دکتر مسعود مردانی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره آخرین آمار مبتلایان به ایدز در سال ۹۵ گفت: تا پایان خردادماه سال جاری، در نظام جامع مدیریت داده‌های الکترونیک اچ آی وی ایران که در وزارت بهداشت مستقر است، در مجموع ۳۲ هزار و ۶۷۰ نفر مبتلا به اچ آی وی درسیستم رجیستری ایران، شناسایی، ثبت و گزارش شده‌اند. از این تعداد ۸۴ درصد را مردان و ۱۶ درصد را زنان تشکیل می‌دهند. همچنین با استناد به این آمار، ۵۴ درصد موارد ثبت شده نیز در گروه سنی ۲۱ تا ۳۵ سال قرار دارند که نشان می‌دهد بیش از ۵۰ درصد موارد ابتلا به اچ آی وی/ ایدز در سنین جوانی رخ می‌دهد؛ سنی که فرد از نظر مقاربت جنسی فعال است.
وی ادامه داد: بر اساس این نظام گزارش دهی، از تمام موارد شناخته شده‌ای که ثبت شده‌اند، ۸هزار و ۳۱۱ نفر تا امروز فوت کرده‌اند و ۱۱ هزار و ۶۹۴ نفر نیز به مرحله چهارم که همان بیماری ایدز است، رسیده‌اند. ایدز، مرحله پیشرفته بیماری است و اگر درمان نشود، بیمار دچار عفونت‌های فرصت طلب، سرطان‌ها و در نهایت مرگ می‌شود.
عضو کمیته کشوری ایدز، در خصوص سهم راه‌های مختلف ابتلا به ایدز نیز توضیح داد و گفت: از سال ۶۸ که اولین مورد ابتلا به این بیماری گزارش شد و به دنبال استفاده از فرآورده‌های خونی آلوده که از کشور فرانسه به ایران آمده بود، یکی از علل ابتلا به بیماری، تزریق با وسایل مشترک بوده است که رقم آن ۶۸.۲ درصد اعلام شد. همچنین رابطه جنسی با ۱۸.۵ درصد و انتقال از مادر به کودک با ۱.۵ درصد در انتقال این بیماری سهیم بوده‌اند.
به گفته مردانی، ۱۱ درصد علل ابتلا نیز نامشخصی بود اما، تصور می‌شود که این تعدا به احتمال زیاد از راه مقاربت جنسی مبتلا شده‌اند، اما به علت حفظ آبرو و مسائل فرهنگی که در کشور وجود دارد، آن را کتمان می‌کنند.
مردانی با تاکید براینکه شایع‌ترین راه انتقال اچ آی وی/ ایدز در دنیا، مقاربت جنسی است، افزود: راه انتقال ۰.۸ درصد از این موارد نیز فرآورده‌های خونی بوده است که این موارد در سال‌های جدید اتفاق نیفتاده است؛ چرا در سال‌های پیش از اجرای سیاست پالایش صد در صدی خون توسط سازمان انتقال خون، آزمایشگاه‌ها روش دقیق شناسایی موارد انتقال اچ آی وی و تست خون را نداشتند و در آن موقع عده‌ای از هموطنان از این راه به این بیماری گرفتار شدند.
عضو کمیته کشوری ایدز، با تاکید بر این که الگو و درصد انتقال بیماری در مردان و زنان تغییر کرده است، افزود: از کل موارد گزارش شده در سه ماه اول سال جاری، ۳۴ درصد موارد ثبت شده را زنان و ۶۶ درصد را مردان تشکیل می‌دهند. همچنین راه احتمالی انتقال در ۳۴ درصد موارد اعتیاد تزریقی بوده است، در صورتی که ۴۲ درصد مربوط به رابطه جنسی بوده است؛ این یعنی استفاده از مواد اعتیاد آور و سرنگ مشترک که در دهه قبل شایع‌ترین راه انتقال این ویروس بوده است، امروز جای خود را به رابطه جنسی داده است.
الگوی اپیدمیولوژیک بیماری در حال تغییر است
این فوق تخصص بیماری‌های عفونی در ادامه اظهار کرد: در سه ماهه اول سال ۹۵، سه درصد موارد انتقال بیماری از مادر به کودک بوده است. همچنین علت ۲۱ درصد موارد ابتلا در سال جدید اعلام نشده است که اطمینان دارم علت ابتلا در درصد بالایی از این بیماران نیز به دلیل مقاربت جنسی است.
وی تاکید کرد: هیچ مورد جدیدی از ابتلا به ایدز از راه انتقال خون نداشته‌ایم؛ در نتیجه مردمی که نیاز به دریافت خون دارند، می‌توانند با خیال راحت نسبت به تزریق خون یا فرآورده‌های خونی اقدام کنند.
عضو کمیته کشوری ایدز در ادامه، ضمن ابراز نگرانی از افزایش موارد ابتلا در میان جوانان، هشدار داد: این آمار در میان جوانان، به دنبال مقاربت جنسی حفاظت نشده ایجاد شده است و متاسفانه در حال افزایش است. به همین خاطر باید رسانه‌ها، صدا و سیما، مطبوعات، پزشکان، شهرداری و… در بالا بردن آگاهی جوانان اقدام کنند؛ در غیر این صورت با اپیدمی بیماری اچ آی وی / ایدز در کشور روبرو می‌شویم.
مردانی ادامه داد: از حدود ۳۰ سال پیش این بیماری در دنیا ظهور پیدا کرده است و بسیاری از کشورها از این بیماران می‌ترسیدند، اما امروز کشورهای زیادی در دنیا از جمله استرالیا، کانادا، آمریکای شمالی و اسکاندیناوی اعلام کرده اند که مشکل ابتلا به ایدز ندارند و موارد جدید ابتلا به ایدز در آنها به صفر رسیده است. اما در بسیاری از کشورهای خاورمیانه، تایلند و چین افزایش موارد جدید ابتلا، باعث نگرانی شده است. این نگرانی بیشتر درباره کسانی است که اطلاعات کافی درباره راه‌های انتقال ایدز ندارند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ضمن تاکید بر اینکه بیماران مبتلا به ایدز، با درمان‌هایی که امروز وجود دارد می‌توانند طول عمری مشابه دیگران داشته باشند، اظهار کرد: تنها تفاوت آنها با دیگران این است که باید دارو مصرف کنند. مردم نیز باید بدانند راه‌های انتقال این بیماری بسیار محدود است و شامل تماس جنسی، اعتیاد و تزریق مشترک، انتقال از خون و فرآورده های خونی آلوده و مادر مبتلا به ایدز است.
وی تاکید کرد: ایدز از طریق تماس‌های معمولی، بوسیدن، نشستن، برخاستن، استخر و مجامع عمومی به هیچ وجه باعث انتقال از یک فرد به فرد دیگر نمی‌شود. شما می‌توانید حتی با یک فرد مبتلا زندگی کنید و کوچکترین آسیبی نبینید.
این متخصص بیماری‌های عفونی در ادامه، با بیان اینکه حتی اگر کادر درمان بیمارستان‌ها نیز این موارد را بدانند، در مراقبت از یک بیمار مبتلا به ایدز با سایر بیماران تفاوتی نمی‌گذارند، افزود: این کار تنها با بالابردن آگاهی مردم عملی می‌شود. بیماری ایدز وحشتناک نیست و مردم نباید از آن بترسند، اگر اصول اولیه را بدانند نباید هیچ باکی از برخورد با آنها داشته باشند.
عضو کمیته کشوری ایدز همچنین اعلام کرد: مراکز بهداشتی — درمانی خاصی برای مشاوره این بیماران وجو دارد که قبلا به آنها مراکز مثلثی می‌گفتند و در حال حاضر به نام مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری نامیده می‌شوند. در این مراکز آزمایشات، دارو و مشاوره ها رایگان است و دولت هزینه‌های درمان این بیماری را قبول کرده است.
به گفته مردانی، این مراکز در بیمارستان‌های امام خمینی، مسیح دانشوری، لقمان حکیم، مرکز بهداشت غرب در خیابان استاد معین، مرکز بهداشت طالقانی در خیابان شریعتی تهران و تمام مراکز بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران وجود دارند. حتی اگر فردی به بیماری مبتلا نباشد و تنها می‌خواهد از آن مطمئن شود، می‌تواند در این مراکز به صورت رایگان آزمایش دهد.
