ولادیمیر ساژین، خاورشناس مطرح روس و تفسیرگر آژانس خبری اسپوتنیک می نویسد: در سال 1818 موسسه مطالعات شرقی وابسته به آکادمی علوم روسیه در موزه آسیایی حاوی نسخ خطی قدیمی محفوظ در ساختمان نمایشگاه عجایب سن پترزبورگ قرار داشت. موزه آسیا دارای مجموعه ای جامع از نسخ خطی نوشته شده به بسیاری زبان های شرقی و مجموعه ای از آثار هنری از دوره های مختلف و مناطق شرقی متفاوت بود. به برکت مساعی شرقشناسان روسیه، این مجموعه سال به سال غنیتر می شده و طیف مطالعات شرق شناسان گسترش می یافت.
در آغاز قرن بیستم، این مرکز یک نهاد تحقیقاتی بزرگ و شناخته شده در سراسر جهان بوده است که در آن شرق شناسان مشهور- کارشناسان تاریخ، باستان شناسی، مذهب، جمعیت و زبان شناسی و پژوهشگران زبان ها و ادبیات خاورزمین کار میکردند. اسامی این دانشمندان در تاریخ علم روسیه و جهان نقش بسته است.
امروز موسسه مطالعات شرقی آکادمی علوم روسیه یک مرکز علمی جهانی است که طیف گسترده ای از راستا های تحقیق در مطالعات شرقی، از جمله تاریخ و فرهنگ، اقتصاد و سیاست، زبان ها و ادبیات کشورهای شرقی را پوشش می دهد. حوزه پژوهش از سواحل غربی شمال آفریقا تا جزایر دوردست واقع در اقیانوس آرام گسترش می یابد، دوره زمانی مطالعات ، تمام دوره های تاریخ خاورزمین را پوشش می دهد — از دوران باستان تا روزهای ما. فعالیت های چند رشته ای این موسسه در سطح جهانی، در حوزه علم، نشر، اعزام هیات ، صلحدوستی، آموزش و بشردوستی، کاری کرده تا این قدیم ترین بخش آکادمی علوم روسیه، پدیده ای منحصر به فرد در زندگی علمی، فرهنگی و اجتماعی روسیه شده است.
مراسم برگزاری 200 — مین سالگرد تاسیس موسسه مطالعات شرقی آکادمی علوم روسیه در تاریخ 29 اکتبر در مرکز تجارت جهانی مسکو افتتاح شد، جایی که کنگره بین المللی برای این روز مهم به مدت دو روز برگزار شد. در کنگره بیش از 700 شرکت کننده از 40 کشور جهان، از جمله چین و هند، ایران و پاکستان، ژاپن و کره، لبنان و مصر، فرانسه و بریتانیا، آلمان، ایالات متحده آمریکا، مغولستان و بسیاری از کشورهای دیگر، سهم گرفتند. نمایندگان علوم شرق شناسی از جمهوری های سابق شوروی، که ارتباط نزدیکی با موسسه مطالعات شرقی آکادمی علوم روسیه داشته و حالا هم دارند در این کنگره حضور داشتند. شرقشناسان برجسته روسیه و خارجه، مقام های سیاسی و مذهبی، دیپلمات ها، مسائل مبرم مطالعات شرق را مورد بحث قرار دادند.
به نمایندگی از کلیسای ارتدوکس روس در این جشن، خلیفه فِئوفان، پیشوای روحانی کازان و تاتارستان سخنرانی کرد. وی به نقش ویژه و برجسته کلیسای ارتدکس روس در آموزش معنوی نمایندگان مذاهب در خاور دور و میانه و آسیای جنوب شرقی، و همچنین در مطالعه فرهنگ و زبان های شرقی اشاره کرد.
مفتی شیخ رویل عین الدین ، رئیس اداره روحانی مسلمانان فدراسیون روسیه و شورای مفتی های روسیه، خاطر نشان کرد که "نه تنها دولت روسیه علاقه مند به آموزش شرقشناسان حرفه ای برای تعامل با شرکای شرقی و جنوبی است. امروز ما شاهد موارد زیادی هستیم وقتی که نمایندگان شرق و به ویژه جهان اسلام، علاقمندی خود را به آن ابراز می دارند که روسیه منافع دار الاسلام را درک کرده و در دنیای اسلام حضور داشته و در آن نقش تثبیت کننده ای ایفا کند.
شرکت کنندگان در بخش علمی و عملی کنگره، در طی دو روز، در پنج جلسه در موضوعاتی از قبیل "روسیه و شرق: تشابه سرنوشت ها"، "مطالعات شرقی امروز: راه ها بسوی آینده"، "شرق در سیاست جهانی: قدرت جدید"، "اقتصاد شرقی: تفاوت ها درتوسعه "،" شرق-غرب: به سوی اتحاد تمدن بشری ".
دکتر ساژین نوشت: در پایان می خواهم به یاد بیاورم که آکادمیسین یوگنی ماکسیموویچ پریماکوف، رئیس اسبق موسسه شرق شناسی روسیه، خاورشناس و دولتمدار برجسته 10 سال پیش در مراسم 190 سالگی این موسسه طی سخنانی چه گفته است. او گفت: برای من این یک مؤسسه بومی است که بسیاری از مدارس شرقی، که از شهرت جهانی برخوردارند ، ایجاد کرده است. در حال حاضر ما می بینیم که شرق، نه تنها به رشد غول پیکر خود رسیده، بلکه در بسیاری از پارامترهای توسعه خود از غرب پیشی گرفته است. در اینجا، در داخل این دیوارها، تمام جنبه های زندگی کشورها و مردم خاورزمین، جامع و عمیق مورد مطالعه قرار گرفته است. مقدم بر همه، لازم است به یاد داشته باشیم که دستاوردهای علمی، عظمت روسیه را افزایش می دهد، فرهنگ آن را غنی ساخته ، پیشرفت های فکری و تمدنیش را تضمین می کند. روسیه نمی تواند بدون این راستا از تحقیقات علمی وجود داشته باشد. مطالعات شرق شناسی به صورت طبیعی وارد فرهنگ روسیه شده است.
