوری اسلامی در بخش‌های نظامی و دفاعی به شدت توان اتکا بر دانش داخلی را داشته و تحریم قدرت نظامی و تسلیحاتی ایران خیلی برایش مسئله جدی به حساب نمی‌آید.
واقعیت این است که الان توپ در زمین آمریکا است، یا آنها باید تصمیم بگیرند که آیا حاضرند به تعهدات خودشان عمل کنند، و وقتی می‌گوییم خودشان، دیگر اینجا فقط شخصیت حقوقی مطرح نیست، بلکه حتی شخصیت حقیقی، من نام بردم، اینها هم کسانی بودند که در فرآیند برجام بودند. آنها حاضرند به شخصیت حقیقی خودشان احترام بگذارند و پای تعهداتشان بمانند، آنوقت اصلا می‌شود صحبت کرد، یعنی شما احساس می‌کنید با کسی دارید صحبت می‌کنید که به خودشان احترام می‌گذارند و می‌شود روی حرفهاشان حساب باز کرد و می‌شود ادامه داد یک بحثی را، دیوار بی اعتمادی بین ایران و آمریکا دیوار بلندی است که رفتار آمریکایی‌ها آن را ساخته است، از کودتای در ایران از حمایت‌هایی که از صدام انجام دادند، از فشارها و تحریمهایی که علیه مردم ایران اعمال کردند، خب یک جایی کشور ما تصمیم گرفته در یک چارچوب مشخص بین المللی با اینها تعامل بکند، ما می‌گوییم آنجا هم حاضر نشدند به توافقات خودشون عمل بکنند. اینجا عرصه‌ای است برای ارزیابی اعتبار بین المللی صحبت‌های دیپلماتهای آمریکایی و شخصیت حقوقی آمریکا.
