قصر مارکوف

این موزه را شاید بتوان به جرات یکی از جذاب ترین موزه های تهران نامید زیرا هدف آن صرفا نمایش تعدادی اثر هنری فاخر نیست بلکه روند موزه سیر مهم ترین اتفاقات دو سده ی اخیر ایران را به بیننده نمایش میدهد از اولین دوربین و اولین پرواز در ایران گرفته تا کودتای 28 مرداد، ملی شدن صنعت نفت و روند انقلاب اسلامی ایران و پیروزی آن.
این موزه شامل دو بخش اصلی (موزه ی مارکوف، زندان سیاسی) می باشد؛ در بخش موزه ی مارکوف گزیده ای از دو سده اتفاقات تاریخی ایران به نحوی سرگرم کننده به نمایش در آمده و زندان عمومی قصر برای بازدید عموم آماده شده که این زندان شامل بخش زندان، زورخانه (برای ورزش زندانیان) و هوا خوری است؛ و بخش دوم زندان سیاسی قصر است که به سر گذشت زندانیان سیاسی که در این زندان بودند می پردازد (در گزارش قصر عبرت با یکی از این سرگذشت ها آشنا شدیم).
این زندان کاربری های جالبی از ابتدای ساختش تا کنون داشته؛ فتحعلی شاه قاجار در سال دوم سلطنتش دستور داد تا در اراضی خرم آباد واقع در تپه ماهور قصری ساخته شود که به تدریج در دوره ی ناصرالدین شاه به دلیل بی توجهی از رونق افتاد و با استفاده به عنوان اردوگاه سالانه ی فوج قزاق ها شروع به کاربری نظامی کرددر دوره ی مظفر الدین شاه زیر مجموعه ی ژاندارمری شد و سپس به ویرانه ای تبدیل شد تا پس از صد و سی سال از ساختش به اولین زندان نوین ایران تبدیل شود.
در سال 1308 زندان قصر که توسط نیکولای مارکوف معمار روس مطرح در آن دوره ی ایران از قصر قجر به زندان قصر تغییر کاربری داده بود افتتاح شد و اولین زندانی آن کسی نبود جز سرتیپ درگاهی که پیشنهاد ساخت زندان را داده بود و تمامی مراحل ساخت آن را عهده دار بود.
زندانیان مشهور بسیاری در این زندان محبوس بوده اند که نام بسیاری از آنها برای همه ی ما آشناست مانند اصغر قاتل، آرسن لوپن ایرانی(مهدی بلیغ که مشهور ترین کلاه برداری او فروش غیر قانونی کاخ دادگستری بوده) و زندانیان سیاسی همچون آيت الله اکبر هاشمی رفسنجانی، مرضیه دباغ و مرتضی مطهری.
این موزه را میتوان تاریخ گویای دو سده ی اخیر ایران نامید که دیدن آن خالی از لطف نیست.