اسپوتنیک - ولائیمبر پوتین، رئیس جمهور روسیه اظهار داشت: رویارویی بین بزرگترین و تأثیرگذارترین کشورهای منطقه در میان آنها نمی تواند بر کل مجموعه اوضاع این منطقه از جهان، از جمله اوضاع سوریه تأثیر نگذارد.
من می دانم که هر دو رهبری عربستان سعودی، جایی که من به زودی به آنجا می روم و رهبری ایران، که ما با همکاران ایرانی در تماس دائمی هستیم، که با رئیس جمهور ایران در نشست ملاقات کردم، آنها برای مردم سوریه آرزوی سلامتی و آرامش دارند و ما از آنها می خواهیم با هدایت این انگیزه نجیب، همه کارها را انجام دهند تا از خاک سوریه به عنوان بستری برای مقابله به مثل استفاده نشود.
رئیس جمهور فدراسیون روسیه اذعان کرد: من بسیار امیدوارم که در آن زمانی که اگر این آگاهی فرا برسد و شرکای ما به این طریق عمل کنند، می بینند که علاوه بر تقابل، فرصتی برای همکاری برای دستیابی به یک هدف مشترک نیز وجود دارد.
اما به نظر من انگیزه های دیگری برای تغییر اوضاع بین عربستان و ایران و انتقال از رویارویی به همکاری وجود دارد.
زیرا در موارد اول و دوم، کشورهای اول و دوم گاهی با تهدیدهای مشترک روبرو هستند: این رادیکالیسم است، این جدایی طلبی است و این تروریسم است. اهداف مشترک وجود دارد، اول از همه، اینها اهداف توسعه هستند.
رئیس جمهور روسیه همچنین گفت که فقط تهران و ریاض می توانند مشکلات موجود در روابط دو کشور را برطرف کنند، فدراسیون روسیه فقط می تواند در این امر سهیم باشد.
آیا کشورها به درخواست تجدیدنظر پوتین توجه خواهند کرد؟ نقش فدراسیون روسیه به عنوان واسطه در درگیری بین تهران و ریاض چیست؟ شانس موفقیت چیست؟ ایران در واقع در سوریه در چه وضعیتی قرار دارد؟
در مصاحبه با اسپوتنیک، حسین شیخ الاسلام، مشاور وزیر امور خارجه و سفیر پیشین ایران در سوریه، گفت که چشم انداز مذاکرات و حل اختلافات بین تهران و ریاض در جبهه سوریه با مشارکت روسیه چیست:
نه تنها در قضیه سوریه بلکه در سایر مسائل مهم جهان با هر کشوری که آماده باشد، مذاکره می کنیم و آمادگی داریم بر سر همه مشکلات صحبت کنیم. عربستان سعودی یک کشوری است که متاسفانه در امور سوریه به طور غیر فانونی دخالت می کند در حالی که حضور جمهوری اسلامی ایران در خاک سوریه کاملا قانونی است و به دعوت دولت بشار اسد انجام می شود.
با کشور روسیه ما در رابطه با مسائل سوریه به طور دائم مذاکره می کنیم.
در صورتی که عربستان سعودی آمادگی مذاکره اعلام نماید و اگر روسیه بتواند در این خصوص کمک کند، ما استقبال می کنیم. تا حالا ما به هیچ کسی جواب منفی برای میانجی گری یا کمک نداده ایم. اصل مذاکرات برای ایران اولویت دارد.
حسن هانی زاده، تحلیل گر ارشد سیاسی و رسانه ای و کارشناس مسائل خاورمیانه و جهان عرب، با اظهارنظر درباره این وضعیت، در مصاحبه با اسپوتنیک اظهار داشت: صلح بین ریاض و تهران با توجه به وضعیت ژئوپلیتیک فعلی در منطقه، در صورت امتناع ریاض از اجرای سیاست ایالات متحده امكان پذیر است:
اظهارات اخیر رئیس جمهور روسیه ولادیمیر پوتین یک پیام کاملا راهبردی است و اگر از سوی تهران و ریاض مورد توجه قرار گیرد، بسیاری از بحرانهای موجود در منطقه، از جمله مسئله سوریه و جنگ یمن و بحران عراق به پایان خواهد رسید. بسیاری از این بحران ها، به خصوص جنگ عربستان علیه یمن بسیاری از ظرفیت ها و توانمندی های منطقه را از بین برده است و موجب شده که آمریکا به بهانه حفظ منافع خود در خاور میانه همچنان نیروهای خودش را متمرکز کند.
لذا به نظر می رسد که عربستان سعودی به دلیل همراهی و دنبال روی از سیاست های آمریکا همواره نقش تخریبی در منطقه ایفا کرده است. در بحران سوریه عربستان سعودی تا 80 میلیارد دلار در طول 8 سال گذشته برای تخریب سوریه هزینه و گروهکهای تروریستی را تقویت کرده است. در یمن عربستان سعودی در طول 4 سال گذشته بر اساس اسناد موجود 300 میلیارد دلار را در جنگ هزینه کرده است.
همچنین حضور نظامی آمریکا در خلیج فارس و تنگه هرمز ناشی از پیروی از سیاست های عربستان سعودی بوده است. اگر این اتفاق رخ بدهد و تهران و ریاض از طریق گفت و گو مشکلات خودشان را حل کنند، مسئله بحران ها در منطقه به پایان خواهد رسید.
به گفته این کارشناس، مشارکت روسیه به عنوان واسطه در مذاکرات تهران و ریاض شانس موفقیت در غلبه بر بحران طولانی مدت را افزایش می دهد:
برای روسیه به دلیل جایگاهی که در منطقه و جهان و به دلیل احترام فوق العاده ای که آقای ولادیمیر پوتین در جهان دارد، ظرفیت بالایی موجود است که با موفقیت بین تهران و ریاض میانجی گری و پادرمیانی بکند و به این مناقشات چند ساله بین کشورها پایان بدهد. روسیه یک کشور بزرگی است که سعی می کند بحرانها را به خوبی حل و فصل کند. ولی این مسئله بستگی به اراده مسئولان عربستان سعودی و به ویژه ولیعهد محمد بن سلمان دارد. وی اگر بخواهد یک سیاست کاملا مستقل را دنبال کند، باید از این پیام آقای پوتین استقبال نماید.
باید خاطر نشان کرد که به تازگی، رئیس جمهور ایران حسن روحانی، پیامی را از عربستان سعودی دریافت کرده که از طریق کشور ثالث منتقل شده است. حسن هانی زاده معتقد است که این گام ریاض با نا امیدی عربستان از سیاست های دونالد ترامپ برانگیخته شده است:
اخیرا عربستان سعودی پیام خود را برای دکتر حسن روحانی از طریق عمران خان، نخست وزیر پاکستان ارسال و اعلام آمادگی گفت و گو با تهران کرده است. ایران ازطرف خود این آمادگی را دارد که اختلافات خودش را با عربستان سعودی برطرف کند. قطعا آمریکا در این راه مانع خواهد شد. عربستان به دلیل نا امدیدی از سیاست آمریکا و دونالد ترامپ به طرف ایران متمایل شد. اما اعتقادی که وجود دارد این است که عربستان سعودی چون در جنگ یمن به نتیجه نرسیده و پیروزی را به دست نیاورده، الان به صورت تاکتیکی قصد دارد به ایران نزدیک بشود ولی خیلی گمان نمی رود که عربستان سعودی با ایران صلح صادقانه را بخواهد.
