وزارت خزانهداری آمریکا روز پنجشنبه در بیانیه ای اعلام کرد که شرکتهای خارجی برای انطباق با تحریمهای تازهای که هفته گذشته علیه ایران اعلام شد، فرصتی 90 روزه دارند. این فرصت سه ماهه روز 9 آوریل (21 فروردین) به پایان میرسد و طرفهایی که بعد از این تاریخ با تحریمها همراهی نکنند، از سوی آمریکا با جریمه روبرو میشوند. تحریمهای تازه علیه بخش صنعت، معدن و پارچهبافی ایران وضع شده است.
درباره تحریم های جدید و تاثیر آن بر اقتصاد ایران با هوشیار رستمی کارشناس مستقل ایرانی در رشته اقتصاد، مدیر آموزش و پژوهش در موسسه مطالعات و تحقیقات اقتصادی فایناپس کانادا (شعبه ایران) به گفتگو نشستیم.
شرکت های خارجی برای اجرا و تطبیق با تحریمهای جدید آمریکا چقدر آمادگی دارند؟
آن چیزی که در واقع وزارت خرانه داری آمریکا یعنی اوفک به شرکت های خارجی اعلام می کند، به این وابسته نیست که شرکتهای خارجی چقدر آمادگی داشته باشند. الان که در بحث فولاد، نفت و معادن هم که تحریم هایی جدیدی علیه ایران بحث و مطرح شده است. این در واقع یک جور زیرساخت حقوقی است برای اینکه شرکتها فردا روز اگر علیه آنها شکایتی از طریق اوفک در دادگاههای فدرال آمریکا مطرح شود دیگر بهانه ای نداشته باشند و نود روز فرصت را داشته باشند. البته من فکر می کنم که در یکسال گذشته عمده شرکتهای بزرگی که ممکن بود آسیب ببینند از طریق آمریکا، چون شرکت های کوچک که کاری به آمریکا ندارند در بازار آمریکا حضور ندارند و خوب قاعدتا مشکلی هم متوجه آنها نیست. ولی شرکت های بزرگ از یکسال گذشته شروع کرده اند کارهایشان را جمع و از بازار ایران خارج شده اند و حتی کسانی که در ایران سرمایه گذاری کرده بودند. بعید می دانم که برای شرکت های خاص مشکلی بوجود بیایید زیرا که آنها از قبل تمهیدات لازم را در این رابطه انجام دادند و از بازار ایران خارج شده اند.
این تحریمهای جدید چقدر و چه آسیبی به اقتصاد ایران وارد خواهند کرد؟
از اقتصاد ایران دیگر چیزی باقی نمانده است که کسی بخواهد آسیب خاصی به آن وارد نماید، در واقع هر کاری که آمریکا توانسته و خواسته است انجام داده است. ما اکنون از نظر درآمدی به شدت مشکل داریم، فروش نفت ما بسیار محدود است در حدود 250-200 هزار بشکه در روز که عمده آن را هم پولش را نمی گیریم، آن بخشی که در واقع به صورت غیر رسمی فروخته می شود پولش را می گیریم با درصد پایینی می گیریم و بعضا 30 تا 40 درصد آن کارمزد انتقال و فروش نفت است، این از نظر درآمدی و از نظر سرمایه گذاری و انتقال تکنولوژی و مدیریتی هم که عمده شرکت ها خارج شده اند و اقتصاد ایران هر آنچه در واقع و هر مقداری که وابسته بوده به اقتصاد جهانی از آن کنده شده و الان این تحریمها کامل شده است با توجه به این زیر ساخت حقوقی که آمریکا اعلام کرده است. این که چقدر تاثیر می گذارد باید در نظر گرفت که اقتصاد ایران از خودش یک موجودیتی دارد و با آمریکا و یا بدون آمریکا باقی خواهد ماند و اتفاق عجیبی برای آن نخواهد افتاد ولی ما نمی توانیم انتظار داشته باشیم که اینجا رشد اقتصادی خاصی داشته باشیم یا در بحث نرخ تورم و یا بهبود نرخ بیکاری اتفاق خاصی بیفتد. اکنون وضعیت وضعیت بقا و زنده ماندن است و برای رشد و شکوفایی اقتصاد هیچ چیزی وجود ندارد.