اسپوتنیک به نقل از وایرد: هنگامی که راسل گای با چمدان حاوی ۲۵۰هزار دلار پول نقد به فرودگاهی در نزدیکی تالین رسید یک هلیکوپتر در انتظار او بود. او کمی نگران بود. این یک پایگاه نظامی نبود، اما افرادی که در اطراف او بودند، شبیه سربازان بودند و با خودشان اسلحه داشتند.
سال ۱۹۸۹؛ اتحاد شوروی در حال فروپاشی است و برخی از افسران نیروهای مسلح آن بطور فعال بقایا را می فروختند. تا زمان ورود راسل گای به محل مورد نظر، اکثر کالاها قبلاً از هلیکوپتر تخلیه و از آنجا منتقل شده بود. فقط جعبه هایی به چشم می خورد که برای او آماده شده بودند. در داخل جعبه ها نقشه ها قرار داشتند. هزاران نقشه. در گوشه بالا و سمت راست هر نسخه یک تمبر قرمز با کلمه روسی "محرمانه" چسبانده شده بود.
این نقشه ها بخشی از یکی از بلند پروازانه ترین طرح های کارتوگرافی در تاریخ بودند. در طول جنگ سرد، ارتش اتحاد شوروی نقشه هایی از كل جهان را تهیه و جمع آوری كرد، كه گاه چنان مفصل بود كه هر بنایی بر روی آنها معلوم بود، عرض جاده ها، ظرفیت حمل پل ها، انواع كارخانه ها و زیرساخت موجود روی آنها مشخص شده بودند. چنین نقشه هایی هنگام برنامه ریزی حمله با تانک بسیار مفید هستند. تهیه آنها بدون آنکه چشمان دقیق و ریز بین روی زمین باشد، غیرممکن بود.
نقشه های شوروی با توجه به فن آوری های آن زمان بسیار دقیق هستند. حتی امروز، وزارت امور خارجه آمریکا در صورت نیاز به ترسیم مرزهای بین المللی بر روی نقشه های رسمی كشور از آنها (به همراه منابع دیگر) استفاده می کند.
شرکت راسل گای Omnimap یکی از اولین شرکتهای صادر کننده نقشه های شوروی به غرب بود. نقشه هایی که قبلاً به قدری مخفی بودند که مأموری که آنها را گم کرده باشد می توانست زندانی شود، اکنون ممکن بود که آنها را خریداری کرده و سپس با فروش مجددشان به آژانس های دولتی ، شرکت های مخابراتی و سازمان های دیگر سود بسیار زیاد بدست آورد.
راسل گای می گوید: "فکر می کنم ما یک میلیون نسخه خریداری کردیم و شاید بیشتر."
در کتابخانه های دانشگاه استنفورد، آکسفورد و دانشگاه تگزاس در آستین ، اتاق ها از نقشه های شوروی دوره جنگ سرد پر است. اما دانشمندان بسیار معدودی آنها را دیده اند تا چه رسد به مطالعه آنها.
جان دیویس، یک توسعه دهنده نرم افزار بازنشسته، در تلاش است این وضعیت را تغییر دهد. اکنون ده سال است که او در حال مطالعه نقشه های شوروی، به ویژه نقشه های شهرهای انگلیس و آمریکا است. دستیاران وی یک کتابدارمشغول به مطالعه نقشه های نظامی، یک پزشک بازنشسته و یک جغرافی دان جوان هستند. همه آنها نقشه های شوروی را به طور مستقل از یکدیگر کشف کردند. یافته ها و اکتشافات آنها حاکی از آن است که نقشه های نظامی شوروی چیزی بسیار بیشتر از یک طرح حمله است. در عوض، آنها مکانیسمی بودند که به اتحاد شوروی کمک می کرد دانش خود را درباره جهان سازمان دهد. این ترکیبی بود که نقشه های گوگل و ویکی پدیا در آن ادغام شدند - اما روی کاغذ.
دیویس صدها نقشه کاغذی و هزاران نسخه دیجیتالی را در خانه خود در شمال شرقی لندن جمع کرد. او همچنین یک وب سایت گسترده در این زمینه راه انداخت.
در اوایل دهه ۲۰۰۰ ، در لتونی، دیویس با یکی از صاحبان فروشگاه نقشه ، آیوارس بلداوس دوست شد. Beldavs فروشگاه نقشه ها Jana Seta را باز کرد، جایی که این نقشه ها عمدتاً توسط گردشگران و مسافران خریداری می شدند. در اوایل دهه ۱۹۹۰، اتحاد شوروی فروپاشید و افسران شرکتهای نقشه برداری لتونی دستور تخریب کلیه نقشه ها را دریافت کردند. بلداوس می گوید: "اما برخی افسران هوشمند فروشگاه ما را پیدا کردند." ما نقشه زیادی خریداری کردیم که می توان ۱۳ واگن ریلی را پر از آنها کرد.
دیویس هر وقت که به ریگا می آمد، تعداد زیادی نقشه های شوروی را می خرید. او در خانه، آنها را با نقشه های چاپ اداره نقشه برداری انگلیس متعلق به همان زمان مقایسه کرد و متوجه اختلافات جالبی شد. دیویس شروع به جمع آوری لیستی از این اختلافات کرد.
به عنوان مثال، یک نقشه شوروی سال ۱۹۸۴ از شهر چتهام در جنوب شرقی انگلیس نشان می دهد که کارخانه های کشتی سازی واقع در آنجا زیردریایی هایی تولید می کردند، داده هایی در مورد اندازه ، ظرفیت حمل ، ارتفاع پل ها در کنار رودخانه Medway و حتی در مورد موادی که پل ها از آن ساخته شده اند، ذکر شده است. در نقشه های مدرن انگلیس نقاط سفید وجود دارد. یا در نقشه شوروی کمبریج در دهه ۱۹۸۰ یک مرکز تحقیقاتی وجود دارد که تنها سالها بعد در نقشه های اداره نقشه برداری انگلیس ظاهر می شود.
در اتحاد شوروی، نقشه های نظامی بسیار دقیق بودند، و نقشه هایی که برای شهروندان عادی به فروش می رسید تقریبا بی فایده بود. نقاط مشخص و شناخته شده در زمین، مانند رودخانه ها و شهرهایی با دهکده ها بر روی نقشه ها چاپ می شد، اما هیچ مختصات، جهت و مسافت دقیقی وجود نداشت، به همین دلیل اگر به دست دشمن می افتاد، بی فایده بودند. کارشناس کارتوگرافی که این طرح را اختراع کرد ، جایزه دولتی استالین را دریافت نمود.
نقشه های شوروی سرگرمی ساده ای برای دیویس بود تا اینکه در سال ۲۰۰۴ وی با کتابدار دیوید وات از بخش نقشه های کتابخانه وزارت دفاع انگلیس آشنا شد. معلوم شد وات با بلداوس نیز ملاقات داشته است.
وات در یک کنفرانس کارتوگرافی در کلن آلمان در سال ۱۹۹۳ ، به طور اتفاقی بروشوری را در فروشگاه Jana Seta در ریگا دید. وات آنرا خرید و با این کارتها به همراه دیگران که از فروشندگان مختلفی خریداری کرده بود، نشست و شگفت زده شد: کارتوگراف های نظامی شوروی تقریباً از کل جهان نقشه برداری در سه مقیاس را انجام دادند. دقیق ترین نقشه های منطقه ای در مقیاس ۱: ۲۰۰،000 بود. برای مثال، نیویورک می تواند در یک صفحه از چنین نقشه ای جای بگیرد. به گفته وات ، نظامیان شوروی بیش از ۱.۱ میلیون کارت مختلف تولید کرده اند.
پس از جنگ جهانی دوم، استالین دستور بررسی کامل توپوگرافی از کل اتحاد شوروی را صادر کرد. پس از مرگ استالین در زمان نیکیتا خروشچف، ارتش شوروی شروع به نشان دادن جاه طلبی های جهانی کرد. نقشه برداران اتحاد شوروی بررسی های ژئودزیکی را در بسیاری از کشورهای در حال توسعه انجام دادند.
اتحاد شوروی از لحاظ فن آوری تانک جایگاه اول را در جهان داشت. نظامیان سراسر جهان می گویند که مقیاس ۱:5۰۰۰۰ در نظر گرفته شده توسط ارتش شوروی، تاکتیکی ترین و مناسب ترین مقیاس برای نیروهای زمینی است. نقشه های شوروی به گونه ای ایجاد شد که نیروهای مسلح اطلاعات لازم را برای رسیدن از نقطه A به نقطه B در هر نقطه جهان داشته باشند.
به عنوان مثال، توصیف سنت دیگو به قرار ذیل است: یک پایگاه زیردریایی ها ، یک پایگاه هوایی نیروی دریایی، انبارهای مهمات و کارخانه های هواپیما و سلاح سازی. اما همچنین در مورد حمل و نقل عمومی ، سیستم های ارتباطی ، ارتفاع ساختمان ها در مناطق مختلف شهر اطلاعاتی وجود دارد.
اما جالب است که نقشه های شوروی فقط کپی نیستند. در بسیاری موارد ، واحد هایی در آنجا نشان داده می شوند، مانند جاده ها، پل ها، مناطق مسکونی و اشیاء دیگر که در نقشه های اداره نقشه برداری انگلیس در آن زمان وجود نداشت. به گفته دیویس، این جزئیات در نتیجه عکسبرداری هوایی یا شناسایی با استفاده از ماهواره ها ظاهر شد (اولین ماهواره جاسوسی اتحاد شوروی "زِنیت" در سال ۱۹۶۲ در مدار اطراف کره زمین قرار داده شد). جزئیات دیگر، مانند اطلاعات مربوط به مصالح ساختمانی و وضعیت جاده ها و پل ها ، به احتمال زیاد توسط ماموران محلی جمع آوری شده است.
رِی میلِفسکی که در اداره کارتوگرافی آمریکا کار می کرد گفت که در در اوایل دهه ۲۰۰۰ ، تحلیلگران سرویس اطلاعات آمریكا در افغانستان از نقشه های شوروی استفاده می كردند. بعداً ، میلفسکی در وزارت امور خارجه مشغول تعیین مختصات دقیق مرزهای بین المللی برای استفاده از آنها در نقشه های رسمی ایالتی بود. میلفسکی می گوید: "نقشه های شوروی یکی از بهترین منابع اطلاعاتی بوده و هستند. "
راسل گای می گوید: در دهه ۱۹۹۰ این نقشه ها توسط شرکت های ارتباطات راه دور که شبکه های تلفن همراه را در آفریقا و آسیا ایجاد می کردند، خریداری شده اند. نقشه های توپوگرافی شوروی اغلب به عنوان بهترین منبع اطلاعات در مورد ساخت برج های مخابراتی در کشورهای کم توسعه یافته جهان بود.
راسل گای و فروشندگان دیگر می گویند، اما اکنون که نقشه برداری ماهواره ای گسترش یافته است، نقشه های شوروی دیگر مانند گذشته، تقاضا ندارند.