مقاصد کوچ فوتبالیست ‌های ایرانی

اسپوتنیک - فوتبال ایران همواره فوتبالیست های با استعداد و مستعدی دارد که با تلاش، پشت کار و برنامه ریزی صحیح می توانند به موفقیت های بزرگی در دنیای فوتبال دست یابند. بسیاری از بازیکنان فوتبال ایران در رویای بازی در لیگ‌ های خارجی هستند و شاید علت این رویا پردازی را بتوان در چند نکته کلی جست و جو کرد. یک بخش از این علاقه، مسلما مربوط به بحث‌های مالی و اقتصادی است؛ سطح درآمد بیشتر و دریافت به موقع مبالغ قرارداد شاید سرآمد بخش اقتصادی کوچ بازیکنان ایرانی به لیگ‌های خارج از این کشور است. اما بخش بعدی پیشرفت فوتبالی و دیده شدن توسط تیم‌های سطح بالاتر است، معقوله‌ای که شاید در لیگ ایران به علل مختلف دشوار به نظر برسد. شاید صدها دلیل کوچک و بزرگ دیگر نیز بتوان به دلایل فوق اضافه نمود اما به صورت کلی دو مبحث یاد شده نیروی محرکه خروج بازیکنان ایرانی به سمت کشورهای خارجی است.

بررسی لیگ‌ها و کشورهایی که عموما مقصد بازیکنان فوتبال ایران هستند، خارج از لطف نیست. در یک بررسی کلی می‌توان به این نتیجه رسید که در یک سال اخیر قطر به مقصد بسیاری از بازیکنان ایرانی تبدیل شده است. حضور 10 بازیکن (امید ابراهیمی - رامین رضاییان - روزبه چشمی - مهرداد محمدی - علی فریدون - ابراهیم داریوش - پژمان منتظری - مهدی ترابی - شجاع خلیل زاده - مهرداد پولادی) در لیگ ستارگان قطر اتفاقی نیست. لیگی 12 تیمی که باشگاه ورزشی السد با 14 قهرمانی پرافتخارترین تیم آن محسوب می‌شود. در لیگ قطر شاید مورد دوم ذکر شده درباره علت مهاجرت فوتبالیست‌های ایرانی چندان صادق نباشد زیرا بر اساس رده بندی ارائه شده توسط فدراسیون تاریخ و آمار فیفا (IFFHS)، لیگ برتر فوتبال ایران دارای جایگاه برتری نسبت به لیگ ستارگان است و در جمع کشورهای آسیایی تنها لیگ‌های ژاپن، کره جنوبی و عربستان در رده‌های بالاتری از ایران قرار دارند.

مقصد بعدی فوتبالیست‌های ایرانی لیگ برتر فوتبال جمهوری آذربایجان با 6 بازیکن (مهدی شریفی - پیمان کشاورز - سامان نریمان جهان - علی قربانی - آدام همتی - بختیار رحمانی) است. لیگی نوپا که تیم نفتچی باکو با 8 قهرمانی پرافتخارترین تیم آن محسوب می‌شود. مسلما امکان بهتر دیده شدن در این لیگ در صدر علل انتخاب آن توسط فوتبالیست‌های ایرانی است زیرا که حضور تیم‌های جمهوری آذربایجان در لیگ‌های اروپایی روزنه امید پیوستن به یک تیم طراز اول از قاره سبز را روشن‌تر می‌کند. البته باید منتظر ماند و دید که آیا ترانسفری از این لیگ به لیگ‌های خوب اروپایی رقم می‌خورد یا که خیر.

وقتی به مقاصد بعدی فوتبالیست‌های ایرانی از نظر تعداد توجه می‌کنیم، امیدهای بیشتری نسبت به آینده فوتبال در این کشور نمایان می‌شود، حضور  بازیکنان ایرانی در لیگ‌های برتر بلژیک، انگلستان و پرتغال نشان دهنده آن است که می‌توان با تقویت بیشتر تیم‌های داخلی به حضور گسترده‌تر فوتبالیست‌های ایران در سطح اول فوتبال دنیا امید داشت، الخصوص که دو بازیکن شاغل در لیگ پرتغال از تیم اول این روزهای لیگ ایران بعنوان سکوی پرتابی استفاده نموده‌اند. علی علیپور و مهدی طارمی بازیکنانی بودند که در تیم پرسپولیس نامی برای خود دست و پا کردند و حتی امیر عابدزاده و شهریار مغانلو را نیز به نوعی می‌توان محصول این باشگاه موفق ایرانی دانست.

اما وضعیت در لیگ انگلستان کمی متفاوت است و شاید از بین 5 بازیکن ایرانی شاغل در این لیگ، علیرضا جهانبخش - نوید ناصری - رایان تفضلی - الکس سمیع‌زاده - سامان قدوس، تنها جهانبخش را بتوان محصول لیگ ایران دانست.

لیگ برتر بلژیک نیز همانطور که اشاره شد، یکی دیگر از کشورهایی قاره سبز است که شاهد حضور بازیکنان ایرانی است. علیرضا بیرانوند، کاوه رضایی، میلاد محمدی، علی قلی زاده و همچنین یاسمن فرمانی (همسر علی قلی زاده) از جمله بازیکنانی هستند که در این لیگ درجه دوی اروپایی شاغل هستند.

در این بین علیرضا بیرواند که طی سال های اخیر دروازبان اول تیم ملی ایران و پرسپولیس تهران بود، بر خلاف سایر بازیکنان شاغل در بلژیک، پس از انتقال به تیم "رویال آنتورپ" تا کنون موفق به حضور در دروازه این تیم بلژیکی نشده است.

در برخی دیگر از لیگ های اروپایی از جمله اوکراین، کرواسی، نروژ و ترکیه به صورت جسته گریخته، لژیونرهای ایرانی شاغل هستند.

نکته جالب توجه دیگر حضور کم رونق فوتبالیست ‌های ایرانی در لیگ آلمان است که زمانی تنها مقصد فاخر بازیکنان ایرانی محسوب می‌شد، نگاهی به گذشته یادآور خاطرات شیرینی برای فوتبال دوستان ایرانی از حضور علی دایی، مهدی مهدوی‌کیا، علی کریمی، وحید هاشمیان، کریم باقری، خداداد عزیزی، مهدی پاشازاده و ... در لیگ‌های فوتبال کشور آلمان است. مسلما افتخار آفرینی‌های علی دایی، مهدی مهدوی‌کیا و وحید هاشمیان در بوندس‌لیگا سالیان سال در خاطر ایرانیان خواهد ماند، هنوز هم تشویق‌ های پی در پی مهدوی‌کیا در استادیوم هامبورگ یادآور نسل طلایی فوتبال ایران است. اما در حال حاضر سهم ایران از لیگ‌های فوتبال آلمان تنها سه بازیکن دو رگه (دانیال داوری - کیان سلطانپور - دنیس اکرت) است که هیچ گاه در فوتبال ایران حضور نداشته‌اند.