زنانه ترین بنای تاریخی ایران (ویدیو)

خبرگزاری اسپوتنیک- این بنای تاریخی عام المنفعه در کشور ایران بی نظیر و منحصر به فرد است و در حال حاضر به عنوان موزه مردم شناسی مورد بازدید گردشگران قرار می گیرد.
این بنا در میان بافت تاریخی شهر زنجان و در یک منطقهٔ پرتراکم مسکونی احداث شد. زنان شهر لباس و رخت خانواده را جمع کرده و در این محل در کنار خوش و بش زنانه می شستند. چنین بنایی و با چنین کاربردی در جهان مشابه نداشته و در نوع خود کم‌نظیر است. بنای رختشویخانه در حال حاضر تعمیر و مرمت شده و به عنوان موزهٔ مردم‌شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد و مردم می‌توانند از آن بازدید کنند. گزارش تصویری این بنا در ادامه ارائه می گردد.
سرچشمه آب رختشویخانه از قنات قلعچه حاجی میربها الدین تامین می‌ شد و فضای کلی این مجموعه را می‌ توان به دو بخش مدیریت رختشویخانه شامل حیات و قسمت مسکونی و فضای اصلی شستشوی رخت که خود دارای چهار قسمت است تقسیم کرد.. پلان و نمای این واحد مسکونی، دارای بار فرهنگی بوده و به سبک معماری سنتی شناخته شده زنجان احداث گردیده‌ است. خزینه این بنا ۱۷ متر طول ۵۵/۱۱ متر عرض و حدود ۸ متر ارتفاع دارد فضایی شبیه بالکن مشرف به فضای رختشویخانه وجود دارد که به عبارتی می‌ توان آن را اعیان نشین و بعدها نیز محل مدیریت نامید. گفته می شود همسر معمار این بنا کار کنترل و نظارت بر امور رختشویخانه را بر عهده داشت و در قبال این کار مبلغی ماهیانه دریافت می‌ کرد.
از معماری این فضا چنین استنباط می‌ شود که معمار آشنایی کاملی به شیوه سنتی داشته که توانسته است با کمک قوس‌ ها و نورگیر ها فضای دل‌ انگیزی را در قسمت بالای انبار سالن اصلی رختشویخانه و تردد افراد را انجام می داده است، همچنین محل ورودی بنا به شبکه ارتباطی کوچه‌ های شهر راه پیدا می‌ کرد. طراحی و اجرای فضای داخلی و اصلی بنای رختشویخانه دورنمای بسیار زیبایی دارد و سالن آن با ۱۱ ستون به طور قرینه به دو قسمت تقسیم شده‌، و این فضا از سالنی به عرض ۷/۱۳ متر طول ۶۲ متر و مساحت زیربنای ۸۵۰ متر مربع برخوردار است. فاصله ۱۱ ستونی که به طور قرینه سالن را به دو قسمت تقسیم کرده‌ اند در جهت قرینه از چهار واحد حوضچه و مجاری آب در حد فاصل حوضچه‌ ها تشکیل یافته و حدود آن را سنگ‌ های حجاری شده از جنس تراورتن از یکدیگر مجزا می‌ کند.
گفته می شود هدف از ساخت این رختشوی‌خانه تامین امنیت و آسایش زنان در یک مکان سرپوشیده بوده و به طور عام‌المنفعه و شبانه‌روزی قابل بهره برداری بوده و همچنین بابت استفاده از آن هیچ پولی از شهر وندان دریافت نمی‌شد. اگرچه از نظر معماری با مسجد عباسقلی خان و دروازه ارگ قابل مقایسه‌است اما از نظرتشابه کاربری چنین بنایی در هیچ قسمتی از ایران به این شکل دیده نشده است.
بنای رخت‌شوی‌خانه شهر زنجان هم اکنون مهمترین موزه این استان است و در آن انواع لباس‌های محلی، زیورآلات، ابزار و وسایل مورد استفاده بانوان در معرض دید همگان قرار گرفته‌است.