اسپوتنیک - هرگونه محدودیت در روابط کارگزاری، نقل و انتقالات ارزی و ارائه خدمات بانکی به متقاضیان و فعالین اقتصادی را با مشکل مواجه ساخته و به تبع آن فعالیتهای تجاری و اقتصادی کشور متأثر خواهد شد. با تحریم واردات نفت از ایران و قطع روابط بانکهای ایرانی با بانکها و مؤسسات مالی بزرگ و معتبر بینالمللی، مشکلات اقتصادی بسیار زیادی پدید آمدند.
اصولاً خسارتهای وارد شده از سوی تحریمها به شبکه بانکی کشور خسارتها ی دو سویه است.
خسارتهای مستقیمی که به نظام بانکی یا مشتریان بانکها وارد شده است نظیر توقیف اموال یا مسدود کردن حسابها و خسارتها یی که به طرفهای خارجی نیز وارد شده اند و مشخصاً موسسات مالی که مراوداتی را با ایران داشتهاند با جریمههای سنگینی روبهرو شدهاند.
قطع همکاری اکثر بانکها و مؤسسات مالی بینالمللی با سیستم بانکی کشور مشکلاتی ازجمله، عدم امکان افتتاح و نگهداری حسابهای ارزی، ایجاد وقفه در نقل و انتقالات ارزی برای واردات و صادرات کالا و همچنین انجام امور خدمات ، عدم امکان انجام تبدیلات ارزی، خرید و فروش اوراق قرضه و سپردهگذاری نزد بانکهای کارگزار، عدم فروش اسکناس به بانک مرکزی و عدم فروش طلا را به دنبال داشت. همچنین افزایش هزینهها و ریسکهای عملیاتی، به دلیل عدم امکان استفاده از ارزهای جهان و متعاقب آن نگهداری ذخایر ارزی صرفاً به چند ارز و در چند کشور محدود که این امر افزایش قابلملاحظه هزینههای عملیاتی را در پی داشت.
با اوج گرفتن منازعات در خصوص برنامه هستهای ایران، شبکه سوئیفت ایران از روز شنبه ۲۷ اسفند ۱۳۹۰ در راستای تحریمهای اروپایی قطع شد.
با دستیابی به توافق جامع و نهایی هستهای وین در خصوص برنامه هستهای ایران بین ایران و کشورهای گروه ۵+۱ شامل چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، انگلیس و ایالات متحده آمریکا در روز سه شنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۴، ولیالله سیف رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران درباره امکان اتصال سوئیفت به همه بانکهای کشور، اظهارداشت: سوئیفت به عنوان مرکز نقل و انتقالات بانکی از هماکنون میتواند عملیات خود را در ایران آغاز کند. و در نهایت در تاریخ ۲۷ دی ۱۳۹۴ با اجرای برجام تحریم سوئیفت از ایران برداشته شد. همچنین پس از لغو تحریم ها بانک های تجارت، رفاه کارگران، توسعه صادرات، سپه، پست بانک، صنعت و معدن، بانک ایران و اروپا، بانک توسعه همکاری، سینا، ملت و ملی به سوئیفت متصل شدند. لازم به ذکر است پیش از این، بانک های کارآفرین، اقتصاد نوین، دی، سامان، پاسارگاد، پارسیان، مسکن و کشاورزی به سوئیفت متصل بوده اند. پس از برجام تمامی بانکها بهاستثناء بانکهای تحریمی(انصار و مهر) به سیستم سوئیفت متصل شدهاند و در خصوص بانک صادرات که اخیراً از تحریم اتحادیه اروپا خارجشده است موضوع در دست اقدام است.
دکتر فاطمه اختبار "اقتصاددان"، در مورد اتصال شبکه بانکی به سویفت به خبرگزاری اسپوتنیک گفت:
موضوع سویفت تا حدودی پیچیده شده و هر گاه مشکلی از سر راه سویفت برداشته میشود، آمریکا با سنگ اندازی به بهانه های جدید در حل این مسئله همکاری نمی کند. به عنوان مثال اولین بار که خبر برداشته شدن تحریم ها اعلام شد، بانکها متوجه شدن که طی دو سالی که با سویفت کار نکردن این نرم افزار با تغییراتی جدیدی، به روز رسانی شده که در دسترس ما قرار نگرفته و عملا امکان برقراری ارتباط وجود نداشت و یا وضع جریمه برای بانکها و سرمایه گذارانی که با ایران کارکنند و سپس هم تحریم موشکی و…
وی افزود: من فکر می کنم که ظرف یکسال آینده امکان اتصال آزاد ایران با سویفت و تبادل با بانکهای اروپایی و آمریکایی در دسترس قرار بگیرد در عین حال چین سامانه جدید ایجاد کرده و قصد دارد آنرا به عنوان جایگزین سویفت قرار دهد. چین در واقع قصد دارد که سویفت را از انحصار آمریکا خارج کند و جالب اینجاست که این موضوع مورد استقبال ژاپن هم قرار گرفته.
دکتر اختیار در ادامه گفت: در واقع اگر چین، ژاپن، روسیه، ایران و کره شمالی و سایر کشورهایی که با آمریکا دچار مشکل هستند و اینکه قصد رفع انحصار رو دارند با با یکدیگراز یک سامانه مستقل برای مبادلات بانکی خود استفاده کنند، تاثیر تحریم های بانکی آمریکا خود به خود کاسته می شود. ولی این موضوع فعلا در مرحله آزمایش قرار دارد و ادامه این روند باعث از بین رفتن صنایع و ادامه رکود و تورم خواهد شد. ایران کم کم منزوی تر شده و به طور کلی از مبادلات تراز جهانی حذف می شود.
این اقتصادان در پایان گفت که، دولتمردان ایران و مردم متوجه خطرات تحریم و مشکلات اقتصادی ناشی از آن، از جمله رکود، عدم تامین مواد اولیه و قطعات بخش صنعت ، مشکلات واردات کالا و بخش بازرگانی و… هستند و به طور کلی در صورت برقراری قوانین تجارت بین المللی و تداوم دیپلماسی های فعلی می توان امیدوار بود که ایران به ثبات سیاسی و اقتصادی برسد.