به گزارش اپویک به نقل از فارس، اصلیترین اتهام مطرحشده در خصوص این افراد از سوی دادگاههای این کشور «خیانت به وطن و نقض قوانین سیستم و شبکههای رایانهای (ماده ۳۰۵ و ۳۰۴)» عنوان شده است.
برخی منابع خبر دادهاند که بر اساس این دو ماده قانونی، سیدمحمد غازی، پسر ۴۴ ساله سید قیامالدین غازی (روحانی سرشناس تاجیک که سال گذشته در زندان شهر وحدت توسط نیروهای وابسته به داعش به شهادت رسید) به ۲۵ سال حبس، رحیم ابراهیماف و شخص دیگری به نام عبدالواحد به ۲۸ سال زندان محکوم شدهاند.
همینطور گفته میشود سیدحسن غازی، پسر ۳۳ ساله سید قیامالدین غازی نیز بر اساس ماده ۳۰۷ (افراطگرایی) توسط دادگاه مزبور محکوم شده اما مدت محکومیت آن همچنان مشخص نیست. در همین راستا یکی دیگر از دانشجویانی که ایران تحصیل کرده و به ۱۲ سال حبس محکوم شده است، نیز به نام عبدالرحمان خالصی در این میان به چشم میخورد. یکی دیگر از این دانشجویان نیز به نام روحالله قلندر به جرم «خیانت به وطن» محکوم به حبس شده اما مدت محکومیت او نیز همچنان مشخص نیست.
گفته می شود حداقل پرونده سه دانشجوی دیگر تاجیک که در ایران تحصیل کردهاند در دادگاه این جمهوری در دست بررسی است.
این دانشجویان هادی اسکندر میرزامراد، اسماعیل محیالدین و فضلالدین آدینه هستد. برخی منابع محلی خبر دادهاند که اسماعیل محیالدین و فضلالدین آدینه در بازداشتگاه مورد شکنجه و ضرب و شتم قرار گرفتهاند و محیالدین به دلیل پارگی پرده گوش برای جراحی به بیمارستان منتقل شده است.
در چارچوب این پرونده، از جمله ۵ فرزند و یک داماد سید قیامالدین غازی نیز ماه گذشته دستگیر شدند. پس از یک هفته بازجویی، دو فرزند سید قیامالدین غازی آزاد شدند اما سه فرزند و داماد او همچنان در بازداشت به سر میبرند.
یادآور میشود طی ماههای اخیر بیش از ۵۰ تن از افرادی که در دانشگاههای ایران تحصیل کرده بودند، بازداشت شده و مورد بازجویی قرار گرفتهاند. مقامات تاجیکستان اتهاماتی از قبیل افراطگرایی، تروریسم و جاسوسی برای جمهوری اسلامی ایران را در خصوص این افراد مطرح کردهاند. بازداشت این دانشجویان تاجیک مقیم ایران در حالی صورت گرفته است که تاجیکستان، ایران را به پشتیبانی از حزب نهضت اسلامی تاجیکستان متهم میکند.
لازم به ذکر است که در کارنامه این دانشجویان هیچگونه فعالیت سیاسی و یا امنیتی دیده نمیشود. با این وجود، تحلیلگران بر این عقیدهاند که روابط پرتنش ایران و تاجیکستان از سال ۲۰۱۵ به بعد و نیز تلاشهای دولت دوشنبه برای گرفتن امتیازاتی در خصوص حزب نهضت اسلامی از جمهوری اسلامی ایران، دست به چنین اقداماتی زده است.
جمهوری تاجیکستان یکی از کشورهای پارسیزبان آسیای مرکزی است که پیوندهای عمیقی به لحاظ فرهنگی، تاریخی، زبانی و تمدنی با ایران دارد.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری بود که استقلال این جمهوری را به رسمیت شناخت و نیز اولین کشوری بود که سفارتخانه خود را در شهر دوشنبه دائر نمود. پس از آن نیز ایران به همراه روسیه از جمله مبتکرین اصلی طرح صلح تاجیکان بود که به آوارگی نزدیک به یک میلیون نفر و کشتهشدن دهها هزار نفر پایان داد. با این حال، به رغم پیوندهای عمیق دو کشور، پس از ۲۵ سال روابط آنها رو به سردی گراییده است.
اتهام حمایت ایران از تروریسم به جهت پشتیبانی از حزب نهضت اسلامی (یکی از طرفین توافقنامه صلح تاجیکان) از جمله مهمترین بهانههای دولت تاجیکستان برای سرد کردن روابط خود با جمهوری اسلامی بوده است.