خبرگزاری اسپوتنیک- سران تمامی کشورهای مسلمان نشین خاورمیانه به غیر از ایران و سوریه، در نشست ضد ایرانی ریاض به میزبانی ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی و دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا جمع شدند تا بشوند که بیش از داعش، باید به فکر رفع خطر «تروریسم ایران» باشند.
مقامات سعودی و ایالات متحده سعی دارند با شکل دهی به یک اجماع، بر نقش منطقهای ایران متمرکز و تهران را در سیبل اتهامات قرار دهند. به همین دلیل نیز شاهد رویکردی تفرقهانگیزانه از سوی ترامپ در ریاض بودیم و در نتیجه ائتلاف سعودی-آمریکایی که بیشتر انتظار می رفت ائتلافی ضد تروریسم باشد و بر مبارزه موثر با تروریسم متمرکز گردد بیشتر تبدیل به ائتلافی ضد ایرانی شد.
بر همین اساس، دکترحامد موسوی- استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و کارشناس ارشد مسائل آمریکا ارزیابی خود از نشست ریاض را اینگونه بیان داشت:
در این میان کنترل و ایزوله نمودن ایران نیز جزئی از اهداف است و در این زمینه اهداف ایالات متحده و عربستان هم راستا بوده و در اینجا تضعیف ایران هدف مشترک هر دو کشور می باشد. بعبارتی عربستان در عین اینکه به آمریکا کمک می نماید، همزمان اهداف و منافع خود را تامین می نماید.
نقطه قابل تامل در آن است که ترامپ در زمان تبلیغات انتخاباتی خود سخنان تندی برعلیه عربستان سعودی مطرح می کرد و بارها عربستان را در مباحث تروریسم و حقوق بشر محکوم نمود و عربستان سعودی را مسئول عملیات تروریستی 11 سپتامبر دانست.
کارشناس مسائل آمریکا در پایان گفت: به هر حال این چرخش چشمگیر درمواضع ایالات متحده تاجائیست که اولین سفر رسمی رئیس جمهور به عربستان سعودی است، در حالیکه عرف حاکم در آمریکا اغلب اینگونه است که اولین سفر رسمی روسای جمهور یا به کانادا و یا به مکزیک است. البته دلیل اصلی این چرخش را می توان در نفوذ عربستان در مجتمع صنایع نظامی ایالات متحده در نتیجه خریدهای نجومی این کشور جستجو نمود.»
در ادامه کامران کرمی پژوهشگر مسائل عربستان سعودی به تشریح مواضع عربستان سعودی پرداخت و به اسپوتنیک گفت:
« عربستان به دنبال یک ائتلاف عربی-اسلامی تحت عنوان ناتوی عربی می باشد و اینطور که به نظر می رسد مکمل گسترش ناتو به شرق به ویژه در حوزه خاورمیانه و خلیج فارس خواهد بود. در این ائتلاف سعودی ها سعی دارند نظر مساعد آمریکا را نسبت به رهبری عربستان در این ائتلاف تضمین کنند تا دو هدف سازماندهی اقدامات پراکنده برای مبارزه موثر و کنترل پدیده تروریسم و همچنین سدکشی برابر نفوذ ایران در منطقه بخصوص در سوریه و یمن حاصل گردد.
کرمی خاطرنشان نمود، در خصوص هدف دوم بسیار بعید است عربستان موفق به همراه نمودن 50 کشور را داشته باشد، چرا که بسیاری از این کشورها مثل ترکیه، پاکستان، مصر، کویت، عمان، قطر و…. خواهان روابط خوب با ایران می باشند.
برگزاری نشست ائتلاف عربی-اسلامی با حضور 40 کشور در ریاض فضای نشست ضدایرانی را بیش از پیش تقویت کرده بود. اما اظهارات ظریف بهعنوان سکان دار دیپلماسی ایران که تجربه مذاکرات موفق هستهای در سطح بینالمللی را نیز در کارنامه خود دارد، میتواند در شکستن این جو بسیار موثر باشد. بهخصوص که ایران همواره خود را در مقام گفتوگو با عربستان قرار داده و بارها از ریاض خواسته است که به میز گفتوگو برگردد.»