نمایندگان مجلس در این جلسه مصادیق قاچاق ارز را تعیین و مجازات قاچاقچیان ارز را نیز تصویب کردند.
بر اساس تبصره 7 ماده 2 مکرر تصویب شده، تمامی رمزارزها (ارزهای رقومی) در حکم ارز موضوع این قانون هستند و جرائم، تخلفات، ضمانت اجراها و نیز تمامی احکام و مقررات مربوط به ارز در این قانون در مورد آنها نیز اجراء میشود.
اسپوتنیک در رابطه با این مصوبه با سروش حسین زاده، مدیر وبسایت دلاریپتو صحبت کرده است.
اسپوتنیک: لطفا به صورت ساده توضیح دهید که رمزارز چیست؟
رمزارز یک نوع پول مجازی ست که به طی یک فرآیند محاسباتی و به صورت رمزنگاری شده تولید می شود. این نوع پول، بر خلاف ارز های سنتی که دارای پشتوانه بانک های مرکزی کشورهای مختلف هستند، دارای پشتوانه ای نیستند و قیمت آن بر اساس عرضه و تقاضا در بازارهای معاملاتی جهانی (اکسچنج ها) تعیین می شود. به همین علت به رمزارزها نوعی پول غیرمتمرکز بدون پشتوانه می گویند. رمزارزها بر خلاف ارزهای سنتی به راحتی قابل رهگیری هستند و بر روی یک شبکه بلاکچین جزئیات نقل و انتقالات ثبت می شوند.
اسپوتنیک: نظر کشورهای مختلف در مورد ارزدیجیتال چیست؟
کشورهای مختلف رویه های گوناگونی در رابطه با این پدیده نوظهور اتخاذ کرده اند، از ممنوعیت های چین و هند در معاملات رمزارزها تا حمایت و قانون گذاری کشورهایی نظیر ژاپن، استرالیا و کشورهای اروپایی در این رابطه. به عنوان مثال، در استرالیا کلیه شرکت هایی که در زمینه خرید و فروش بیت کوین و ارز دیجیتال فعال هستند محدودیتی برای فعالیت ندارند ولی می بایست کلیه تراکنش های تبدیل رمزارز به AUD و بالعکس را در سایت اداره آسترک (the Australian Transaction Reports and Analysis Centre) ، اداره مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم، ثبت کنند. اداره مالیات استرالیا (ATO) نیز در رابطه با اخذ مالیات از معاملات ارزهای دیجیتال به دو صورت عمل می کند، اگر شخصی سرمایه گذار باشد و برای پس انداز رمزارز را خریداری کرده باشد یا در بروکر ها اقدام به نوسان گیری کند، بنا به اظهار سود کسب شده شخص از نوسانات قیمتی تا 35% مالیات بر درآمد وضع می کند و اگر فعالیت شخص بر اساس خرید و فرش بر حسب پول فیات باشد، مالیات را از نسبت سود عرف و اظهار شده (که معمولا 1% هست) اخذ می کند.
اسپوتنیک: نظر دستگاه های حاکمیتی در ایران در برابر ارزدیجیتال چگونه است؟
خوشبختانه در پلیس سایبری ایران (فتا) و قوه قضاییه برخوردهای مناسب و بروزی با این مسئله شده است ، چرا که معتقدند اگر این پدیده نیز مانند سایر پدیده های گذشته بیش از پیش زیرزمینی شود امکان رهگیری تراکنش ها از بین رفته و میزان جرائم این حوزه زیاد می شود. از جرائمی که ممکن است توسط مجرمان در این حوزه رخ دهد کلاهبرداری در فروختن رمزارزهای تقلبی ، پولشویی های کوچک ، اخاذی و باج گیری می باشد.
دستگاه های دولتی نظیر بانک مرکزی و هیئت دولت به جز یک پیشنویس و یک مصوبه هیئت وزیران ، اظهار نظر دیگری در این رابطه نکرده اند و فقط مسئولیت معاملات رمزارزها را به متعاملین نسبت داده اند و بانک ها و صرافان سنتی را از ورود به این حوزه منع کرده اند.
اسپوتنیک: به پولشویی اشاره کردید، چرا پولشویی های کوچک؟
حجم روزانه کل بازار رمزارز ایران به کمتر از 2 میلیون دلار در روز می رسد. این بازار متشکل از دست کم هزار نفر فعال جدی در این حوزه است، منظور از فعال جدی، افراد و وبسایت هایی ست که معاملات روزانه خرید و فروش بر حسب تومان انجام می دهند و با کاربرنهایی در ارتباط هستند. با توجه به حجم فوق و تعداد فعالین بازار، متوسط 2 هزار دلار روزانه توسط فعالین این بازار جابجا می شود. همانطور هم که حتما در خبرها شنیده اید و مستحضرید، به فرض محال اگر کسی بتواند به کل این 2 میلیون دلار هم دسترسی پیدا کند باز به اندازه یک اختلاس و پولشویی کوچک نمی شود. به عبارت بهتر حجم کل روزانه بازار رمزارز/تومان در ایران در بهترین حالت به اندازه قیمت 2 واحد آپارتمان در شمال تهران می شود! حجم پولی که جواب اختلاس و پولشویی های بزرگ را نمی دهد.
اسپوتنیک: آیا واقعا رمزارزها برای پولشویی مناسب هستند؟
رمزارزها به علت اینکه در شبکه بلاکچین کلیه تراکنش های آن ثبت می شود برای پولشویی مناسب نیستند، البته برخی کوین های اصطلاحاً خصوصی (private coin) وجود دارند مثل مونرو که در صورت راه اندازی یک نود سرور امکان ارسال تراکنش بدون قابلیت رهگیری را دارا هستند ولی عموم مردم از رمزارزهایی مثل بیت کوین، تتر و اتریوم استقبال کرده و خرید و فروش می کنند. وقتی که شما یک تراکنش در شبکه بیت کوین ثبت می کنید، مثلا از کیف پول خود یک بیت کوین برای من ارسال می کنید، این در شبکه ثبت می شود و ماینر های شبکه آن تراکنش را تایید می کنند تا بیت کوین ارسال شما برای من قابل دسترس باشد. شیوه ترک کردن تراکنش های بیت کوین به این صورت است که به هر حال این میزان بیت کوین به یک مقصدی خواهد رسید، ممکن است بعد از 10 تراکنش گردش در کیف های افراد شخصی وارد یک اکسچنج شود، اگر یک نهاد انتظامی یا دولتی به آن اکسچنج درخواست استعلامی برای بیت کوین انتقال داده شده داشته باشد، اکسچنج موظف است پس از مسدود کردن حساب آن کاربر، مدارک و مشخصات فردی که این بیت کوین را معامله کرده است درخواست کند. در این شرایط بعد از دادن مدارک مستند و شیوه انجام معامله و دریافت طرفین معامله، آن بیت کوین مسدود شده آزاد و جزئیات به مقام انتظامی یا دولتی گزارش می شود. با این تفاسیر رمزارزها واقعا جای مناسبی برای پولشویی نیستند چون هیچ چیز قابل مخفی شدن نیست و بلاکچین شفافیت را در نقل و انتقالات به ارمغان آورده است.
اسپوتنیک: رمزارزها به دور زدن تحریم ها کمک می کند؟ آیا نقل و انتقالات مالی بین المللی اشخاص را تسهیل کرده است؟
واقعیت این است که با حجم مارکت ایران، رمزارزها کمکی به دور زدن تحریم در جابجایی پول های نفتی یا پتروشیمی نمیکند ولی شرکت های کوچک و تاجرانی که در امر صادرات و واردات هستند می توانند محدودیت های بانکی را دور بزنند، به عنوان مثال یک حواله اگر بخواهید از ایران به چین یا بالعکس بفرستید علاوه بر داشتن کارمزد بالا و معطلی 48 الی 72 ساعت کاری برای شما در پی خواهد داشت، ولی به وسیله بیت کوین می توانید علاوه بر اینکه با قیمت بهتری جابجایی پول خود را انجام دهید در کمتر از 2 ساعت آنرا نقد کنید. مثلا کالایی را صادر کرده اید و پول آن را با بیت کوین به کشور برگردانید.
اسپوتنیک: در مصوبه اخیر، مجلس اشاره کرده که رمزارز موجب خارج شدن ارز از کشور میشود، آیا این صحیح است؟
درصد بالایی از حجمی که در کشور جابجا می شود مربوط به خرید و فروش رمزارز بین افراد حاضر در ایران است، حتی رمزارزها موجب ارزآوری هم می شوند. بیت کوین های استخراج شده در ایران یک نوع ارزآوریست و در ازای این بیت کوین استخراج شده، شرکت های کوچک می توانند وسایل و اقلام اولیه از کشورهایی مثل چین و روسیه وارد کنند. در واقع بدون اینکه یک دلار از منابع ارزی کشور مصرف شود، فقط توسط استخراج و معاملات ارز دیجیتال، محصولات و مواد اولیه وارد کشور می شود.
همانطور که اشاره کردم این بازار هنوز بسیار کوچک است ولی با حجم فعلی هم جوابگوی فعالیت و ارزآوری برخی شرکت های کوچک فعال در عرصه واردات و صادرات را در داخل کشور فراهم کرده است.
اسپوتنیک: آینده ارزهای دیجیتال را چگونه می بینید؟
تا پیش از این جهت نقل و انتقالات مالی کلیه مردم دنیا از پول های چاپ شده توسط دولت ها استفاده می کردند. اتفاقی که در چند سال اخیر در سطح دنیا بوجود آمده، چرخش به سمت رمزارزهاست، رمزارزها را می توانید در هر جایی از این کره خاکی خرج کنید، به ژاپن سفر کنید و هتل تان را با بیت کوین رزرو کنید و یک فنجان قهوه با اتریوم بخرید!
البته استفاده از ارزهای دیجیتال تنها مختص مردم نیست و بانک های بزرگ دنیا نیز در حال استفاده و تسویه حساب های بین بانکی خود با ارزهای دیجیتال هستند، یکی از این رمزارزها ریپل است که توسط بیش از 200 بانک و شرکت پرداخت از ایالات متحده تا برزیل و شمال افریقا در حال استفاده از شبکه این رمزارز جهت نقل و انتقالات و تسویه حساب های مالی خود هستند.
حرکت جریان مالی دنیا رو به این سمت است و بهتر است که هر چه زودتر یک قانون گذاری هوشمند، منطقی و منصفانه در ایران برای این پدیده نوظهور شکل بگیرد.
