به گزارش « اسپوتنیک» با استناد به مقاله منتشره در کتابخانه مجازی bioRxiv.org، تمدن « آزتک» 20 سال پس از فتح مکزیک توسط ارنان کورتس به دلیل اپیدمی همه گیر « سالمونلا» ناپدید شد. این اپیدمی 80 درصد آزتک ها و دیگر سرخپوستان را به کام مرگ کشاند.
هم اکنون در کتب درس تاریخ و به عقیده بسیاری از محققان، تعداد سرخپوستان در جنوب و شمال آمریکا در قرون 15 و 16 پس از ورود فاتحان و سیاحان اروپایی بشدت کاهش یافت و تا زمان کشف کلمب، فقط نیمی از 20 میلیون سرخپوست ساکن آمریکا زنده مانده بودند.
هنری دوبینس دیرینه شناس در سال 1983 میلادی نوشت که بیماری ای که توسط فاتحان به آن قاره منتقل شد از سال 1492 باعث مرگ 95 درصد جمعیت کل آمریکا شد. بسیاری از محققان دیگر به این نکته اشاره می کنند که حدود 97 درصد ساکنان امپراطوری سابق آمریکا « آزتک» و حدود 90 درصد ساکنان پرو بر اثر ابتلا به بیماری های عفونی اروپایی در اولین قرن پس از فتح آنجا توسط فاتحان اسپانیا جان خود را از دست دادند.
متخصص مشهور ژنتیک سرخپوستان — (Johannes Krause) از دانشگاه تاریخ انسان در « ینا» آلمان و همکاران وی گواه دیگری دال بر این واقعیت کشف کردند که بیماری های اروپایی در ناپدید شدن فرهنگ و تمدن سرخپوستان آمریکا دخالت داشته است. آنها با مطالعه باقیمانده های سرخپوستان که طی سال های 1550-1540 در دو قبرستان در جنوب مکزیک دفن شده بودند، به این نتیجه رسیدند.
در قصبات کوهستانی و در شهرهای « تپوسکولولا» و « یوکوندا»، پیشرفته ترین قبیله سرخپوستان « میشتِک» زندگی می کردند که در ترکیب امپراطوری آزتک ها قرار داشتند. آنها از کتابت، فرهنگ و سنن پیشرفته ساخت زیورآلات از طلا و سنگ های قیمتی برخوردار بودند. مانند بسیاری از قبایل دیگر ، « میشتک» ها و فرهنگ غنی آنها 40-30 سال پس از فتح مکزیک توسط فاتحان اسپانیا بطور کامل ناپدید شدند.
مورخان آن دوران در نوشته های خود از اپیدمی بیماری مرموزی یاد کرده اند که ساکنان بومی آن را « کوکلیستلی» می نامیدند. این واژه از زبان « نائوآتل» « مور» ترجمه می شود که هیچکس نمی داند معنای آن چیست. محققان دهها سال است که در اینباره بحث می کنند علت مرگ «میشتک» ها و دیگر قبایل تمدن « آزتک» همانا فاتحان اروپایی بوده است. علت شیوع بیماری های اروپایی مانند آبله مرغان گرفته تا تب حصبه و انواع بیماری های ویروسی.
با مطالعه باقیمانده های قربانیان این بیماری ها، کرائوز و همکارانش به جواب این معمای تاریخی رسیدند — قطعاتی از « دی. ان. آ» باکتری ها که به مقدار زیاد در استخوان ها و دندان های « میشکِت» ها باقی مانده است. با جمع آوری آنها در یک گروه ، محققان آن ها را با داده های « دی. ان.آ» حفاری شده و با ژن های چند باکتری های پاتوژن مقایسه کردند و معلوم شد که Salmonella enterica عادی اروپایی مقصر در شیوع اپیدمی بوده است.
ویروس — Paratyphi C که باعث مرگ سرخپوستان شد، امروزه نیز در جهان وجود دارد و عمدتا به جان ساکنان فقیر کشورهای آسیایی و آفریقایی می افتد. این ویروس تقریبا در قرن 12 در نروژ ظاهر شد که سال ها قبل از سفر کلمب به « هند» و لشگرکشی کورتس به «تنوچتیتلان» بود. بطور کلی این ویروس کشنده نیست — اما در صورت فقدان معالجه حدود 15-10 درصد افراد مبتلا به این بیماری جان خود را از دست می دهند.
سرخپوستان به احتمال زیاد با این نوع بیماری ها آشنا نبودند، از این نظر سیستم ایمنی بدن آنها نتوانست با نفوذ « سالمونلا» به روده و تب معده مبارزه کند. از اینرو مهلک بودن این ویروس بیش از شاخص هایی بود که ویروس های خطرناک تر از آن در اروپا — حصبه و یا طاعون — نشان دادند. به همین شکل، دیگر قبایل امپراطوری « آزتک» ها ناپدید شدند.