سرگی شایگو وزیر دفاع روسیه وظایف جدیدی را در پیش روی منطقه نظامی جنوبی قرار داد. وی تاکید کرد که آمادگی نظامی در سطح می تواند در درگیری های مستمر جنوب شرق اوکراین و اقدامات تروریست ها در منطقه قفقاز شمالی موثر باشد. طی یک سال گذشته امکانات گروهک های مسلح در این منطقه تا 10% افزایش یافته است. باید دید که گروهان منطقه نظامی جنوب برای مقابله با تهدیدات بالقوه آماده هستند یا خیر.
پیاده نظام 16 منطقه جنوب و شمال قفقاز، ناوگان دریای سیاه، ناوگان دریای خزر، سه پایگاه نظامی در اوستیای جنوبی، آبخازیا و ارمنستان جزو منطقه نظامی جنوب هستند. از سال 2013 تا 2016 چهار گروهان جدید و دو گروهان موشکی مجهز به سامانه عملیاتی — تاکتیکی «اسکندر — ام» تشکیل شده است.
عامل اوکراین
اوکراین همچنان منبع تهدیدات نظامی به شمار می رود. مسکو همچنان نگران درگیری های منطقه جنوب شرقی کشور همسایه است. از روز18 تا 20 دسامبر بین ارتش اوکراین و شورشیان لوگانسک چندین درگیری نظامی رخ داده است. توافقنامه صلح مینسک چندین مرتبه نقض شده و ضمن آتش گشودن از سوی توپخانه حتی چند منطقه مسکونی را نیز تحت اشغال درآورده اند.
الکساندر ژیلین مدیر مرکزمطالعات مسایل اجتماعی و امنیت ملی در این رابطه به خبرنگار اسپوتنیک می گوید: «در خصوص اوکراین باید گفت که اگر کسی برنامه بریزد که روسیه را با استفاده از نیروهای شبه نظامی تحریک کند، آنوقت نیروهای ما در کوتاه ترین زمان با استفاده از سلاح های نسل جدید و ظرفیت بالای خود برشرایط غلبه خواهند کرد».
دو گروه زیرزمینی
در خصوص تهدیدات داخلی نیز روسیه بیشتر روی مساله گروه های زیرزمینی قفقاز شمالی تمرکز کرده است. برای نابودی این گروه ها پیوسته عملیات ضدتروریستی انجام می گیرد. داغستان، اینگوشتیا، کاراچایوا- چرکسیا و کاباردینو — بالکار ناآرام ترین جمهوری های این منطقه هستند.
سال 2016، 24 مین گروهان پرچمداران سرخ به مناطق خانکال، کالینوفسک و شالی و بورزا در چچن رفتند. تانک های مدل ت72-ب3، ماشین های زرهی ب ت ر-82آ، سیستم رآکتیو سلاح های آتشزا مدل «گراد-ام» و خودروهای مجهز به لوله 152میلیمتری مدل «مستا-سی» به این گروهان پیوستند.
کارشناسان معتقدند که دو گروه زیرزمینی سلفی در قفقاز شمالی فعالیت می کنند: «امارت قفقاز» که بعد از جنگ دوم چچن تشکیل شده و «داعش» که از سال 2014 به شدت مشغول مزدورگیری و افزودن به صفوف خود است. تروریست ها با سوء استفاده از مشکلات اجتماعی — اقتصادی منطقه، دست به تبلیغات گسترده بین جوانان مسلمان می زنند.
آمار و اطلاعات آژانس امنیت فدرال روسیه گواه آن است که درگیری ارتش با تروریست ها همچنان ادامه دارد. سال 2016 در منطقه قفقاز شمالی 129 شبه نظمی از جمله 22 فرمانده عملیات نابود شدند. علاوه بر این ها، 48 کارگاه و آزمایشگاه آماده سازی، تعمیر و بازسازی اسلحه و مواد منفجره شناسایی و نابود شدند که یک و نیم برابر به نسبت قبل بیشتر شده بودند.
الکسی فیلاتوف سرهنگ سابق آژانس امنیت فدرال و عضو گروه ضدتروریستی «آلفا» ضمن گفتگو با خبرنگار اسپوتنیک تاکید کرد که در منطقه قفقاز شمالی ایدئولوژی داعش گسترش می یابد. به اعتقاد وی، طی سال های اخیر گروه «امارت قفقاز» عملا تار و مار شده، اما مبارزه با گروه های زیرزمینی تروریستی به سطح جدیدی رسیده است.
طبق ارزیابی های کارشناسان، آل اصحاب کبکوف امیر مجاهدان ارتش قفقاز در بین پیروان خود به عنوان شخص گیاهخوار شناخته می شود. او به زنان اجازه عملیات انتهاری نمی دهد و حمله به مناطق مسکونی غیرنظامی را منع کرده است. در عوض پیروان «داعش» در منطقه قفقاز شمالی افرادی بی رحم هستند. رفتارهای گروه تحت فرماندهی کبکوف، چندان مورد تایید جوانان جهادگر نبود و به همین خاطر آنها از «امارات» به داعش پیوستند.
الکساندر ژیلین معتقد است که با وجود تنش ها در قفقاز شمالی روسیه، باید عملیات نظامی را در مناطق کوهستانی تقویت کرد. وی می گوید: «به نظر من، یک گروه از نیروهای ویژه متشکل از 25-20 نفر که به مسیرها و روش های نابودی دشمن در منطقه کوهستانی آشنا باشند، لازم است».
