اسپوتنیک - سمیه افضلی نیکو، وکیل پرونده دعوای حقوقی خانواده های دانشمندان هسته ای ترور شده ایران درباره ماهیت دادخواست این پرونده گفت: بیش از ۱۵ نفر از حقوقدانان و وکلای دادگستری در پرونده‌ای که دیروز به ثبت رسید ما را همراهی می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه این پرونده در شعبه ۵۵ مجتمع قضائی شهید بهشتی علیه اسرائیل و دولت آمریکا و رؤسای جمهور آمریکا در جریان این ترور‌ها و مسئولان دیگر آمریکا در حوزه خزانه داری و وزارت خارجه که به تأمین مالی اسرائیل می‌پردازند، گفت: در این دعوا به دلیل مستقیم دولت آمریکا دادخواست با ۱۱ خوانده به علاوه دکتر عباسی و همسرشان که جانباز ترور هستند تنظیم کرده است.
افضلی نیکو افزود: ارتکاب اعمال مجرمانه علیه افراد بی گناه با هر دلیلی اقدام تروریستی است و قابلیت تعقیب دارد. وی گفت: این ترور‌ها باعث ایجاد رعب و وحشت در میان مردم با هدف بازدارندگی راه دانشمندان ماست.
امیر حسین نوربخش، حقوقدان و پژوهشگر مسائل حقوقی در این خصوص با خبرنگار اسپوتنیک به گفتگو نشست.
به نظر من در زمینه حقوق بین الملل ما نیاز به رویه سازی و عرف سازی جدید داریم. در زمینه مسئولیت کیفری دولتها در حوزه بین المللی هنوز خیلی تقویت نشده است. یک عامل این مسئله همین دولتهای امپریالیسمی صهیونیستی هست. آنها در واقع با این موضوع تعارض منافع دارند و تعارض منافع در دنیا مانع پیشرفت و توسعه حقوق بین الملل شده است، تا جایی که "نوام چامسکی" زبان شناس و فیلسوف می گوید این موضوع در باب فلسفه حقوق بین الملل، اصولا حقوق بین الملل را بی معنی کرده است.
ما سابقه اینگونه اقدامات را که می تواند آغازگر یک جنگ باشد را در دنیا داریم و فراموش نکردیم که جنگ جهانی دوم از یک ترور ساده شروع شد و به جایی رسید که میلیون ها نفر جان خود را از دست دادند.
در هر صورت کشور و دولت ایران پس از ترور سردار سلیمانی، صبر و تحمل به خرج داد، ولی ما بار دیگر شاهد بودیم که ترور شهید فخری زاده رخ داد که ایشان اصلا یک مقام دولتی هم نبوده است.
ترور دانشمندان که مسئولیت آن یک جرم بین المللی محسوب می شود، اتفاق افتاده است، ایران با آنکه اسرائیل را به رسمیت نمی شناسد، آنرا عامل این ترور می داند. اما یک جرم بین المللی روی داده است که هم مسئولیت بین المللی به بار می آورد هم نیاز به تعقیب و کشف جرم بین المللی دارد. اینجا تنها دیوان کیفری بین المللی را صالح به رسیدگی به این موضوع می دانم و دیوان هایی همچون دیوان داوری بین المللی یا دیوان بین المللی دادگستری، به این دلیل اینکه رسیدگی های آنها حقوقی است، صلاحیت رسیدگی به این پرونده را ندارند و ما با یک جرم بین المللی مواجه هستیم که می تواند براساس اصول هفت منشور سازمان ملل، این موضوع می تواند صلح امنیت بین الملل را برهم بزند و این اقدام در واقع یک اقدام تجاوز گرانه است و می تواند منجر به جنگ شود.
بنابراین خواسته ای که ایران داشته، حضور دادستان مخصوص دیوان کیفری بین المللی در این زمینه هست. اگر دادستان رسیدگی کند و برای مقاماتی را که مورد بحث هستند، کیفر خواست ارسال کند و برای پاسخگویی دعوت کند، ایران بعنوان یک دولت، حق رسیدگی به این موضوع را از طریق دیوان بین المللی کیفری دارد و با توجه به اینکه یک دولت تقاضای رسیدگی کرده، نمی تواند بگوید که صالح نیست و جرم نیز آشکارا نظم و امنیت بین المللی را تهدید می کند.
به نظر من فضای دو قطبی جهان به پایان رسیده است و یک جریان سومی در راه است. در واقع ایران، چین، روسیه و بسیاری از کشورهای دنیا، تراز اول بودن غرب را برهم زدند. بنابراین چون نظم سیاسی بین المللی برهم خورده، به نظر می رسد، نظم حقوقی بین المللی نیز می تواند بر هم بخورد و عرف های جدید بوجود بیاید و این شجاعت را قضات دیوان کیفری بین المللی داشته باشند که به تقاضای ایران برای اولین بار رسیدگی کنند و حتی مقامات را برای پاسخگویی به دلیل این ترور دعوت کنند.
