گزارش و تحلیل

سوراخ سیاه گیتی

© Fotolia / Petrovich12سوراخ سیاه گیتی
سوراخ سیاه گیتی - اسپوتنیک ایران
اشتراک
دانشمندان روند شکلگیری اولین سوراخ سیاه گیتی را کشف کردند.

به گزارش « اسپوتنیک» با استناد به مقاله منتشره در مجله « Nature Astronomy»، اولین  سوراخ عظیم سیاه  با آهنگ مافوق سریع با کمک  کهکشان های مجاور  ایجاد شد که پرتو های آن ها مانع از شکلگیری ستاره ها در داخل غول های آینده گیتی شد.

زولتان هایمان (Zoltan Haiman) از دانشگاه کلمبیا در نیویورک آمریکا در این خصوص گفت: « فروپاشی کهکشان و شکلگیری سوراخ های سیاه  با وزنی به اندازه وزن یک میلیون خورشید در مورد  کنونی فقط طی 10 هزار  سال بروز کرد  که از نظر  زمان فضایی فقط یک لحظه است.  پس از چند میلیون سال  این سوراخ سیاه به  اندازه وزن میلیارد  خورشید خواهد رسید که سریعتر از انتظارات ماست».

محققان معتقدند که در مرکز  اکثر  اجسام غول پیکر گیتی ، سوراخ های  سیاه سنگین وزن وجود دارند که وزن آن ها می تواند از  میلیون تا میلیارد وزن خورشید باشد.  دلیل شکلگیری  این اجسام آسمانی فعلا  بطور کامل مشخص نشده است.  ابتدا دانشمندان  فکر می کردند  که اینگونه اجسام کیهانی  به همان شکل « خویشاوندان معمولی» آن ها شکل گرفته اند — یعنی  در نتیجه از بین رفتن قوه جاذبه  ستاره  و  ادغام آتی  چند سوراخ بزرگ سیاه.

نظارت بر  اولین کهکشان های گیتی، متخصصان آستروفیزیک را  در خصوص این روند به شک انداخت.  معلوم شد  در آن ها ، سوراخ های سیاهی  به وزن تا دهها  میلیارد وزن خورشید  وجود دارند.  این نوع اجسام  مطابق با محاسبات انجام شده  نمی توانستند  به چنین اندازه هایی رشد کنند  اگر به اندازه کوچک متولد شده بودند.  از اینرو بعضی از دانشمندان  به این نتیجه رسیدند که بعضی از سوراخ های سیاه غول پیکر بر اساس سناریوی  عجیب تری شکل گرفته اند —  در نتیجه  از بین رفتن  ابرهای غول پیکر حاوی « هیدروژن  اتم دار خالص»  و یا  وجود  لخته ای از ماده سیاه.

 هایمن و همکاران وی  یک سناریوی  غیرعادی  دیگر تولد  سوراخ سیاه  عظیم گیتی را پیشنهاد کردند  که نقش کلیدی  در آن را  همسایگان فضایی  آنها — کهکشان های  بزرگ دیگر — ایفا می کنند.

به عقیده هایمان، مهمترین  مانع برای رشد سوراخ های سیاه ، ستارگان و اگر درست تر گفته شود ، فرایند شکلگیری آنهاست.  وقتی سوراخ های  سیاه  رشد می کنند، در داخل « جنین» آن ها  ماده غلیظی ظاهر می شود که در آن،  دهها و صدها ستاره متولد می شود.  ستارگان با شدت بیشتری  در مقابل  جاذبه  سوراخ سیاه مقاومت می کنند  که به این دلیل رشد آن بخودی خود متوقف می شود.

فراند  شکلگیری ستاره  ها را می توان متوقف کرد  اگر در لحظه ای که « جنین»  سوراخ سیاه فشرده می شود ، مولکول های هیدروژن  در آن  به اتم ها و یون های  جداگانه  تقسیم شوند.  چنین روندی به عقیده هایمان  و همکارانش  می تواند در  کهکشان های بحد کافی بزرگ  دارای  تعداد زیاد ستارگان جوان  رخ بدهد که  مقدار زیادی اشعه « ایکس» و  ماورای بنفش تولید می کنند.

دانشمندان با  ایجاد  مدل کامپیوتری  گیتی اولیه  با نخستین کهکشان ها و اولین سوراخ سیاه،  این ایده را به آزمایش گذاشتند. محاسبات آنها نشان داد  که  کهکشان های غول پیکر در واقع می توانند باعث تسریع  رشد سوراخ سیاه  در « همسایگان» خود بشوند، اگر آن ها در  فاصله معینی از آنها  قرار داشته باشند و از وزن و نور  صحیحی برخوردار باشند.  در اینصورت گاز در کهکشان مجاور  به اتم ها تقسیم می شود  اما نه به آن شدتی که باعث  خرد شدن کهکشان بدون شکلگیری سوراخ سیاه بشود.

محققان  متذکر شدند که این محاسبات ، گزینه های دیگر سناریو  شکلگیری سوراخ های سیاه  در گیتی را رد نمی کند.  هایمان و همکاران وی امیدوارند  پرتاب تلسکوپ « جیمز  واب» ، بزرگترین  تلسکوپ مداری جهان  بتواند به دیدن  کهکشان های اولیه  و درک این موضوع کمک کند که آیا کهکشان های اولیه واقعا به  رشد سوراخ های سایه کمک کردند و یا شکلگیری آن ها بر طبق سناریوی دیگری صورت گرفته است.

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала