به گزارش اسپوتنیک، کسری بودجه عربستان سعودی در سه ماهه اول سال جاری 34.1 میلیارد ریال سعودی (9.09 میلیارد دلار) بود. دلیل آن کاهش درآمدهای نفتی است که کشور تقریباً کاملاً به آن بستگی دارد. اوضاع از آنجا وخیم می شود، زیرا که از کل درآمدهای بودجه پادشاهی، تقریباً 87٪ صادرات نفت است و بخش نفت و گاز 42٪ از تولید ناخالص داخلی را تأمین می کند. عربستان سعودی بزرگترین صادرکننده نفت در جهان بوده و هست (مارک اصلی آن عرب لایت است). به این خاطر وابستگی شدید بودجه به قیمت نفت تعجب آور نیست. اکنون سعودی ها باید کمربندهای خود را محکم کنند و آژانس های رتبه بندی در حال ارزیابی مجدد جایگاه ریاض هستند. امیدی برای افزایش قیمت نفت وجود ندارد: به عقیده صندوق بین المللی پول، بودجه این کشور فقط هنگامی بدون کسری می شود که قیمت یک بشکه نفت 85 دلار باشد، یعنی به نه به این زودی.
در بهار سال جاری، پس از شکست مذاکرات برای کاهش تولید توسط کشورهای اوپک + ، رهبر عربستان تصمیم گرفت "جنگ نفت" را بازی کند و معتقد بود که کم هزینه نفت عرب باعث می شود آنها دراین جنگ پیروز شوند. تا حدودی همین اتفاق افتاد. طبق توافق های جدید، روسیه که پیش از این نمی خواست تولید را بیشتر از توافق نامه ای که در آن زمان لازم الاجرا بود، کاهش دهد، مجبور شد گذشت کند و به سمت کاهش قابل توجه تولید نفت حرکت کند. با این حال، زمان "جنگ نفت" بسیار بد بود. پس از اختلاف تجاری طولانی بین ایالات متحده و چین، تقاضای نفت کاهش یافت. در این اثنا بیماری همه گیر کروناویروس شروع شد که به سرعت به یک بیماری دنیاگیر تبدیل گردید. این امر به توقف جزئی در اقتصاد جهانی منجر شد. در نتیجه سعودی ها که بازار نفت را از نفت ارزان قیمت پر کردند، اکنون به دلیل عدم تقاضا، خطر بزرگی برای عربستان بوجود امده است.
به معنای واقعی کلمه، یک ماه "جنگ نفت" بودجه شکننده دولت پادشاهی را به یک مشکل رسانده است. شرکت نفت سعودی آرامکو، تأمین کننده اصلی پول خزانه داری ، قبلاً گزارش داده است که درآمد آن برای سه ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال 2019 با 25 درصد کاهش، به 62.5 میلیارد ریال (16.6 میلیارد دلار) رسیده است. هنوز مشخص نیست که این پادشاهی نفتی کجا پول خواهد گرفت. خود پادشاهی پیش بینی کرده که کسری بودجه در آخر سال جاری به 187 میلیارد ریال یا 6.4٪ تولید ناخالص داخلی برسد که بسیار بیشتر از سال قبل است (در سال 2019 این شاخص تنها 131 میلیارد ریال بود).
پیش از بروز مشکلات قیمت نفت، کشوری با 34.2 میلیون نفر جمعیت بسیار خوب زندگی می کردند. بودجه تا سال 2014 ، هنگامی که قیمت نفت کاهش یافت، به طور پیوسته در مازاد بود. در آن زمان، ذخایر ارزی کشور حدود 730 میلیارد دلار بود و پادشاهی می توانست از پس آن برود که حمایت گسترده مردم را متوقف نکند و یک بهشت و پناهگاه مالیاتی را حفظ کند. (عربستان سعودی جزء ده کشور با کمترین مالیات است و اصلی ترین مالیات در این کشور - زکات - 2.5٪ درآمد است) ، یارانه های دولتی برای تعدادی کالاها و خدمات (سوخت ، آب و برق و غیره) و هزینه های مختلف "اختیاری" در عربستان معمول شده است.
اسپوتنیک به نقل از روزنامه کامرسانت چاپ مسکو می نویسد: اکنون، زندگی اقتصادی در عربستان متوقف شده است: به جای گزارش در مورد اجرای پروژه های بزرگ زیرساختی مقرر در برنامه اصلاحات ویژن (چشم انداز) 2030 که توسط ولیعهد محمد بن سلمان، آغاز شده است، این کشور شروع به صحبت در مورد رژیم پس انداز کرده است - هم در سطح دولتی و هم در سطح خصوصی. "مردم باید نگرش خود را نسبت به هزینه تغییر دهند و روی پس انداز متمرکز شوند" ، این پیام در روزنامه سعدی "عرب نیوز" پس از اعلام وزارت دارایی اقدامات برای صرفه جویی در اقتصاد منتشر شد.
به دلیل اپیدمی کرونا، پادشاهی عربستان درآمد خود را نیز از گردشگری مذهبی از دست داد (حدود 5.5٪ تولید ناخالص داخلی در بخش غیر نفتی). عربستان سعودی از نظر تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در بین کشورهای عربی جای اول را دارد.
محمد الجدان، وزیر دارایی عربستان و کفیل وزارت اقتصاد در این خصوص گفت: "ما با بحرانی روبرو هستیم که جهان هرگز در تاریخ مدرن ندیده است، بحرانی که با عدم اطمینان مشخص شده است." به گفته وزیر، بحران ناشی از بیماری همه گیر منجر به سه شوک اقتصادی شد: کاهش تقاضای نفت، تعلیق فعالیت اقتصادی محلی و هزینه های غیرمترقبه برای بخش بهداشت.
مقامات پادشاهی تصمیم گرفتند که هزینه های دولت را برای پروژه های بزرگ حدود 26 میلیارد دلار کاهش دهند (کمی کمتر از 10٪ بودجه برای سال 2020)، به تعویق انداختن پرداخت به اصطلاح جبران هزینه های زندگی از ماه ژوئن ("جایزه" ای که از 2018 به به جمعیت انتقال می شود) و از اول ژوئیه ، افزایش سه برابری مالیات بر ارزش افزوده (تا 15٪).
تقریباً یک پنجم بودجه - هزینه های نظامی، از جمله تجدید تسلیح و تامین جنگ در یمن است. آیا مقامات سعودی قادر به کاهش هزینه خرید سلاح خواهند بود؟ وفاداری دولت دونالد ترامپ به محمد بن سلمان تا حد زیادی براساس قراردادهای دفاعی با ایالات متحده است. کاخ سفید به خاطر قراردادها، بارها به نقض حقوق بشر در عربستان سعودی چشم بسته است.
این پادشاهی در نظر دارد با در نظر گرفتن ریاست آن در G20 امسال ، فعالیت در اماکن بین المللی را کاهش ندهد. با وجود مشکلات مالی، ریاض قول داده است نیم میلیارد دلار برای تهیه واکسن کووید-19 یکی از اولین کسانی بود که به ماراتن آنلاین سراسری "پاسخ جهانی به کروناویروس" پیوست. جالب اینجا است که همکاری با روسیه پس از جنگ قیمت ها در بازار نفت دقیقاً به این جهت منتقل شده است. در اواسط ماه آوریل، رئیس صندوق سرمایه گذاری مستقیم روسیه ، کیریل دیمیتریف ، در مصاحبه با کانال تلویزیونی العرب، برنامه های مشترک با پادشاهی را برای ایجاد شرکت های تولید واکسن اعلام کرد.
