سال 2014 میلادی شبه جزیره کریمه با رای مثبت اکثریت غالب مردم این منطقه از خاک اوکراین جدا شده و به قلمروی فدراسیون روسیه پیوست. سال 1954 در دوران حکومت اتحاد جماهیر شوروی خروشچف که خود اوکراینی تبار بود، شبه جزیره کریمه را به اوکراین هدیه داد. تا پیش از وقوع بحران سیاسی بین اوکراین و فدراسیون روسیه و اظهار تمایل مردم کریمه برای الحاق به خاک روسیه، این منطقه طبق رسمی قدیمی استراحت گاه گردشگران روس و اوکراینی به شمار می رفت. با وجود اینکه زیرساخت های گردشگری این منطقه در دوران حکمرانی اوکراین چندان توسعه یافته نبود، اما حداقل های گردشگری و قطعا آب و هوای معتدل و دریای سیاه با ساحل شنی و چشم اندازهای طبیعت پرتنوع این منطقه باعث می شد که فارغ از کمبود امکانات، روس ها برای سپردن تن و روح به آب و طبیعت به این نقطه سفر کنند.
در گذشته مسیر آبی از سوچی به یالتا و استانبول محبوبیت زیادی داشت، اما با کمال تاسف این مسیر با وقوع بحران سیاسی متوقف شده و تا امروز راه اندازی آن به تاخیر افتاده است.
دولت روسیه در مدت سه سال گذشته پس از پیوستن شبه جزیره، اقدامات متعددی در راستای تاسیس زیرساخت های حمل و نقلی و گردشگری برای رفاه حال گردشگران و حتی تجار انجام داده است که از جمله آنها ساخت پلی بر روی آب برای پیوستن خاک روسیه به خاک کریمه است.
کسانی که پیش و پس از اتفاقات سال 2014 به کریمه سفر کرده اند، متوجه تفاوت محسوس در چهره و خدمات گردشگری شهر می شوند.
علیرغم تمام تلاش های صورت گرفته از سوی فدراسیون روسیه و جذابیت های بیشمار در جمهوری تازه تاسیس کریمه، این منطقه راه طولانی برای عرضه هرچه بهتر امکانات و فرصت های خود در پیش رو دارد.
بازی های سیاسی غرب، سیاه نمایی هایی که حتی مردم اوکراین در خصوص تبعیض نسبت به مردم کریمه، گرسنگی و مشکلات عدیده پس از الحاق به خاک روسیه نیز باور کرده اند باعث شده که افراد زیادی از تفریح و استراحت در این نقطه زیبا چشم بپوشند. علاوه بر این، به رسمیت شناخته نشدن این نقطه به عنوان بخشی از قلمروی روسیه نیز دشواری هایی را در برنامه های دولت روسیه برای تبدیل کردن کریمه به نقطه محبوب گردشگران بوجود می آورد.
جمهوری اسلامی ایران نیز یکی از کشورهایی است که به دلیل روابط خوب سیاسی با اوکراین و علیرغم روابط نزدیک با روسیه، شبه جزیره اوکراین را در قلمروی فدراسیون روسیه به رسمیت نشناخته است، به همین خاطر، مسیر گردشگری از ایران به یالتا- یکی از زیباترین نقاط گردشی کریمه با مشکلات عدیده ای روبرو است.
همکاری های ایران و روسیه در حوزه گردشگری طی سه سال گذشته پیشرفت های زیادی داشته و تا حدی رضایت خاطر دو طرف را تامین کرده است، اگرچه هنوز حق مطلب آنطور که باید ادا نشده است. شرکت های متعدد روس و ایرانی طی این مدت مشغول خدمات رسانی به گردشگران روس و ایرانی در دو کشور بوده اند، اما حوزه کریمه و یالتا هنوز بکر مانده است.
تنها اپراتوری که از ابتدای سال جاری خورشیدی شرکت روسی — ایرانی «روس وُیاژ» بود که از نوروز 1396 موفق به برگزاری دو تور تهران — مسکو — یالتا شد. در همین رابطه با یکی از مسئولین شرکت «روس ویاژ» گفتگویی انجام دادیم.
به گفته آقای مهدی قاسمی مسئول برنامه ریزی سفرهای یالتا، تورهای گردشی از تهران به کریمه به صورت کاملا غیررسمی و غیردولتی راه اندازی شده اند. برنامه اولیه این بوده که مسیر حرکت را از تهران به سوچی با هواپیما و از سوچی تا یالتا با کشتی های تفریحی مخصوص هماهنگ کنند. اما به دلیل نامناسب بودن شرایط آب و هوایی در فصل بهار، اولین تور از مسیر تهران — مسکو — یالتا به صورت هوایی هماهنگ شده است که قاعدتا منجر به افزایش قیمت تور و پایین آمدن قدرت رقابتی آن در قیاس با تورهای تهران — مسکو — سنت پترزبورگ شده است.
از آنجا که شبه جزیره کریمه هنوز برای ایرانیان ناشناخته است، بالابودن هزینه سفر گردشگران را به فکر فرومی برد.
پس از شکسته شدن تابوی راه اندازی مسیر تهران — یالتا، چند شرکت گردشگری در داخل ایران نیز این مسیر را در دستور کار گذاشتند که تا امروز نتیجه آن مشخص نیست.
اما آنچه که مسلم است، برداشتن گامی از سوی مسئولین در کریمه برای هماهنگ شدن با تورگردانان ایرانی و توافق بر سر پروازهای چارتر از شهرهای کراسنودار یا سوچی برای گردشگران ایرانی نیاز امروز است تا مسیر را هرچه کوتاه تر و از نظراقتصادی به صرفه تر کنند.
در واقع با وجود پتانسیل های موجود در شبه جزیره کریمه برای گردشگران ایرانی و با توجه به نگرانی های موجود از سفر به ترکیه، دولت کریمه بایستی گام هایش را در این مسیر استوار کرده و برنامه بلندمدتی برای کسب درآمد از طریق گردشگری تدوین کند. امروز هزینه سفر به یالتا به دلیل تعدد وسایط نقلیه و کمبود امکانات اولیه، با دو کلان شهر مسکو و سنت پترزبورگ دو پایتخت فدراسیون روسیه هم قابل رقابت نیست، چه برسد به کشورهایی از قبیل ترکیه که امکانات زیادی در ازای مبلغی پایین به گردشگر ارایه می دهند.