دیپلمات ایرانی در کنفرانس مطبوعاتی پایانی توکیو اعلام کرد که احترام گذاشتن به توافق در باره برنامه هسته ای ایران به نفع آمریکا و جامعه بینالمللی است. وی افزود: در ایران بعید نمیدانند که هر چند شورای امنیت سازمان ملل این توافق را تصویب کرده آمریکا میتواند برجام را یکطرفه نقض کند. وی اشاره کرد که در گذشته هم تحریمات ضد ایرانی کارگر نبود و تقویت آنها کاری نخواهد کرد و بعید است که شرکت کنندگان مذاکرات مربوطه به این فشار تن در دهند
وزیر ایرانی برای چنین پیشبینی جسورانه ای دلیل داشت زیرا قبلاً از همتای چینی خود در پکن چیزی شنیده که میخواست آنرا بشنود. «وانگ یی» گفت که همه باید شرایط برجام حاصله میان ایران و شش قدرت بزرگ را رعایت کنند. وانگ یی 5 دسامبر در پکن پس از دیدار با همتای ایرانی خود اعلام کرد: «حمایت همه جانبه از اجرای ثمربخش شرایط این توافقنامه یک مسولیت مشترک بوده و با منافع همه طرفها مطابقت دارد. این توافق نباید به تغییرات رخ داده در این یا آن کشور وابسته باشد».
این موضع پکن پس از آن اعلام شد که هر دو اتاق مجلس آمریکا لایحه قانونی در باره تمدید تحرمات علیه ایران به مدت 10 سال را پذیرفتند. این سند برای امضا به باراک اوباما رئیس کنونی کاخ سفید تسلیم شده است.ایرینا فیودوروا، محقق انستیتو ی شرق شناسی مسکو در مصاحبه با اسپوتنیک ذکر کرد که رئیس جمهور آمریکا احتمالاً این سند را قبل از 20 ژانویه — تاریخ انقضای اختیارات ریاست جمهوری وی امضا خواهد کرد. این کارشناس ادامه داد:
«تحریمات آمریکایی در مرکز توجه ناظران قرار دارد. آیا باراک اوباما در آخرین روز های ریاست جمهوری خود این لوایح قانونی را امضا خواهد کرد؟ اگر اینطور باشد، به روابط ایران با جامعه جهانی ضربه شدیدی وارد خواهد شد. بیم آن میرود که در این زمینه بسیاری شرکت های کشور های ثالث از ترس اینکه که خودشان نیز از سوی آمریکا تحریم شوند از افزایش همکاری تجاری — اقتصادی با ایران خودداری کنند. این احتمال شامل شرکت های چینی هم می باشد. ولی چین با زبردستی از این موانع اجتناب کند. شرکت هایی که با ایران تجارت میکنند دارای روابط بازرگانی با غرب یا آمریکا نبوده و یا این روابط را بطور حرفهای کتمان می کنند».
دو طرف در پکن آمادگی خود را به توسعه همکاریهای اقتصادی و تأمین پولی پروژه ها و توسعه عملیات بانکی تأیید کردند. «جانگ گائو لی» معاون نخست وزیر شورای دولتی چین به محمد جواد ظریف اطمینان داد که کشور وی مایل است ایران را بعنوان طرف همکاری در چارچوب ابتکار راه جدید زمینی و دریایی ابریشمی ببیند. «جانگ گائو لی» گفت که پس از باز دید «شی جین پینگ» رئیس جمهوری خلق چین از ایران در ماه ژانویه مناسبات مشارکت استراتژیک همه گیر میان چین و ایران وارد فاز جدید توسعه سریعی شده است. وی افزود: همکوششی تنگ دو طرف و کار شرافتمندانه روی اجرای توافقات حاصله در جریان بازدید، به دو کشور امکان میدهد که در همکاریهای سیاسی، انرژتیک، زیربنایی و انسانی باز هم به پیش بروند.
در این سخنان آشکارا معنای ضمنی ضد آمریکایی دیده می شود. «تسزی کای یون» کارشناس بخش تحقیقات ایرانی دانشگاه جنوب غربی چین به این نکته توجه کرده چنین گفت:
«تغییر موقعیت در آمریکا و گرایش هایی که با روی کار آمدن دونالد ترامپ نمایان خواهند شد آن رویارویی را که بین آمریکا و ایران بود جدیتر خواهد کرد، ولی تجربه بینالمللی مبارزه ایران به خاطر احقاق حقوق خود نشان میدهد که وقتی که درجه فشار آمریکا بالا تر میرفت ایران همواره در طول 36 سال از حمایت و برخورد دوستانه چین برخوردار می شد. امیدوارم تماس های آتی ایران با چین به تهران کمک کند فشار آمریکایی را نرمتر کند. میان چین و ایران مناسبات همکاری دوستانه وجود دارد لیکن این مناسبات نمیتوانند تا مناسبات متحدین نزدیک ارتقاء یابد».
وزیر خارجه ایران در کنفرانس مطبوعاتی توکیو گفت که ممکن است تحریمات احتمالی جدید امریکا به ایران ضرر برسانند ولی ایران شکست نخواهد خورد. این یک کنایه آشکار به مقام های ژاپن است تا آن کشور خوب فکر کند و اشتباه سالهای پیشین را تکرار نکند وقتی که توکیو زیر بار فشار واشنگتن رفته و علیه تهران تحریمات وضع کرده و سپس هر طوری شده تلاش مینمود از این اقدام طفره برود زیرا به نفت ایرانی احتیاج داشت و اما آمریکایی ها اجازه نمی دادند ژاپن از ایران نفت خریداری کند.
گفتنی است که در ساختار صادرات نفتی ایران چین در جای اول، هند در جای دوم و در جا های بعدی ژاپن و کره جنوبی قرار دارند. تحریمات احتمالی جدید آمریکا علیه ایران ظاهراً این کشور ها را برای فروش نفت ایرانی نخواهند بست، ولی میتواند مساله ثبات حصول درآمد های نفتی را مطرح سازند. در ضمن ایران در حال حاضر با کمبود ذخایر و فناوری های پیشرفته برای مدرنیزه سازی رشته نفت و گاز خود رو برو شده. بازدید وزیر ایرانی از هند، چین و ژاپن بایستی نقش جدید هر یک از این کشور ها را در استراتژی انرژتیک ایران برای تهران روشن کند.