به گزارش اسپوتنیک، نشریه اینترنتی آمریکا "اوراسیا نت" می نویسد: در این صورت سه کشور قفقاز جنوبی ممکن است دستخوش آتش جنگ احتمالی در کنار آنها قرار گیرند. تاریخ سه کشور قفقاز جنوبی از رویارویی قدرتهای بزرگ در خاک آنها پر است و به همین دلیل آنها نگران این هستند که دوباره در زیر آتش جنگ احتمالی دیگری در کنار آنها قرار بگیرند. ارمنستان ، جمهوری آذربایجان و گرجستان هنگامی نفش آزاد کشیدند که در درگیری بین تهران و واشنگتن قطع تنش نمایان شد.
یک سردرد مربوط به امنیت حمل و نقل هوایی پس از آن بروز کرد که ایران در 8 ژانویه به طور تصادفی یک هواپیمای مسافربری اوکراینی را ساقط کرد. هواپیماهای خطوط هوایی هر سه کشور به تهران پرواز می کنند و بسیاری از مسیرهای دیگر آنها از فضای هوایی ایران و عراق عبور می کنند. تعدادی از شرکتهای هواپیمایی بین المللی مسیرهایی را که از طریق جمهوری آذربایجان و گرجستان پرواز می کنند تغییر مسیر دادند. در همین حال، شرکت های هواپیمایی منطقه ای پروازها به ایران را لغو نکردند.
در شرایط عدم اطمینان، بسیاری گردشگران کشورهای قفقاز، که قصد پرواز به کشورهای گرمسیر مانند مصر و امارات را داشتند، به فکر افتادند. درگیری میان تهران و واشنگتن دقیقاً در حالی افزایش یافت که بسیاری از ایرانیان برای تعطیلات سال نو که طبق تقویم مسیحی شرقی تا اواسط ژانویه ادامه دارد به ایروان ، باکو و تفلیس رفتند. ایرانیان به طور فزاینده ای در صنعت گردشگری قفقاز شرکت می کنند و گردش مالی لازم را برای هر سه کشور به ویژه ارمنستان و گرجستان فراهم می آورند که بیشتر وابسته به گردشگری هستند. سیل قابل توجهی از ایرانیان در روزهای عید نوروز ایرانی در این جمهوری های شوروی سابق مشاهده می شود. در ماه مارس ارمنستان و گرجستان الزامات ویزا را لغو کردند. شهروندان ایرانی به نوبه خود یکی از خریداران دایم املاک و مستغلات در شهرهای بزرگ هر دو کشور هستند.
از سه کشور قفقاز، ارمنستان آسیب پذیرترین نسبت به مشکلات اقتصادی مرتبط با ایران است. ارمنستان که بین مخالفان خود - آذربایجان و ترکیه واقع شده است، همواره در تلاش برای توسعه روابط اقتصادی و سیاسی با همسایه جنوبی خود - ایران است. میزان بازرگانی ایروان با تهران متوسط، اما در عین حال رو به رشد است - در سال 2018 به رکوردی بالغ بر 350 میلیون دلار رسید. ارمنستان سرسختانه نمی خواهد به تحریم های آمریکا علیه ایران بپیوندد.
ارمنستان در منطقه هم مرز با ایران منطقه اقتصادی آزاد ایجاد کرده است و انتظار دارد که تبدیل به قطب مهمی در تجارت ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیای روسیه شود. در همین زمان، ارمنستان از حمایت جدی سیاسی و اقتصادی ایالات متحده برخوردار است. با توجه به این روابط، هفته گذشته ایروان پیشنهاد کرد تا به عنوان واسطه ای برای بازگشت روابط آمریکا و ایران به مسیر صلح آمیز اقدام کند.
ایران در اقتصاد گرجستان نقش نه چندان مهمی ایفا می کند: سال گذشته سرمایه گذاری های ایران از 1.2 میلیون دلار فراتر نرفت، واردات از ایران بالغ بر 200 میلیون دلار و صادرات به ایران - 67 میلیون دلار بود.
جمهوری آذربایجان با نیرومند ترین اقتصاد قفقاز که عمدتا به صدورمواد انرژی استغال دارد، به درجه کمتر از همه دستخوش پیامدهای رویارویی اقتصادی بزرگ مقیاسی با ایران است. با این وجود، به طور طبیعی، هیچ همسایه از " تاثیرهای جانبی" این رویارویی مصون نیست.
تنش ها با ایران دارای یک بعد فرهنگی نیز می باشد: ارمنستان، جمهوری آذربایجان و گرجستان روابط عمیق تاریخی با ایران دارند، جایی که جمعیت های قومی شان به طور سنتی در آنها سکونت دارند و در جمهوری اسلامی میلیون ها آذربایجانی زندگی می کنند.
با این حال، باکو ، تفلیس و ایروان در درجه اول نگران مسایل امنیت و سیاست هستند.
سه همسایه قفقازی مسیرهای ژئوپلیتیکی کاملاً متفاوتی را دنبال می کنند: ارمنستان روابط متحد با روسیه را حفظ کرده، گرجستان موضع طرفداری از آمریكا را اتخاذ نموده و آذربایجان در حفظ بی طرفی خود پایدار است. اما هر سه شان نگران آن هستند که قفقاز می تواند به سکویی برای عملیات جاسوسی و حتی عملیات نظامی در درگیری میان ایران و ایالات متحده تبدیل شود. در گذشته جمهوری آذربایجان "جبهه نبرد" جاسوسان ایرانی و اسرائیلی بوده است. در سال 2012 ، گرجستان نقشه ای را برای انجام یک حمله تروریستی در تفلیس کشف کرد که اسرائیل ایران را به تهیه مقدمات آن متهم کرد. آذربایجان همچنین اغلب ایران را به ارتكاب حملات تروریستی در قلمرو خود متهم می كند.
باکو با صدایی بلندتر از همه در منطقه، ترور سپهبد قاسم سلیمانی در تاریخ 3 ژانویه را محکوم کرد که موجب نگرانی از احتمال وقوع جنگ شد و به تهران ابراز تسلیت کرد. توفیق عباسوف کارشناس در امور سیاسی طرفدار خط دولت جمهوری آذربایجان گفت: حتی می توان آن را بعنوان یک اقدام تروریستی علیه یک مقام رسمی دانست.
با وجود انتقاد از ایالات متحده، باکو در عین حال، در مقایسه با همسایگان، شاید کمترین احساسات دوستی به ایران دارد. در گذشته، دو کشور از یکدیگر ابراز نارضایتی کرده بودند. باکو نگران این بود که تهران در حال صادرکردن اسلام بنیادگرایانه بود. ایران مخالف همکاری نظامی جمهوری آذربایجان و اسرائیل است. و پس از دستگیری 22 جاسوس احتمالی ایرانی در آذربایجان در سال 2012، تلاش های دیپلماتیک قابل توجهی برای روبراه کردن مجدد روابط دو کشور لازم بود.
و در باره گرجستان باید گفت که این کشور متحد راهبردی آمریکا و مدعی عضویت در ناتو است و بسیاری در این کشور از روسیه نگرانی دارند و طرفدار همگرایی نزدیکتر با غرب هستند و نگران آن هستند كه روسیه بتواند از مناقشه ایران و آمریکا برای شیطانی كردن ایالات متحده به عنوان متجاوز جهانی استفاده كند و از این به عنوان بهانه ای برای تقویت بیشتر حضور نظامی خود در قفقاز استفاده كند.
با این حال، به گفته خانم اِکی آکوبیا کارشناس در امور خارجی گرجستان، این درگیری ممکن است تاثیر متضادی بر اوضاع در منطقه قفقازداشته باشد. وی افزود: "من شک دارم که اوضاع به نفع روسیه توسعه یابد. در عوض، این کار می تواند تعادل قوا در خاورمیانه را که روسیه با شرکت در جنگ سوریه به دست آورده است، تغییر دهد." او مانند اکثر تحلیلگران گرجستانی، نسبت به احتمال وقوع یک جنگ تمام عیار بین ایالات متحده و ایران شک و تردید دارد، اما خاطرنشان می کند که تهدیدات امنیتی همچنان باقی است و گرجستان باید "از نزدیک بر تحولات نظارت داشته باشد".
